СӨЖ Ауыл тұрғындарына емдеу-сақтандыру көмек көрсетуді ұйымдастыру Орындаған:Сағимбекова Ә.А Тексерген:Алманиязова Қ.Н Алматы 2018 жил МЕББМ « Қазақстан – Ресей Медицина Университеті »
Жоспары: 1.Кіріспе 1.Кіріспе 2.Негізгі бөлім: 2.Негізгі бөлім: А)Ауыл тұрғындарына медициналық көмек көрсету Ауыл тұрғындарына дәрігерлік көмек көрсетуді шартты Б) Ауыл тұрғындарына дәрігерлік көмек көрсетуді шартты 3.Қорытынды 3.Қорытынды 4.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 4.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Ауыл тұрғындарына медициналық көмек көрсету денсаулық сақтауды ұйымдастырудың негізгі қағидаттарына сүйене құрылады. Бірақ қала мен ауыл арасындағы айырмашылықты анықтайтын факторлар ауылдық медициналық мекемелер жұмысының ұйымдастыру түрлері мен әдістеріне әсер етеді: тұрғындардың қоныстану сипоты, қызмет көрсету радиусы, жұмыстар маусымдығы, дала жұмыстары кезіндегі ауа райының әсері, еңбек үрдісінің өзіне тән ерекшеліктері, шаруашылық-тұрмыстық іс-әрекет пен тұрмыс жағдайларындағы қолайсыздықтар, аймақтық-ұлттық ерекшеліктері мен әдет-ғұрыптары, білім және мәдениет деңгейі және т.б.
Халық тығыздығы мен елді- мекеннің қашықтығына байланысты денсаулық сақтауды ұйымдастыру торабы мынадай: Халық тығыздығы мен елді- мекеннің қашықтығына байланысты денсаулық сақтауды ұйымдастыру торабы мынадай:
аудандық емхана – халық саны 30 мыңнан асайтын аудан орталығында құрылады да, құрылымында консультативтік- диагностикалық бөлім, жалпы практика не/немсе участкелік қызмет бөлімі, жедел медициналық көмек станциясы (бөлімі), сонымен қатар БМСК көрсететін құрылымдық бөлімдері болады: медициналық пункт 800-ге дейін халық саны тіркелген ауылдық елді-мекендерде (әрі қарай - АЕМ) құрылады фельдшерлік-акушерлік пункт 800-ден 2 мыңға дейін халық саны тіркелген АЕМ құрылады ауылдық емхана 10 мың және одна астам халық саны жинақы қоныстанған АЕМ құрылады 1. Біріншілік медициналықо-санитарлық көмек көрсететін денсаулық сақтау мекемелері:
2. Консультативтік-диагностикалық көмек көрсететін денсаулық сақтау мекемелері: - облыс орталықтарында консультативтік-диагностикалық орталық облыстық аурухананың құрылымдық бөлімі ретінде құрылады. - облыс орталықтарында консультативтік-диагностикалық орталық облыстық аурухананың құрылымдық бөлімі ретінде құрылады.
3. Стационарлық көмек көрсететін денсаулық сақтау мекемелері : 1) орталық аудандық аурухана (әрі қарай - ОАА) аудан орталығында көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады, оның құрамына құрылымы ретінде балалар, босану, мамандандырылған және жұқпалы аурулар бөлімі, сонымен қатар аудандық аурухана кіреді. Ауылдық аурухана халық саны 5 мыңнан кем емс шалғай АЕМ-де, климаттық-географиялық жағдайлармен қоса жергілікті ерекшеліктерін искре отырып ОАА-ң құрылымдық бөлімі ретінде құрылады; 2) ауданаралық аурухана АЕМ бірінде халық саны 20 мың адамға дейінгі бірнеше аудандарға құрылады; 1) орталық аудандық аурухана (әрі қарай - ОАА) аудан орталығында көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады, оның құрамына құрылымы ретінде балалар, босану, мамандандырылған және жұқпалы аурулар бөлімі, сонымен қатар аудандық аурухана кіреді. Ауылдық аурухана халық саны 5 мыңнан кем емс шалғай АЕМ-де, климаттық-географиялық жағдайлармен қоса жергілікті ерекшеліктерін искре отырып ОАА-ң құрылымдық бөлімі ретінде құрылады; 2) ауданаралық аурухана АЕМ бірінде халық саны 20 мың адамға дейінгі бірнеше аудандарға құрылады; 3) облыстық аурухана құрамына консультативтік-диагностикалық, босану, жұқпалы аурулар және соматикалық бөлімдер, жетуге қиын жерлердегі азаматтарға шұғыл медициналық көмек көрсету бөлімі (санитарлық авиация) кіретін көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады; 3) облыстық аурухана құрамына консультативтік-диагностикалық, босану, жұқпалы аурулар және соматикалық бөлімдер, жетуге қиын жерлердегі азаматтарға шұғыл медициналық көмек көрсету бөлімі (санитарлық авиация) кіретін көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады; 4) облыстық балалар ауруханасы құрамына мамандандырылған және жұқпалы аурулар бөлімі кіретін көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады; 4) облыстық балалар ауруханасы құрамына мамандандырылған және жұқпалы аурулар бөлімі кіретін көпмамандандырылған стационар түрінде құрылады; 5) перинаталдық орталық облыс орталықтарында құрылады. 5) перинаталдық орталық облыс орталықтарында құрылады.
4. Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы аймағындағы әрекетті іске асыратын денсаулық сақтау мекемелері: 2) республикалық деңгейде санитарлық- эпидемиологиялық станция құрылады; 1)облыс орталықтарында санитарлық-эпидемиологиялық сараптау орталығы құрылады ; 3)облыстық деңгейде обаға қарсы станция құрылады.
5. Қазақстан Республикасы заңдылықтарымен қарастырылған басқа денсаулық сақтау мекемелері: аудандық және облыстық деңгейлерді құрылады: туберкулезге қарсы, онкологиялық, наркологиялық, тері- венерологиялық диспансерлер. аудандық және облыстық деңгейлерді құрылады: туберкулезге қарсы, онкологиялық, наркологиялық, тері- венерологиялық диспансерлер. Ауыл тұрғындарына дәрігерлік көмек көрсетуді шартты түрде 3 сайтыға бөледі: Ауыл тұрғындарына дәрігерлік көмек көрсетуді шартты түрде 3 сайтыға бөледі:
Бірінші сайты – ауылдық дәрігерлік участке. Бірінші сайты – ауылдық дәрігерлік участке. Бұл сайтыда ауыл тұрғындары медициналық дәрігерге дейінгі білікті көмек аллоды (терапевтік, хирургиялық, акушерлік және гинекологиялық, стоматологиялық және т.б.). Бұл сайтыда ауыл тұрғындары медициналық дәрігерге дейінгі білікті көмек аллоды (терапевтік, хирургиялық, акушерлік және гинекологиялық, стоматологиялық және т.б.). Екінші сайты – аудандық медициналық мекеме, мұндағы жетекші мекеме аудандық аурухана (АА) және орталық аудандық аурухана (ОАА). Ауыл тұрғындары арнайы мамандандырылған медициналық көмекті оның негізгі түрлері бойынша аллоды. Ауданаралық арнайы мамандандырылған орталықтар, диспансерлер, денсаулық орталықтары және т.б. болуы мүмкін. Денсаулық сақтау қызметінің басшысы ауданның (немсе аудандық медициналық бірлестіктің) бас дәрігері, әрі ол орталық аудандық аурухананы да басқарады. Мамандықтары бойынша міндетіне емдеу-консультативтік және ұйымдастыру- әдістемелік жұмысы кіретін ауданның бас мамандары анықталлоды. Екінші сайты – аудандық медициналық мекеме, мұндағы жетекші мекеме аудандық аурухана (АА) және орталық аудандық аурухана (ОАА). Ауыл тұрғындары арнайы мамандандырылған медициналық көмекті оның негізгі түрлері бойынша аллоды. Ауданаралық арнайы мамандандырылған орталықтар, диспансерлер, денсаулық орталықтары және т.б. болуы мүмкін. Денсаулық сақтау қызметінің басшысы ауданның (немсе аудандық медициналық бірлестіктің) бас дәрігері, әрі ол орталық аудандық аурухананы да басқарады. Мамандықтары бойынша міндетіне емдеу-консультативтік және ұйымдастыру- әдістемелік жұмысы кіретін ауданның бас мамандары анықталлоды. Үшінші сайты – облыстық аурухана, диспансерлер, стоматологиялық емхана, облыстық МСЭҚ (мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау) орталығы және т.б. Бұл сайтыда барлық мамандықтар бойынша жоғары білікті медициналық көмек көрсетіледі. Үшінші сайты – облыстық аурухана, диспансерлер, стоматологиялық емхана, облыстық МСЭҚ (мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау) орталығы және т.б. Бұл сайтыда барлық мамандықтар бойынша жоғары білікті медициналық көмек көрсетіледі.
Ауыл тұрғындарына медициналық көмектің бірінші тізбегі әрекетінің құрылымы. Ауылдық дәрігерлік участке медициналық қызмет көрсету жүйесіндегі пациенттердің бірінші алғашқы жанасу звеносы болып табылады. Оның негізгі міндеті – участке халқына қол жетерлік білікті дәрігерлік көмек көрсету және санитарлық-эпидемияға қарсы шаралар жүргізу. Учаскедегі халық саны – 5000-нан 7000 адамға дейін. Ауыл тұрғыны баратын жақынарадағы медициналық мекеме медициналық пункт (МП) болып табылады. МП тұрғындар саны 800-ге дейінгі елді- мекенде ұйымдастырылады. Ауылдық дәрігерлік участке медициналық қызмет көрсету жүйесіндегі пациенттердің бірінші алғашқы жанасу звеносы болып табылады. Оның негізгі міндеті – участке халқына қол жетерлік білікті дәрігерлік көмек көрсету және санитарлық-эпидемияға қарсы шаралар жүргізу. Учаскедегі халық саны – 5000-нан 7000 адамға дейін. Ауыл тұрғыны баратын жақынарадағы медициналық мекеме медициналық пункт (МП) болып табылады. МП тұрғындар саны 800-ге дейінгі елді- мекенде ұйымдастырылады.
МП негізгі міндеттері болып медициналық дәрігерге дейінгі көмек және аурулардың алдын-алу, аурушылдық пен жарақаттануды төмендету, халықтың санитарлық-гигиеналық мәдениетін жоғарылатуға бағытталған санитарлық-сауықтыру және эпидемияға қарсы шараларды жүргізу. МП фельдшері жедел ағынды аурулар мен жарақаттанулар кезінде алғашқы медициналық көмек көрсетеді, егулер, физиотерапевтік шаралар және т.б. жүргізеді. МП негізгі міндеттері болып медициналық дәрігерге дейінгі көмек және аурулардың алдын-алу, аурушылдық пен жарақаттануды төмендету, халықтың санитарлық-гигиеналық мәдениетін жоғарылатуға бағытталған санитарлық-сауықтыру және эпидемияға қарсы шараларды жүргізу. МП фельдшері жедел ағынды аурулар мен жарақаттанулар кезінде алғашқы медициналық көмек көрсетеді, егулер, физиотерапевтік шаралар және т.б. жүргізеді.
Ауылдық дәрігерлік участкенің негізгі медициналық мекемсі дәрігерлік амбулатория (ДА), халық саны 2000-ден ға дейінгі АЕМ құрылады. ДА-ғы медициналық көмектің сипоты мен көлемі оның қуаттылығымен, жабдықталуымен, дәрігер-мамандардың санымен анықталлоды. Терапевтік және жұқпалы ауруларға амбулаторлық және стационарлық көмек көрсету, босануға көмек, балаларға емдеу- профилактикалық көмек, шұғыл хирургиялық және травматологиялық көмек қуаттылығына қарамастан ауылдық аурухана дәрігерлерінің тікелей міндеттері қатарына кіреді. ДА штатында оның қуаттылығына, халық санина, орталық аудандық ауруханаға дейінгі қашықтығына байланысты негізгі мамандықтар бойынша дәрігерлер болуы мүмкін (терапевтік, педиатрлық, стоматологиялық, акушерстволық, гинекологиялық және хирургиялық). Ауылдық дәрігерлік участкенің негізгі медициналық мекемсі дәрігерлік амбулатория (ДА), халық саны 2000-ден ға дейінгі АЕМ құрылады. ДА-ғы медициналық көмектің сипоты мен көлемі оның қуаттылығымен, жабдықталуымен, дәрігер-мамандардың санымен анықталлоды. Терапевтік және жұқпалы ауруларға амбулаторлық және стационарлық көмек көрсету, босануға көмек, балаларға емдеу- профилактикалық көмек, шұғыл хирургиялық және травматологиялық көмек қуаттылығына қарамастан ауылдық аурухана дәрігерлерінің тікелей міндеттері қатарына кіреді. ДА штатында оның қуаттылығына, халық санина, орталық аудандық ауруханаға дейінгі қашықтығына байланысты негізгі мамандықтар бойынша дәрігерлер болуы мүмкін (терапевтік, педиатрлық, стоматологиялық, акушерстволық, гинекологиялық және хирургиялық).
Ауылдық аудандардағы денсаулық сақтаудың негізгі звеносы – ОАА, мұнда арнайы мамандандырылған медициналық көмек негізгі түрлері бойынша көрсетіледі және ауданның барлық медициналық мекемелеріне ұйымдастыру-әдістемелік басшылық жасаллоды. ОАА-ның құрылымдық бөлімдері: негізгі мамандандырылған бөлімдерімен стационар, аудандық емхана, емдеу-диагностикалық бөлім, ұйымдастыру-әдістемелік кабинет, жедел және шұғыл медициналық көмек бөлімі және басқа да құрылымдық бөлімдер
Әдебиеттер тізімі: 1. Аканов А.А., Куракбаев К.К., Чен А.Н., Ахметов У.И. Организация здравоохранения Казахстана. – Астана.Алматы, – 232 с. 1. Аканов А.А., Куракбаев К.К., Чен А.Н., Ахметов У.И. Организация здравоохранения Казахстана. – Астана.Алматы, – 232 с. 2. Здоровье населения и деятельность учреждений здравоохранения (статистические материалы) Алматы, Здоровье населения и деятельность учреждений здравоохранения (статистические материалы) Алматы, Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 2. Организация медицинской помощи. - М.: Медицина, с. 3. Медик В.А., Юрьев В.К. Курс лекций по общественному здоровью и здравоохранению. Часть 2. Организация медицинской помощи. - М.: Медицина, с. 4. Миняев В.А., Вишняков И.Н. Общественное здоровье и здравоохранение: Учебник для студентов мед. вузов. - М.:«МЕДпресс-информ», 2006 – 528 с. 4. Миняев В.А., Вишняков И.Н. Общественное здоровье и здравоохранение: Учебник для студентов мед. вузов. - М.:«МЕДпресс-информ», 2006 – 528 с. 5. Постановление Правительства Республики Казахстан от 9 апреля 2009 года 494 Об утверждении государственного норматива сети организаций здравоохранения Республики Казахстан 5. Постановление Правительства Республики Казахстан от 9 апреля 2009 года 494 Об утверждении государственного норматива сети организаций здравоохранения Республики Казахстан