М. Оспанов атындағы батыс қазақстан мемлекеттік медицина университеті
Жоспар
- егде жəне қарт жас; - гиподинамия; - соңғы 12 апта ішіндегі аяқтардың иммобилизациясы немесе оның салдануы; - 3 күннен артық төсектік режим; - өткерген операциялар (əсіресе жамбас ағзалары, ішке жəне аяққа), аяқ сынықтары; - қатерлі жаңа түзілімдер; - семіздік; - варикозды ауру; - жүктілік, ерте туыттан кейінгі кезең жəне операциямен босануға келісу; - жүрек жетіспеушілігі, жүрек қақпақшаларының ақауы;
- жыбырлаушы аритмия; - сепсис; - нефротикалық синдром; - пероральды контрацептивтер қолдану, диуретиктерді үлкен дозада қолдану, орынбасушы гормональды терапия; - миокард инфаркты; - инсульт; - гепарининдуцирленген тромбоцитопения; - эритремия; - жүйелі қызыл ноқта; - тұқым қуалау факторы – антитромбин III тапшылығы, С жəне S протеиндері, дисфибриногенемия.
ӨАТЭ айқын кардиореспираторлы бұзылыстармен жүреді, ал майда тармақтар окклюзиясы кезінде өкпе инфаркты деп аталатын өкпелік паренхиманың геморрагиямен тығыздалуы (жиі келесі некрозданумен). ӨАТЭ кезінде байқалады: - кенеттен ентігу (ортопноэ тəн емес); - қорқу; - күрт əлсіздік, бас айналу. Өкпелік инфаркттың дамуында – жөтел, кеудеде ауыру сезімі (тыныс алу актісінде көбінесе фибринозды плеврит пайда болғанда), қантүкір
-P-pulmonale (оң жақ жүрекшенің жүктемесі); -Жүрекшенің электрлік осінің оңға айналымы ( Мак-Джина-Уайт синдромы - I стандартты əкетудегі терең S тісшесі, III əкетудегі Q тісшесі мен Т тісшесінің болмауы ); -Өтпелі аймақтың солға ығысуы; -Оң жақ жүрекшенің жүктемесі; -Гис шоғырының оң тармағының жедел дамыған толық блокадасы; -Инфаркт тəрізді өзгерістер – II III aVF əкетулерінде ST тісшесінің элевациясы немесе V1-4 əкетуде ST тісшелерінің жоғары тұруы (миокард инфарктынан айырмашылығы ӨАТЭ реципрокты өзгерістер тəн емес); -Оң жақ (V1-3) кеуде əкетуіндегі Т тісшесінің инверсиясы.
5. Ауыру синдромын жою: - айқын ауыру синдромында – наркотикалық анальгетиктер (кіші қан айналымда қысымды төмендетеді жəне ентікпені азайтады) - морфин 1 мл 1% ерітіндіні (10 мг) 20 мл 0,9% натрии хлорид ерітіндісімен к/т бөліп 4-10 мл 5-10 мин сайын, ентікпе мен ауыру сезімін басу немесе фентанил 1-2 мл 0,005% ерітіндісін қолдану. 6. Жедел оң қарыншалық жетіспеушілік, артериалды гипотензия жəне шок кезінде: - тек к/т допаминді тамшылатып, мкг/мин (1,5 – 3,5 мкг/кг/мин) (400 мг допаминді, 250 мл 0,9% натрий хлорид ерітіндісімен) к/т енгізгеннен кейін емдік əсері 5 мин ішінде басталады, ұзақтығы – 10 минут. - пентакрахмал 400 мл к/т тамшылатып, 1 мл/мин жылдамдықпен. 7. Бронхоспазм дамығанда: - β2-адреномиметиктерді ингаляция арқылы енгізу – сальбутамол 2,5 мг небулайзер арқылы 5-10 минут ішінде, əсері қанағатсыз болған кезде ингаляцияны 20 мин кейін қайталау; ЕСКЕРТУ! Шұғыл госпитализацияға көрсеткіш: ӨАТЭ күдіктенгенде барлық науқастарды реанимация бөлімшесіне немесе мүмкіндігінше қан тамыр хирургия бөлімшесі бар стационарға жатқызады. Науқасты зембілге жатқызып, басын жоғары көтерген күйде қажетінше реанимобильде тасымалдайды.