Б І Л І М Д І Л І К: Оқушыларды компьютерлік графика ұғымымен таныстыра отырып, графиканың түрлері, редакторлары туралы білімдерін қалыптастыру; ДАМЫТУШЫЛЫҚ: Оқушылардың компьютерлік графикамен жұмыс істеу принциптерін меңгерту арқылы теориялық білімін, ой-өрісін, шапшаң ойлау қабілетін дамыту; ТӘРБИЕЛІК: Оқушылардың эстетикалық талғамын қалыптас- тыра отырып, жан-жақты болуға, техникалық құрылғыларды пайдалану барысында ұқыптылыққа тәрбиелеу;

1.Презентация деп нені атайды? 2.Слайд дегеніміз не? 3.PowerPoint бағдарламасын қалай қосамыз? 4.PowerPoint бағдарламасының негізгі мүмкіндіктері қаңдай? 5.Презентацияны баспадан шығаруды қалай жасайды?

PowerPoint бағдарламасының терезе элементтерін көрсет.

Компьютерлік графика – әр түрлі кескіндерді (суреттерді, сызбаларды, мультипликацияларды) компьютердің көмегімен алуды қарастыратын информатиканың маңызды саласы

Компьютерлік графика қолданылу әдісі бойынша мынадай негізгі салаларға бөлінеді: Ғылымиграфика Іскерлікграфика Көркемдікграфика Конструк- торлық графика Иллюст- ративтік графика Жарна- малық графика К омпьютерлік графиканың негізгі салалары:

Бұл ең бірінші пайда болған бағыт. Оның міндеті – объектілерді көрнекі бейнелеу. Ғылыми және инженерлік қызметте ғылыми графика ғылыми зерттеулер мен сынаулар жүргізгенде, есептеу нәтижесін графиктік өңдеу үшін, есептеу, эксперимент жүргізгенде және олардың нәтижесін графиктік өңдеу үшін, есептеу, эксперимент жүргізгенде және олардың нәтижесін көрнекі түрде көрсету үшін қолданылады. Медициналық қызметте ғылыми графика кардиограмма, рентгенограмма және т.с.с. түрінде қолданылады.

Қазіргі заманғы ғылыми компьютерлік графика әр түрлі есептеу тәжірибелерін жүргізіп, олардың нәтижесін көрнекі түрде көрсетуге мүмкіндік береді.

Компьютерлік графиканың бұл саласы әр түрлі мекемелер жұмысында жиі қолданылатын иллюстрация жасауға арналған. Жоспар көрсеткішін, есеп беру құжаттарын, статистикалық мәліметтерді – осы объектілер үшін іскерлік графиканың көмегімен иллюстрациялық материалдар /график, диаграмма/ жасалады.

Қандай да бір мекеме жұмысының көрсеткіштерін көрнекі түрде ұсыну үшін қолданылатын компьютерлік графиканың маңызды саласы. Іскерлік графиканың көмегімен жоспар көрсеткіштерін, есеп құжаттарын, статистикалық есептерді және т.б. объектілерді көрнекі түрде ұсынуға болады.

Графикалық кескін жасау және редакциялау үшін, мысалы, баспа өнімдерін, фотосуреттерді бояу және өңдеу, мультфильмдер, бейне сабақтар, компьютерлік ойындар жасау үшін қолданылады.

Көркемдік графика деп компьютер экранында ерікті түрде сурет салу мен сызуды айтады.

Ол инженер – конструкторлардың, жаңа техника зерттеушілердің жұмысында қолданылады. Компьютерлік графиканың бұл түрі жобалаушы автоматтандыру жүйесінің міндетті элементі болып табылады.

Инженер-конструкторлардың, архитекторлардың, жаңа техниканы ойлап шығарушы өнертапқыштардың жұмысында қолданылады.

Иллюстративтік графиканың бағдарламалық құралдары адамға қарындаш, бояу, циркульдер, сызбалар және басқа аспаптардың көмегімен қағазда салғандай кез келген суретті салуға, сызуға компьютерді қолдануға мүмкіндік береді. Иллюстративтік графиканың қарапайым бағдарламалық құралдары графикалық редакторлар деп аталады.

Жарнамалық графиканың басты ерекшелігі шыншыл кескіндер мен қозғалатын суреттерді жасау мүмкіндігін айтады. Осы мақсатта қолданылатын компьютерлердің жады мен жұмыс істеу жылдамдығына үлкен талап қойылады.

Жарнамалық роликтер, мультфильмдер, компьютерлік ойындар, видеодәрістер мен видеопрезентациялар жасалады.

Растрлық графика ЕКІ ӨЛШЕМДІ ГРАФИКА ҮШ ӨЛШЕМДІ ГРАФИКА Векторлық графика Фракталдық графика

Растрлық кескін дегеніміз – түрлі түсті нүктелердің (пиксельдердің) жиынтығы. Олардың саны бейненің өлшемі мен шешімі арқылы анықталады. Растрлық графикада кескіндер түрлі-түсті нүктелердің жиынтығынан тұрады. Растрлық кескінді құрайтын әрбір пиксельдің өз орны мен түсі болады және әр пиксельге компьютер жадында бір ұяшық қажет. Растрлық кескіннің сапасы сол кескіннің өлшеміне (тігінен және көлденең орналасқан пиксельдердің саны) және әр пиксельді бояуға қажетті түстердің санына тәуелді болады. Өңдеу редакторлары: Adobe Photoshop, Corel PhotoPaint

растрлық кескінді түзетуге, әдемілей түсуге, яғни оның кез-келген бөлігін өзгертуге болады; нүктелерді қажет болмаса ішінара алып тастауға немесе қоюлатуға; кескіннің әр нүктесін ақ- қара немесе басқа кез келген түске өзгертуге болады. Растрлық кескіннің артықшылығы

растрлық кескін өлшемінің масштабын өзгерткенде (бір немесе бірнеше бағытта созу немесе сығу) кескіннің сапасын жоғалтатыны. Мысалы, кескінді үлкейткенде, оның көрінісі дөрекіленіп кетсе, кішірейткенде – кескін сапасы өте нашарлап кетеді (нүктелерін жоғалтқандықтан). Файлдар өлшемдерінің өте үлкендігінде (түстері неғұрлым көп және сапасы жоғары болған сайын, олар соғұрлым үлкен болады). Растрлық кескіннің кемшілігі:

Векторлық кескіндер, бұл - сызық, доға, шеңбер және тікбұрыш сияқты геометриялық объектілер жинағынан тұратын кескіндер. Бұл жерде вектор дегеніміз - осы объектілерді сипаттайтын мәліметтер жиынтығы. Векторлық графиканың басты артықшылығы оған кескін сапасын жоғалтпай өзгеріс енгізуге, оңай кішірейтуге және үлкейтуге болатындығы. Векторлық кескіндер СorelDRAW, Adobe illustrator секілді векторлық графикалық редакторларда жасалады.

Векторлық графикамен жұмыс істеуге арналған программалық құралдар бірінші кезекте кескіндерді өңдеу үшін емес, оларды жаңадан салу үшін қолданылады. Бұндай құралдар жарнама агенттіктерінде, дизайнерлік бюроларда, редакциялар мен баспаханаларда кеңінен қолданылады.

Растрлық графиканы векторлық графикамен салыстыру Салыстыру критерийлері Растрлық графикаВекторлық графика Кескіндерді ұсыну әдісі Растрлық кескін пиксельдердің жиынтығынан тұрады. Векторлық кескіндер командалардың тізбегі түрінде бейнеленеді. Шынайы суреттерді бейнелеу мүмкіндігі Растрлық кескіндер шынайы суреттерді айқын бейнелей алады. Векторлық графика фотосуреттегідей сапалы кескіндерді алуға мүмкіндік бермейді. Кескіндерді өңдеу мүмкіндігі Растрлық кескіндерді үлкейтіп- кішірейткенде немесе бұрғанда кескін өзінің бастапқы сапасын жоғалтады. Векторлық кескіндерге сапасын жоғалтпай-ақ өзгеріс енгізуге, яғни қажет болса оларды кішірейтуге немесе үлкейтуге болады. Кескіндердің басып шығарылу ерекшеліктері Растрлық суреттерді принтерде оңай басып шығаруға болады. Векторлық суреттер кейде принтерде басылмайды немесе нашар басылып шығады.

Фракталды графиканың жасалу әдісі сурет салуға немесе безендіруге емес,програмалауға негізделеді. Егер растрлық графикада растр (пиксель), ал векторлық графикада сызық базалық элемент болып табылса, фракталдық графикада математикалық формуланың өзі базалық элемент болып табылады, бұл компьютердің жадында ешқандай объект сақталмайды, кескін тек қана теңдік бойынша салынады деген сөз.

Үшөлшемді графика деп компьютердің шығару құрылғыларында көлемді суреттерді көруге мүмкіндік беретін технология аталады. Үшөлшемді графикамен жұмыс істеуге арналған бағдарламалар үшөлшемді модельдеу бағдарламалары деп аталады. Бұл бағдарламалар фотосуреттерді ұқсас жоғары сапалы суреттерді құруға мүмкіндік береді.

Бекіту тапсырмасы Растрлық графика Векторлық графика

1. Компьютерлік графика – бұл А) ақпаратты өңдейтін ғылым Б) геометриялық кескіндер қасиеттерін зерттейтін В) сурет салу барысында компьютер ресурстарын басқаратын ғылым С) математикалық формулаларға негізделген ғылым Д) суреттерді өңдеу, салу тәсілдері мен әдістерін оқытатын ғылым 2. Компьютерлік графиканың негізгі бағыттары А) іскерлік, ғылыми, көркемдік және жарнамалық, инженерлік Б) ғылыми, инженерлік, web В) ) іскерлік, ғылыми, тұрмыстық С көркемдік және жарнамалық, инженерлік, нүктелік Д) тұрмыстық, инженерлік, іскерлік 3. Компьютерлік графиканың бейнелеу тәсіліне байланысты бөлінуі А) растрлық және фракталдық Б) үш өлшемдік және векторлық В) растрлық, фракталдық және векторлық С) растрлық және үш өлшемді Д) растрлық, векторлық, фракталдық және үш өлшемді

4. Растрлық графиканың негізгі элементі А) сызық Б) нүкте В) Сызық, доға, шеңбер С) математикалық формула Д) символ 5. Фракталдық графиканың базалық элементі А) Математикалық формула Б) Нүкте В) Сызық С) Кесінді Д) Қисық 6. Векторлық кескіндер А) сурет, иллюстрациялық кескіндер Б) Сызық, доға, шеңбер және төртбұрыш сияқты геометриялық объектілер жинағынан тұратын кескіндер В) Доға, ұзындық, фрагменттер С) Кесінді, қисық, канал, штамп Д) Кескін, графика, үшінші тәртіпті қисықтар

7. Векторлық кескіндермен жұмыс жасаудағы кемшілікті көрсетіңіз А) Кескінді жай ғана өзгерте салуға болмайтындығы Б) Берілгендер көлемінің аздығы В) Кескін масштабын өзгерткенде кескін сапасын жоғалтатыны С) Растрлеу әдістерін қолданбау Д) Дұрыс жауап берілмеген 8. Растрлық кескіндеудің артықшылықтарын атаңыз А) Геометриялық кескіндерді салуға арналған Б) Векторлық кескіндерді бейнелеуге арналған В) Растрлық кескіндерді масштабтауға арналған С) Растрлеу әдістерін қолдану Д) Растрлық кескінді түзетуге, әдемілей түсуге, нүктелерді, қажет болмаса ішінара алып тастауға не қоюлатуға арналған

9. Растрлық кескіндеудің кемшілігін көрсетіңіз А) Геометриялық кескіндерді өзгерте алмайтындығы Б) Кескін масштабын өзгерткенде кескін сапасын жоғалтатыны В) Растрлық бейнелердің өңделмеуі Г) Объектілердің растрленбеуі Д) Барлық жауап дұрыс 10. Графикалық ақпараттың нүктелер түрінде ұсынылуын көрсетіңіз А) Векторлық түрде Б) Фракталды түрде В) Растрлық түрде С) Сызық түрде Д) Геометриялық кескіндер түрінде

1.В 2.А 3.В 4.С 5.В 6.А 7.С 8.А 9.А 10.В 1 қате боласа қате болса қате болса - 3 Тест жауаптары Бағалауы

Компьютерлік графика қолданылу әдісі бойынша мынадай негізгі салаларға бөлінеді: Ғылымиграфика Іскерлікграфика Көркемдікграфика Конструк- торлық графика Иллюст- ративтік графика Жарна- малық графика ҚОРЫТЫНДЫ

Растрлық графика ЕКІ ӨЛШЕМДІ ГРАФИКА ҮШӨЛШЕМДІ ГРАФИКА Векторлық графика Фракталдық графика

Графика түріЕрекшеліктеріӨңдеу редакторлары Растрлық графика Векторлық графика