Шағын жинақты бастауыш мектепте педагогикалық үдерісті ұйымдастырудың негізгі форматы

Сабақ туралы айтқан кезде оның мынандай негізгі белгілерін этап кэтуіміз керек: - оқу-тәрбие үдерісінің белгілі бір шектелген уақыт (35 не 40 минут) ішінде өтуі; - сынып деп аталатын жас шамалары бірдей балалардың тұрақты құрамынан тұруы; - қатаң бекітілген сабақ кестесінің болуы; - өтілетін материалдардың барлық балаларға бірдей болуы; - әр түрлі оқыту әдістерін пайдалана отырып, оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастырудың ұжымдық, тортық, ұжымдық-үлестірімділік, жеке-дара формаларымен іске асырылуы.

Әрбір сабақтың мақсаты, міндеттері, түрі, қолданылатын көрнекі құралдары, әдіс-тәсілдері анықталуы тиіс және сабақтың кезеңдері көрсетіледі. Оқытудың міндеттеріне сәйкес сабақтың да төрт түрлі міндеттері бар: - білімділік; - дамытушылық; - тәрбиелік; - практикалық.

Педагогика ғылымында сабақтың түрлері өте көп, олардың ішіндегі жиі қолданылатындары - сабақтың дидактикалық мақсатына қарай жіктелетін түрлері. Атап айтсақ: -аралас сабақ;- мұғалімнің жаңа білімді хабарлау сабағы;оқылған материалды бекіту сабағы; - тексеру және оқушылардың білімдерін есепке алу сабағы оқылған материалды қайталау, жүйелеу, жалпылау сабағы;

Математика сабағы көбінесе аралас сабақ болып каледі. Әрбір сабақтың түріне қарай оның кезеңдері де әр түрлі болуы тиіс. Дегенмен қазіргі кездегі сабақ мұғалімнің түсіндірмесінен, дәптермен және оқулықпен, дидактикалық материалдармен жұмыстан тұрады. Сабақта қолданылатын әдіс түрлері әдістер: практикалық сөздік көрнекілік Бұлардың да түрлері әрбір сабақта, тіптен әрбір сыныпта әр түрлі болуы мүмкін.

ШЖБМ ерекшелігіне байланысты қалыпты мектептерде қолданылып жүрген жоғарыда аталған сабақ түрлерінен басқа оларды қамтитын мынадай сабақ түрлері бар: бір пәндік, әр пәндік және бір тақырыптық сабақтар. Бір пәндік сабақ дегеніміз әр біріктірілген сыныптарда бір ғана математика сабағын өткізу сабағы. Бұл сабақты өту кезінде мұғалім бір салата жұмыс істегендіктен, ол назарян бір сыныптан екінші сыныпқа оңай көшіруге септігін тигізеді. Әр пәндік сабақтар дегеніміз математика сабағын басқа бастауыш сынып пәндерімен біріктіріп өткізуге болатын сабақтар. болады.

Кейбір әдіскерлер пәндерді екі топқа бөледі де, бірінші топқа математика, қазақ тілі, орыс тілі, еңбек, бейнелеу өнері, яғни өз бетімен жұмысты ұйымдастыруға үлкен мүмкіндіктері бар пәндерді, ал екінші топқа дүниетану, ана тілі, ән-күй, дене шынықтыру сабақтарын жатқызады. Сабақ кестесін құрастырған кезде бірінші торты екінші топ пәндерімен біріктіруге болады. Қазақ тілі мен математиканы оқытуда өзбетінше жұмыс істеуді кеңінен қолдануға болады, өйткені оқу, дұрыс жазу, саней білу және дұрыс есептей білу дағдысын дамыту көп жаттығу жұмыстарын жүргізуді талап етеді, бұлардың нәтижелі болуы көбінесе оқушылардың өздігінен жұмыс істей алу қабілетіне байланысты. Ал екінші топқа жататын ана тілі, табиғаттану пәндері жөнінде іс басқаша. Бұл пәндерді оқыту балалардың сабақта өзбетінше жұмыс істеуін керек етпейді емс, қайта бұл пәндер бойынша оқушылардың білімін оқулық бойынша пысықтауды өте-мөте керек етеді. Бастауыш мектеп жасындағы балалармен аталмыш пәндерді оқытқан кезде мұғалімнің ауызекі әңгімесін, көрнекті құралдарды көрсэтуін, т.б. басқаша айтқанда, балалармен тікалей жұмыс істеуді талап етеді. Сабақ кестесін жасағанда 1-топпен 2-торты біріктіріп жасауға да болады. Қазақ тілі сабақтарында барлық сыныпқа ортақ сұрақтар беру, диктант, қызықты тапсырмалар, дидактикалық ойындар жүргізуге

Бір тақырыптық сабақтар дегеніміз -қатар өткізілетін сыныптарда мүмкіндігінше бірдей тақырыптарды таңдау қажет болатын сабақтар. Бір тақырыптық сабақтарда оқушылардың өзіндік жұмыстарын да тиімді басқаруға болады. Жалпы оқытушының ортақ әңгімесін оқушылар ықыласпен тыңдап, өз ойларын айтып, сабаққа белсенді қатысуға тырысады, сонымен бірге бір пәндік, бір тақырыптық сабақтар ретінде біріктіріп өткізуге де болады. Мұндай ортақ сабақтардан оқушылардың ой-өрісі кеңейіп, сабақтың запасы аркады. Оқушылармен бірге отырып, көрнекі құралдар, кестелер, суреттер, диафильм дер мен кинофильм дер, үнтаспа т.б. құралдарын қарауға болады.

«Жоғарыда келтірілген сабақтың қай түрін қолданғанда, математикалық білім жоғары деңгейде игеріледі?» сұрағы туады. Л.Канцева, Т.К.Оспанов және т.б. ғалымдар бір пәндік сабақ кестесін түзу тиімді деп есептеп, оны былой дәлелдейді:. Біріктірілген барлық сыныптардағы бірдей сабақтар пәндік алаңдаушылықты туғызбайды. Мұғалім үшін де үлкен сабақтың логикалық жүйесін дұрыс құрып, кіші сабақтардың бары сын жете қадағалауға мүмкіндік туады. Бір пәндік оқу жүйесі іс жүзінде бір тақырыптық сабақ жүргізуге мүмкіндік береді. Мұғалім оқушылардың өздігінен орындайтын жұмыс түрлерін пән ерекшелігіне, тақырыптың ауры-жеңілдігіне қарай ұйымдастыруы қажет.

Кəсіби педагогиканың мəнін толық түсіну үшін, ең олд мен оның негізгі категориялары мен ұғымдық аппаратын қарастыру қажет. Кəсіптік тəрбие ұғымы қоғамдық құбылыс ретінде кең жəне тар мағынада қолданылады. Кең мағынасында алғанда, ол кəсіби іс-əрекетте жинақталған тəжірибені педагогикалық ықпал эту негізінде кейінгі ұрпаққа меңгерту, олардың жалпы кəсіби мəдениетін қалыптастыру болып табылады. Ал тар мағынада түрлі деңгейде кəсіби тəрбие беру (жалпы жəне кəсіптік) мақсаттарын жүзеге асыруға бағытталған арнайы ұйымдастырылатын іс-əрекетті білдіреді.

Кәсіптік педагогиканың пәндік зерттеу нысандары мыналар: 1. Кәсіптік мектептердегі тәрбиенің мақсаты мен өзіндік ерекшеліктерін искре отырып, жалпы педагогика арасында сабақтаса жүргізілудің тиімділігін зерттеу. 2. Кәсіптік білім мазмұны. 3. Жеке тұлғаға ғылыми-техникалық білімін жөне кәсіптік біліктілік дағдыларын қалыптастырудың өзіндік ерекшеліктерін меңгерту. 4. Кәсіптік білім беретін оқу орындарында оқу-тәрбие үрдісін басқару. Жоғарыдағы аталған мәселелерді тұжырымдай кале, кәсіптік педагогика саласына мынадай анықтама берегу болады.

Кәсіби педагогика Кәсіптік педагогика – жалпы педагогиканың бір тармағы ретінде енді өркендеп, дамып кале жатқан жас ғылым. Кәсіптік педагогика зерттеу ауқымы емс, өзінің даму тарихымен әр кезеңдегі ашылған жаңалықтарымен, түпсіз тұңғиыққа тірелген ойлар әлемімен қызықты Кәсіптік педагогиканың басқа ғылымдар сияқты өз ұғымы мен түсіну аппараты бар, оның іргелі ғылым екендігін, сапалық ерекшеліктерін айғақтайтын дәйектемелері бар.

Кəсіби педагогиканың мəртебесін толыққанды анықтау оның əрбір саласының өзіне тəн объектісі мен пəнін нақты қалыптастыруды талап етеді Кəсіби педагогиканың объектісі жəне пəні

Қазіргі заман талабына сайтт педагог Өзін – өзі жетілдіруге және жаңартуға ұмтылуы; Түбегейлі білімге және зерттеу дағдыларына ие болуы; Оқытудың жаңа ақпараттық технологиясын игеруі ; Әр салатан білімді біріктіруді білуі және пәнаралық өзара іс – қимылды жүзеге сыра білуі; Оқыту технологияларын оқу мақсаттарына сайтт қолдана білуі ; Түрлі әдіс – тәсілдерді тиімді қолдануы ; Өз бетімен кәсіби білім алуды жобалай біліп, жүзеге асыруы тиіс. Білікті педагог, өз ісінің білгір мамоны болу үшін, ғылымды игеру жеткіліксіз, оны практикалық тұрғыда өмірге қолдана біліп, кәсіптік әлемдік деңгейіне дейін жеткізіп, нақты іске сыра білетін жан-жақты кәсіп иелері болуымыз керек.

Қазірге дейін жұмысшылар мен мамандарды даярлау мәселесі олардың кәсіптік біліктіліктеріне писатьтама беру тұрғысынан негіздеу кең писать алып келді. Кәсіби дайындау деңгейін, оның сапалық дәрежесін біліктілік писатьтама емс, профессиограмма анықтап бере аллоды. Қазіргі ғылымның дамуы оны дифференциялау және интеграция лоу үрдісімен писатьталлоды.

Қорытынды Болашақ кəсіптік оқыту оқытушының даярлығында «Кəсіптік оқыту əдістемсі» пəні бойынша меңгерілетін əдістемелік білімдер үлкен рөл атқарады. Пəнді оқыту студенттердің кəсіби, мақсатты, бағытталған, əдістемелік даярлығын қамтамасыз етеді. Кəсіби педагогиканың əлеуметтік, қоғамдық маңыздылығы, технологияны оқытушының əдістемелік мəдениетінің мазмұны, кəсіби педагогиканың басқа ғылымдармен байланыстарының мəні жөнінде түсінік береді.

Назарларыңызға рахмет