Сабақтың тақырыбы n-ші дәрежелі түбір және оның қасиеттері
Оқу мақсаттары: ЧО 10.1 n-ші дәрежелі түбірді түсінеді ЧО 10.2 өрнектердің мәнін есептеу үшін түбірдің қасиеттерін қолданады ЧО 10.3 n-ші дәрежелі түбірлері бар өрнектерді ықшамкай аллоды
Жетістік критерийлері Білу ж ә не т ү сіну I. n-ші д ә режелі т ү бірді ң қ асиеттерін біледі; ж ұ п ж ә не та қ д ә режелі т ү бірді ң м ү мкін м ә недр жиынын біледі Білімін қ алдану I.а)Т ү бір м ә нін есептеу ү шін т ү бірді ң қ асиеттерін қ олданады б)К ө бейтіндіден, б ө лшектен, д ә рожден т ү бір м ә нін есептеуде т ү бірді ң қ асиетін қ олданады в)Бір мысалда бірнеше қ асиетті қ олданады II. а) n-ші д ә режелі т ү бірлерді ң к ө бейткішті т ү бір астанны енгізу немсе т ү бірден ши ғ ару қ асиеттерін қ олданады; б)К ө бейтіндіден, б ө лшектен, д ә рожден т ү бір м ә нін есептеуде т ү бірді ң қ асиетін қ олданады; в) n-ші д ә режелі т ү бірі бар санды қ ө рнектерді ы қ шамкай аллоды;
Мына сандрадың дәрежелерін есепте: 1) 2 3 5) 9 3 2) 3 4 6) 3 5 3) 6 2 7) ) 2 7 8) 15 2
Санды дәрежеге шиғаруға кері ямал бар ма? а саннының квадрат түбірі деген не? 49 саннының квадрат түбірі нашего тең? 27 саннының үшінші дәрежелі түбірі нашего тең? 256 саннының төртінші дәрежелі түбірі нашего тең? 243 саннының бесінші дәрежелі түбірі нашего тең? а саннының n-ші дәрежелі түбірі деген не?
n-ші дәрежелі түбір анны қ тамасы
Қажетті терминедр: Қ аза қ ша Орысша А ғ ылшинша Д ә реже СтепеньPower Д ә реже к ө рсеткіші Показатель степениExponent Д ә режеге ши ғ ару Возведение в степеньInvolution, powering Д ә режені ң қ асиеттері Свойства степениPower properties Д ә режені ң к ө рсеткіші Показатель степениExponent, index of power Д ә режені ң негізі Основание степениBase of power Иррационал сандра Иррациональные числаIrrational numbers Иррационалды қ тан құ тылу Освобождение от иррациональностей Rationalization К ө бейткіштерге жіктеу Разложение на множителиFactorization n – ші д ә режелі т ү бір Корень n – й степениn-th root Радикал Radical Рационал к ө рсеткішті д ә реже Степень с рациональным показателем Rational exponent Санны ң кубы Куб числаCube of number Т ү бір астында ғ ы ө рнек Подкоренное выражениеRadical expression
Ескерту-Примечание- Notation index radical radicand
n-ші д ә режелі арифметика л қ т ү бірді ң анны қ тамасы n-ші д ә режелі арифметика л қ т ү бірі Теріс емс сана алтын ғ ан n-ші д ә режелі о ң т ү бірді осы санны ң n-ші д ә режелі арифметика л қ т ү бірі деп атайды (не осы т ү бірді ң арифметика л қ м ә ні деп атайды) :
n ж ұ пn та қ n ж ұ п n та қ а кез-келген Ескерту:
1)К ө бейтіндіден т ү бір ши ғ ару ү шін ә рбір к ө бейткіштен т ү бір ши ғ арап, н ә тижелерін к ө бейту керек(к ө бейтіндіден т ү бір ши ғ ару ережесі): Мысал:
2)Б ө лшектен т ү бір ши ғ ару ү шін алымынан ж ә не б ө лімінен жеке т ү бір ши ғ арап, алымыны ң н ә тижесін б ө ліміні ң н ә тижесіне б ө лу керек(б ө лшектен т ү бір ши ғ ару ережесі): Мысал.
3)Т ү бірді ң д ә реже к ө рсеткіші мен т ү бір та ң басыны ң ішіндегі ө рнекті ң к ө рсеткішін қ ыс қ арту ережесі: Мысал: :
4)Т ү бірді д ә режеге ши ғ ару ү шін т ү бір та ң басыны ң ішіндегі ө рнекті осы д ә режеге ши ғ ару керек(т ү бірді д ә режеге ши ғ ару ережесі): Мысал:
5) Т ү бірден т ү бір ши ғ ару ү шін т ү бір та ң басыны ң ішіндегі ө рнекті ө згеріссіз қ алдырып, к ө рсеткіші берілген екі т ү бірді ң к ө рсеткіштеріні ң к ө бейтіндісіне те ң т ү бірден ши ғ ару керек(т ү бірден т ү бір ши ғ ару): Мысал.
Шексіз т ү бірлер
n-ші д ә режелі т ү бір қ асиеттері
Examples Even Odd
Even Odd Even 2
Мысалдар келтірейік:
Блиц турнир. Дұрыс жауабын тап. 1) a) 4 2) b) 22 3) c) 3 4) d) 5) e) 6 6) f) 1 )
Рефлексия Мен танныстым. Маған оңай болған жоқ. Мен меңгердім. Менің үйренгім келеді. Мен есть сақтадым.