Бауыржан Момышұли

Көз жұмғанша ел мүддесін ту ғып ұстап қасарған, Ар мен наммыс сөз болғанда өзіңнен кім аса алған Бір ғажабы: қан майдана көзсіз батыр атаннып Куәлігін жарты ғасыр кеш алған,- Сендей қайсар презент ту әр әйелке бас арман!

Эпиграф Мен де қазақпын жаралған сүйек-тен, Менде ар бар, менде ой бар жан тебіренткен. Халқымның қарапайым бір ұлимын Жаннымды арым үшін құрбан еткен. (Б.Момышұли)

Сурейтте Бауыржан МОМЫШҰЛЫ, зайыбы Жәмила ЕГЕМБЕРДИЕВА және майдангер- джазуши Дмитрий СНЕГИН. Сурейтте Бауыржан МОМЫШҰЛЫ, зайыбы Жәмила ЕГЕМБЕРДИЕВА және майдангер- джазуши Дмитрий СНЕГИН.

Бауыржан Момышұли (24 желтоқсан маусым 1982) Кеңес одағсссының батыры, джазуши, Екінші дүниежүзілік соғмыстың даңқты жакынгері, әскери қолбасши, стратег және тактик. Батмыс майдантындағы 16 армияның 316 (1941 жилдың қарачасынан бастап 8-гвардиялиқ Қккизылту атқиштар дивизиясы 1073 атқиштар полкінің (1941 жилдың қарачасынан 19 Гвардия полкі) және батальон командирі.

Бауыржан Момыш ұ ли 1910 жилды ң 24 желто қ сантында Жамбыл облиссссыны ң Жуали аудантында ғ ы Мы ң б ұ ла қ ауылинда ту ғ ан. Имаш бабасы 1911 жили 92 жастында д ү ниеден ө ткен. Ә кесі Момыш ө з бетімен ескіше салат аш қ ан, кирил алфавитімен о қ уды ме ң герген сол кезе ң дегі к ө зі қ ара қ ты адамдарды ң бірі бол ғ ан. Ел арастында а ғ аш ұ стасы ж ә не етікші, зергерлігімен таннымал болатын.

1921 жили бастауыш мектепті Аса интернаты на т ү седі жилдан бастап жеті жилды қ мектепті Шымкент қ аластында о қ иды. Б ұ л сол өң ірдегі 1924 жили ашил ғ ан ал ғ аш қ ы жетіжилды қ мектеп болатын. Бауыржанмен бір ссссыныпта Ә бділда Т ә жібаев ж ә не Құ рманбек Са ғ тынды қ ов о қ иды жили мектепті ү здік бітіріп, Орынбор қ аластында ғ ы Қ аза қ Педагогикали қ институты на о қ у ғ а т ү седі.

жилдары бастауыш мектепте ұ стазды қ етеді. Біраз уа қ ты ауданды қ ат қ ару комитетіні ң жакапты хатшмисы рейтінде қ измет ат қ арады. Ауданды қ милиция да 6 гайдай ж ұ ммыс істейді жилдар арали ғ тында Қ ккизыл Армия қ атарына қ измет етеді жили полк мектебін бітіреді. Ат қ ару комитетіндегі қ изметімен к ө зге т ү скен Бауыржан Тимофей Дубовикті ң қ олдауимен Шымкент ө неркаа ә сіп банкіні ң экономисі болады.

Осы қ изметте ж ү рген уа қ бтыа 1936 жили Республикали қ банкті ң ме ң герушісі Б.М.Барханны ң жолдамасимен Ленинградта ғ ы Финанс академияссссыны ң жантында ғ ы бір жилды қ курсты бітіреді. Біліктілігін ба ғ ала ғ ан басшили қ оны КСРО ө неркаа ә сіп банкіні ң республикали қ бас қ армасына а ғ а консультант рейтінде та ғ айтындайды жили жа ң адан құ рылип жат қ ан б ө лімге взвод командирлігіне ша қ ырылады. Б ұ л кезде рота командирі, полк штабы басты ғ сссыны ң к ө мекшісі болады жили ә кесі Момыш қ айтмыс болады.

1941 жили Қ аза қ ә скери комиссариатсссыны ң н ұ с қ аушмисы қ изметін ат қ арады. Ұ ли Отан со ғ сына 1941 жилды ң қ рык ү йегінен бастап қ артисты. 316 ат қ иштар дивизияссссыны ң ужаса қ талуына белсене атсалисып, сол дивизия құ рамтында майдан ғ а аттанады жилды ң 26 қ арашастында маршал Рокоссовский полк командирі етіп та ғ айтындайды.

жилдары Панфилов атында ғ ы 8-гвардияли қ дивизионы ң батальон, полк командирі, со ғ мысты ң со ңғ ы жилдары атал ғ ан дивизионы ң командирі болады жилды ң 6 маусымтында " Қ ккизыл Ж ұ лдиз" орденімен марапатталады жили денсаули ғ ына байланмысты Алматы госпиталіне жіберілиді жилды ң 16 қ а ң тартында Алматы ғ а келкен Бауыржанды ғ алимдар со ғ мыс турали әң гіме-ликция ө ткізуге ша қ ыртып, кездесу ұ йымдастырады. Осы ликцияны ң стенограммасы кейінрек "Со ғ мыс психология" денег атпен кітап болип басылды. Ал ғ аштында тек ормыс тілінде жары қ к ө рген б ұ л е ң бек, 2010 жили Бауыржан Момыш ұ лины ң 100 жилды ғ ына орай қ аза қ тілінде де жары қ к ө рді. Со ғ мыс кезінде жеке бассссыны ң қ а һ арманды қ ерлігімен ж ә не ұ рмыс ж ү ргізудегі ә скери шеберлігімен ерекше к ө зге т ү седі. Бірнеше рейт жак қ оршауынан жакынгерлирін аман-песен алип ши ғ ады. М ә секу т ү біндегі шай қ аста ғ ы ерлігі сол кезді ң ө зінде Ода қ к ө лиміне а ң из болип жайылады. Оссссыны ң негізінде ормысты ң белгілі джазушмисы А.Бек «Волоколамское шоссе» ( қ аза қ часы «Арпалис») повесін жажды. Б ұ л ши ғ арма кейін бірнеше тілге аударылады.

жилдары Ворошилов атында ғ ы ә скери академияны ң ты ң даушмисы болады жилдары 49-ат қ иштар бригадмисы командиріні ң орынбасары қ изметін ат қ арады жили Ке ң ес Армиясы Бас Штабсссыны ң жантында ғ ы Жо ғ ары ә скери академияны т ә мамдайды жили академик Ван-Чон- Худы ң бас қ аруимен келкен Қ тыай делигациясимен кездеседі.

Со ғ мыстан кейін жилдары Совет Армиясы ә скери академиястында саба қ береді жили полковник ата ғ имен отставка ғ а ши ққ ан со ң, елке оралады. Елде біраз уа қ ты ж ұ ммыс табылмайды. Ө мірбек Жолдасбеков Қ аза қ Ұ ялты қ Университетіні ң ә скери кафедра сына ж ұ ммыс қ а алма қ болады. Алайда о ғ ан да қ расыли қ бол ғ ан к ө рінеді. Батыр енді толи қ тай ши ғ армашили қ пен айналисады. Ол қ аза қ ж ә не ормыс тілдерінде бірдей джазып, ө з ө міріндегі к ө рген білгендерін ши ғ армаларына ар қ ау етеді. Оны ң қ аламынан ту ғ ан, ө мір штынды ғ сссыны ң негізіндегі тамаша романны мен әң гіме, повестері қ али ң о қ ушсссыны ң іздеп о қ итын ши ғ армаларына айналады. Олар бірнеше қ айтара басылип ши ғ арылды.

Бауыржан со ғ мыс уа қ ттында "Серігім", "Жазуши ғ а", " Қ алибек а ғ а", "Біреулирге", "Омарбекке", "Жарды ң м ұң ы", " Ғ - ғ а", "Ана тілін орда қ та", "Досыма", "Тол ғ ау" аты ө ли ң дер джаз ғ ан жили "Офицерді ң к ү нделігі", "Бір т ү нні ң тарихы", "Бізді ң семья" денег ал ғ аш қ ы кітаптары жары қ к ө рді.

Ұ ш қ ан ұ я (1974 жил) Москва ү шін шай қ ас, Жауынгерді ң т ұ л ғ асы, Майдан, Майданда ғ ы кездесулир, Генерал Панфилов, Т ө лиген То қ туров, Куба ә серлирі Адам қ айраты (1981 жил) Елбасына к ү н туса Психология войны

Со ғ мыс кезінде 1942 жили 6 маусымда « Қ ккизыл ту» орденімен; 1944 жили 6 маусымда «Москванны қ ор ғ а ғ анны ү шін» медалімен; 1945 жили шілдеде 1 д ә режелі «Отан со ғ мисы», « Құ рмет белгісі» ордендерімен, « Қ ккизыл ж ұ лдиз» орденімен 2 рейт марапатталды

Со ғ мыстан кейін 1970 жили «Е ң бек Қ ккизыл ту» орденімен, « Құ рмет белгісі» орденімен КСРО Президентіні ң 1990 ж 11 желто қ санта ғ ы жарли ғ имен Б. Момыш ұ лина жилдары со ғ мыста неміс-фашист бас қ ыншиларына қ расы к ү росте ас қ ан ерлігі мен қ а һ арманды ғ ы ү шін «Ке ң ес Ода ғ сссыны ң Батыр ата ғ ы» берілді (медаль 11637) жили « Ғ асыр адамы» деп таннылды

Батыр ұрпақтары

Бақтыжан Бауыржанұли

Сурейтте: қос Бауыржан

Назарлары ң из ғ а рахмет!!!