Девиантты мінез-құлық

Жоспары: 1. Девиантты мінез-құлық 2. Девиантты мінез құлық типтері 3. Девиантты мінез құлықтың пайда болуы

Девиантты мінез-құлық Девиантты мінез-құлық ( лат. deviatio - ауытқу) - жалпыға ортақ ережелерден ауытқитын әлеуметтік іс-әрекет, осы ережелерді бұзатын адамдар мен әлеуметтік топтардың қылықтары; қабылданған құқықтық немесе моральдық нормаларды бұзған адамның мінез-кұлқы.лат.

Девиантты мінез-құлық Кең мағынасында девиантты мінез- құлық кез келген әлеуметтік ережелерден (мысалы, оның ішінде жағымды: батырлық, аса еңбек- қорлық, альтруизм, өзін құрбан эту, аса үлкен рөл ойнау, жетістіктермен қатар, жағымсыз: қылмыс, қоғамдық тәртіпті бұзу, адамгершілік ережелерін, дәстүрді, әдет-ғұрыптарды этап өту, өзіне-өзі қол жұмсау және т.б.) ауыт- қушылықты білдіреді.альтруизм Тар мағынасында қалыптасқан құқықтық және өнегелік ережелерді тек белінен басып, этап өту деп түсініледі. Мүндай девиантты мінез- құлық әлеуметтік өмірді ыдыратып, әлеуметтік аномияға әкеп соқтырады. Ол конформизмге қарама-қарсы

Девианттық мінез- құлық әлеуметтенудегі девиантты мінез- құлық тұжырымдамасын қалыптастырған француз әлеументтанушысы Эмиль Дюркгейм. Ол әлеуметтік девиацияны түсіндіру үшін аномия тұжырымдамасын ұсынды. «Аномия» термині француз тілінен аударғанда ұжымның, заңның болмауы Эмиль Дюркгейманомия Аномия» Эмиль Дюркгейм Эмиль Дюркгейм.

Роберт Мертон Роберт Мертон мінез-құлық ауытқушылығының себебін қоғамның мәдени мақсаттары мен оған жэтудің әлеуметтік мақұлданған жолдарының арасындағы үйлеспеушілік деп түсіндіреді. Девиантты мінез-құлықтың сыртқы физикалық жағдайларына климаттық,геофизикалық, эко логиялық факторларды енгіземіз. Мысалы, шуй, геомагниттік, өзгеріс, таршылық, т.б жағдайлар үрей туғызып агрессивті және басқа да қажетсіз мінез-құлықтың көрінуінің бір себебі боладыклиматтықгеофизикалықэко логиялықгеомагниттік Роберт Мертон

: Девиация Девиантты Делинквентті Криманалды

Девиантты мінез Девиантты мінез-құлық - әлеуметтік нормалар мен ережелерге сәйкес келмейтін мінез-құлықты айтады. Ол ауытқыған мінез-құлықтың бір түрі. Кейбір әдебиеттерде бұл типті « антидисциплиналық » деп те атайды.

Делинкветті мінез-кұлық типтері : Ашкөздік мінез-құлық (корыстное поведение): майдан ұрлықтар, қорқытып-үркіту, автокөлік ұрлау т.б. жалпы материалдық пайдакүнемдікке байланысты жат мінез-құлық Агрессивті-зорлаушылық мінез-құлық. Бұл жеке тұлғаға көрсетілетін дөрекілік, төбелес, күйдіріп-жандыру сияқты жағымсыз іс- әрекеттерде көрініс береді.

Криминалды мінез-құлық заң бұзушылық болып табылады. Балалар сот үкімі арқылы жасаған қылмысының ауырлығына байланысты жазаланады Криминалды мінез-құлық

Девиантты іс-әрекеттің нақты құбылыстарда айқындалуы Спирттік ішімдікті пайдалану және әуестену Оқушылардың психикасындағы өзгеріс (бұзылыс) ашуйланшақ,ызақор, тұйық Есірткі қабылдау және есірткіге тәуелділік Агрессиялық әрекет. ( топтар ішіндегі бәсекелестік,билік үшін күрес,зорлық-зомбылық) Балалар мен жасөспірімдердің өз-өзіне қол салуы Құқықа қарсы әрекет (құқық бұзушылық және қылмыс жасау)

Девиантты мінез құлықтың пайда болу жолдары Психологиялық Биологиялық Әлеуметтік педагогикалық Моральді этикалық Әлеуметтік экономикалық

Биологиялық факторлар Ұрпақтан-ұрпаққа берілетін немесе ананың жүкті болғанда дұрыс тамақтанбауы, арақ-шарап, нашақорлы заттардыпайдалануы, темекі тартуы, ананың физикалық, психикалық т.б. сырқаттары себеп болатын генетикалық факторлар: ақыл-ой дамуының бұзылуы, месту, көру кемшіліктері, жүйке жүйесінің зақымдауынан пайда болған денедегі кемшіліктер.арақ-шарапнашақорлы заттардытемекігенетикалық психофизиологиялық факторлар: психофизиологиялық күш, дау-жанжал, келіспеушілік жағдайлар, адам организмдеріне кері әсер ететін, қоршаған ортаның химиялық құрамы, соматикалық, аллергиялық, токсикалық ауруларға душар ететін энергетикалық технологияның жаңа түрлері;психофизиологиялық факторлархимиялық құрамыаллергиялық

Бұған баладағы мінездегі кейбір қасиеттердің босым болуы т.б. жатады. Бұл ауытқушылықтар жүйелік-психикалық ауруларда, психопатия да, неврастенияда т.б. көрінеді. Акцентуациялық сипаттағы мінезді балалар өте ашуйшаң, дөрекі болады. Оларға міндетті түрде әлеуметтік-медициналық реабилитация, сонымен қоса, арнайы ұйымдастырылған тәрбиелік жұмыстар жүргізу керек. Баланың әрбір даму сатысында, олардың психикалық қасиеттері, тұлғалық және мінездегі ерекшеліктері қалыптасып, дамып отрады. Бала даму барысында әлеуметтік ортаға бейімделуі немесе керісінше бейімделмей, жатсынып кэтуі мүмкін. Егер, балаға ата-ананың жылуы, махаббаты, ықыласы жетіспесе, хонда, ол ата-анасынан шеттеніп кетеді Психологиялық факторлар

Әлеуметтік-педагогикалық факторлар. Олар мектептік, отбасылық, қоғамдық тәрбиедегі кемшіліктердің нәтижесінде, баланың оқудағы үлгермеушілігіне байланысты. Мұндай балалар көбінесе мектепке дайындығы жоқ, үйге берілген оқу тапсырмаларына және бағаларға парықсыз қарайтындар. Бұның бәрі баланың оқудағы бейімсіздігін көрсетеді. Әлеуметтік педагогикалық факторлар

Әлеуметтік-экономикалық факторлар. Әлеуметтің теңсіздігі, қоғамның кедей және бай болып бөлінуі, жұрттың кедейленуі, жұмыссыздық, инфляция, әлеуметтік кернеу, т.б. Моралді-этикалық факторлар. Қазіргі қоғамның адамгершілік қасиеттерінің деңгейі төмен болуы, рухани құндылықтардың бұзылуы. Девиантты мінез-құлықты балаларды түзэту күрделі әрі қиын әрі ұзақ процесс. Оны іске асыруда көп шыдамдылық пен белсенділік қажет.