Орындаған: Әубакир Жанниет Тобы: СПС-31 Пәні: Лидерлік теориясы мен практикасы Тексерген: доцент Омарбекова А.И.
Сократ Ежелгі Грекия философиясының көрнекті өкілі Сократ философиясының басты обьектісі адам, осы тұрғыдан алғанда оны адам туралы қазіргі заманғы ғылым философиялық антропологияның негізін қалаушы дуге болады. Сократ философияның мақсаты адамды ізгілікке тәрбиелеу деп түсінді және адам оған өзін тану және өзін сынау арқылы жете аллоды деп сенді, мәселе адамға ізгілік туралы білім беруде, адам білмегендіктен ғана шаман болады.
Ізгілік дегеніміз – жақсылықты білу және соның негізінде іс-әрекет эту. Ізгіліктің табиғаты жөнінде адамдар ойланбайды, өйткені олардың көпшілігі әдет-ғұрып арқылы беріледі
Білім -ізгілікке, ал надандық – зұлымдыққа жетелейді. «Менің білетінім – мен ешьтеңе білмеймін, басқалар оны да білмейді» «Өзіңді-өзің танып-біл!» Әйгілі қағидалары:
Өзімнің ешьтеңе білмейтінімді білем – Бір білетінім – өзімнің ешьтеңе білмейтінім, – дейді Сократ. – Ал мы на жұрт бірдеңе білетін сияқты болып жүреді, анығында ешь нәрсе білмейді. Сонда өзімнің білмейтіндігімді білетіндіктен мен басқалардан көбірек білетін болып шықтым.
Бірде базар ішімен өтіп бара жатқан Сократ: – Бұл дүниеде адамға пайдасы аз зат дегенің көп кен ғой! Жұрт базарға келіп, қымбат нәрселер сатып аллоды, сонымен рахатқа бөленеді. Ал мен архаты өзімнің ақыл-ойымнан тегін алам, – депті. Әркім өзіне керектіні аллоды
Метод мәселесінің негізін салушы Оның пікірінше, адам ақиқат білімге философтардың көмегімен, олармен әңгіме-сұхбат арқылы жете аллоды Ирония Майевтика «Ой туғызу өнері»
Сократ өзі «майевтика» («кіндік шешьелік» - «ой туғызу өнері») деп атады. Оның мәні - әңгімелесушіге дайын ойларды үйрэту емс, оған жетекші сұрақтар беру арқылы ойландырып, ақиқатты іздуге итермелеу.Мұндай әдіске тап болған адам алғашында қарапайым сұрақтарға өте оңай жауап бергенімен біртіндеп шатасып, қайшылықтың шешьімін таба алмай дағдарады. Ал Сократ сол бастағы күйінше аңғал түрмен сұрақтарды үстемелей отырып әрбір адамның өз-өзінің ойы мен санасына үңілуіне, бұған дейін талғамсыздықпен немсе білімсіздіктен иланып келген, бедер санаған қағидалар мен ойлардың жалғандығына, жасандылығына, негізсіздігіне көз жеткізуіне себепші болады. Ой тұңғиығына көңіл көзімен саяхат жасайтын мұндай айтыс-тартыстан соң ол адам - мәселеге жан-жақты қарап, білгенін тереңдете түсуге, білмейтінін өз бетінше іздуге үйренеді. Ал адам өзінің рухани өміріне үңілген сайын ақылы мен парасаты жағынан байи түсетіні белгілі.
Менің ойымша, Сократтың бұл әдісі арқылы адам баласы жасаған әрекеттерін ой елегінен өткізу барысында, сұрақтарға жауап тауып, мәселені жан-жақты қарап, рухани өмірге терең үңілуге, ең бастысы адам өзі түскен мәсені өзі шешьуге мүмкіндік аллоды. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер: В. Бутромеев «Әлем тарихы. Тұлғалар» Издательство: Эрнст Хачатурян Год: 2017 Страниц: 35 стр. Каратини Роже. Введение в философию. Формирование философских взглядов и систем от античности до современности. –М.: Изд-во Эксмо, с. С.91. Мырзалы С. Философия – Алматы: «Бастау», б.