Тақырыбы: Постхолецистэктомиялық синдром Алматы 2018 ж С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА. СӨЖ Қабылдаған: Мукашев Б Орындаған: Әмребек А Тобы: ЖМ
Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім I. Постхолецистэктомиялық синдром II. Этиология. Патогенез III. Клиникалық көрінісі IV. Диагностикасы,емдеу тәсілі Қорытынды Пайдаланған әдебиеттер
Постхолецистэктомиялық синдром Жыл сайын әлемде өт шығару жолдарына шамамен 2,5 миллион жоспарлы және шұғыл операциялар жүргізіледі. Постхолецистэктомиялық синдром Холецистэктомиядан кейін әр-түрлі кезеңдерде пайда болуы мүмкін көптеген патологиялық жағдайларды біріктіретін жинақталған түсінік. Түрлі авторлардың мәліметтері бойынша ПХЭС 5-тен 40% -ға дейін анықталады.
ПХЭС-ң негізгі даму себептері 1.Асқазан-ішек жолдарының созылмалы аурулары созылмалы гастрит, асқазан және онекіелі ішек ойық жарасы, созылмалы колит, рефлюкс-эзофагит. 2.Өт жолдарының органикалық зақымдалуы ; Өт жолдарындағы холецистэктомия кезінде қалып қойған тасссстар; Онекіелі ішек ҮЕ-ң немсе жалпы өт түтігінің терминальды бөлігінің стриктурасы, Жалпы бауыр және өт түтіктерінің ятрогенді зақымдалуынан кейін дамитын тыртықталу стриктура лары. 3. Гепатопанкреатодуоденалды аймақтағы мүшелердің аурулары - созылмалы гепатит, панкреатит, өт түтігі дискинезиясы, перихоледохиальды лимфаденит.
Өт қуығын тура және жанама жолмен кесіп алып тасссстағаннан кейін пайда болатын ауру. Өт-тасссс ауруынан алынып тассссталған өт қуығы науқасты зат алмасудың бұзылысынан сақтандыра алмайды, операция дан кейінде тасссс пайда болуы мүмкін. Өт қуығын алып тасссстағаннан кейін өттің ішекке хаотилді түсуі майдың ыдырауы мен сіңірілуін бұзады. Ішектің бактерицидтігін бұзады. Ішек флорасының қалыпты қызметін бұзады.
1. Жалпы өт түтігіндегі тасссс 2.Өтқуық түтігінің ұзын культиясы 3. Одди сфинктрінің спазмы 4. Жалпы өт түтігінің стриктурасы 5.Өт жолдарының ісігі 6. Невринома 7.Спайкалар,жалпы өт түтігімен қысылған Негізгі органикалық себептері
Постхолецистэктомиялық синдром Хирургиялық араласулармен байланысты емс жағдайларда Хирургиялық араласулармен байланысты жағдайларда Диагностикалық қателіктер Холецистэктомиямен байланысты емс, кейіннен анықталған аурулар Операциялық қателіктер Операция асқынулары (салдары ) Операцияға дейінгі дұрыс емс диагноз Операцияға дейінгі толық емс диагноз Техникалық қателіктер: -жалпы өт түтігінің жарақаты Жеткіліксіз көлемдегі операция -резидуальный холедохолитиаз, түтіктердегі өте ұсақ тасссстар -қабылданбаған папиллостеноз -қабылданбаған ісік -ұзын өтқуық түбірі - Синдром Мириззи Жалпы өт түтігінің стриктурасы Бауырасты аймақтарда спайкалық процесс -Операциядан кейінгі панкреатит -невринома рубца -гранулема рубца
Клиникалық көрінісі 1.Оң жақ қабырға астында және эпигастрий аймағындағы ауру сезімі(20 мин аз емс). Арқаға, оң жақ жауырын аймағына таралады.Түнгі уақытта, тағам қабылдаудан соң пайда болады. 1.Терінің сарғаюы және қышуы мүмкін 2. Ас қорыту жүйесінің бұзылысы (жүрек айну, құсу кезінде ауызға азы дәм келуі,метеоризм, іш өту, іш қату т.б.)
Диагностика ПХЭС 1.Шағымдары 2. Ауру тарихы. 3.Өмір тарихы 4.Объективті зерттеу 3. Лабораторлық зерттеулер: қандағы билирубин, сілтілі фосфатаза на, ГГТ, АЛТжәне АСТ, липаза, амилаза, эластаза мөлшерін анықтау. 4. Аспаптық зерттеу: 1) Диагностикалаудың «Алтын стандарты» әдісі эндоскопиялық ретрограды холангиопанкреатография (ЭРХПГ ) 2) Одди сфинктрін манометрия әдісімен зерттеу. 3) УЗИ құрсақ қуысы ағзаларына 4)ЭФГДС,КТ, МРТ.
ЕМІ Консервативті (Диетатерапия) Медикоментозды Оперативт і
ПХЭС-қ емі комплексті түрде болуы керек және бауырдың, өт шығатын жолдардың ( түтіктер мен сфинктерлер), асқазан –ішек жолдарының және ұйқы безінің басқа да қауіп қатерде жатқан мүшелердің қызметі мен құрылысын қайтадан қалпына келтіру. Ішектік микрофлораны қалпына келтіру үшін қысқа 5-7 күндік антибактериальды препарат (доксициклин, фуразолидон, метронидазол, интетрикс) қолданамыз. Кейінгі емдеу түрі қалыпты микрофлораның өсуіне алып калетін ішектік микробты пейзаж құратын препарат қолданамыз ( мысалы, бифидумбактерин, линекс). -Жиі қалыпты тамақтану ( күніне 5-7 рет) майлылығы төмен диеталарды ұстану ( өсімдік майының тәулігіне г), ескерту қуырылған, өткір, қышқыл тағамдар қолдануға болмайды. -Дротаверин мен мебеверинді ауырсыздандырғыш ретінде қолданады.
Медикаментозды емдердің барлығын қолданып, ем нәтижесіз бокса, хонда өт жолдарын қайтадан қалпына келтіру үшін оперативті ем қолданады. -Тиісті ферменттік жетіспеушілікті қайтадан қалпына келтіру үшін, орташатәуліктік досада құрамында өт қышқылдары бар (фестал, панзинорм форте) майдың ыдырауын жақсартатын ферменттік препарат қолданамыз. -Ферменттік препаратды ем ретінде, алтын-алу ретінде де қолдана беру керек. Сол себепті емнің курсын жекеше өткізген дұрыс.
Қорытынды Постхолецистэктомиялық синдром ( Одди сфинктерінің дисфункциясы, ПХЭС) - бұл сирек, бірақ өте жағымсыз патологиялық құбылыс. Кейбір науқастар, медицина дан тыс адамдар бұл синдромның тында естімеген болуы мүмкін. Ал кейбірі ПХЭС- өт қуығы ауруларының бірі деп біледі. Сонымен қорытындылай кале ПХЭС- на екі түрлі негіздеме береміз. Біріншіден : ПХЭС- бұл ауру емс, бұл клиникалық көріністердің комплексі. Екіншіден: ПХЭС- тек өт қуығының резекциясынан кейін немсе өт түтігінің кез-келген хирургиялық араласуларынан соң демиды Сондықтан операцияға дейін және одна кейін толық тексерілуден өтіп, жылына 3-4 рет гастроэнтерологқа қаралу керек. Салауатты өмір салтын сақтап, реттілікпен тамақтану ауру дамуының алтын алудың бірден бір көрсеткіші болып табылады.
Пайдаланған әдебиеттер М.И.Кузин. Хирургические болезни. Москва. «Медицина» 2005 г. 395 бет. Агафонова Н.А. Состояние после холецистэктомии. Патогенез, клиника, лечение // Consilium Medicum Экстравыпуск. С