ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ. Алматы, 2017 жил ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ДАМУ МИНИСТРЛІГІ С. Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ И СОЦИАЛЬНОГО РАЗВИТИЯ РК КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С. Д. АСФЕНДИЯРОВА Орынданған:Сейітқазы Д.Е Тексерген:Сарсембаева М.М Курс: 5 Тобы:21-1
Гломерулонефрит – негізінен шумақтардың зақымдалуфымен өтетін иммунды қабыну аурулардың чтобы. Түтікшелер және интерстиций тіні әр түрлі деңгейде зақымдалуфы мүмкін. Гломерулонефриттің біріншілік және екіншілік түрлерін ажыратамыз.
Этиологиясы А торты 12 типті β - гемолиздеуші стрептококк. Дерттің дамуфына 3-4- ші типтері де әкелуі мүмкін, бірақ 12- ші типті стрептококк нефритогенді болып сана лады. Бұдан басқа, гломерулонефриттің дамуфына өзге инфекциялық немсе инфекциялық емс факторлар да әкелуі мүмкін, мәселен НВУ, Коксаки вирусы, желшешек вирусы, қызамықгың қоздырғышы, сарысулар, аллерген дер, жәндіктердің уфы, бүйрек көктамырларының тромбозы. Гломерулонефрит патогенезі бойынша иммундыкомплекстік, морфологиялық түрғыдан интракапиллярлық гломерулонефрит болып табылады. Классикалық гломерулонефрит фарингите, тонзиллигген, стрептодермия дан күн өткеннен кейін демиды. тонзиллигген Этиологиясы А торты 12 типті β - гемолиздеуші стрептококк. Дерттің дамуфына 3-4- ші типтері де әкелуі мүмкін, бірақ 12- ші типті стрептококк нефритогенді болып сана лады. Бұдан басқа, гломерулонефриттің дамуфына өзге инфекциялық немсе инфекциялық емс факторлар да әкелуі мүмкін, мәселен НВУ, Коксаки вирусы, желшешек вирусы, қызамықгың қоздырғышы, сарысулар, аллерген дер, жәндіктердің уфы, бүйрек көктамырларының тромбозы. Гломерулонефрит патогенезі бойынша иммундыкомплекстік, морфологиялық түрғыдан интракапиллярлық гломерулонефрит болып табылады. Классикалық гломерулонефрит фарингите, тонзиллигген, стрептодермия дан күн өткеннен кейін демиды. тонзиллигген
Этиологиялық факторлары -Идиопатиялық ГН -Инфекциялар ( стрептококк, стафилококк, гепатит вирустары, безгек плазмодийлері ) -Аутоиммунды аурулар : ЖҚЖ, РА -Егулер -Улы заттар -Дәрілік заттар ( бифосфонаттар, алтын дәрмектері ) -Басқасы : ісік аурулары, ГУС
Б ү йректі ң біріншілік аурулары Мардымсыз ө згерістермен ө тетін гломерулонефрит (20% ересектерде, 80% балаларда) Мембранозды гломерулонефрит (30-50%) Фокально-сегментарный гломерулосклероз Мембранопролиферативті гломерулонефрит Мезангиопролиферативті гломерулонефрит Интра- ж ә не экстракапиллярны пролиферативті гломерулонефрит
Екіншілік нефротикалық синдром Жүйелі аурулар: ЖҚЖ, Шенлейн-Генох ауруфы, некроздаушы васкулиттер, ревматоидный артрит, дерматомиозит, криоглобулинемия, жаралы колит, амилоидоз Жұқпалы аурулар: Жұқпалы эндокардит, «шунт»-нефрит, гепатит тер В мен С, мононуклеоз, малярия, цитомегалия, токсоплазмоз, АИВ- инфекция Дәрілік заттар мен есірткі: алтын, сынап, висмут, литий дәрілік затраты, D-пеницилламин, СЕҚҚД, антибиотиктер, каптоприл, героин Зат алмасу бұзылыстарының аурулары: Қант диабеті, гипотиреоз, амилоидоз Ісіктер: лимфома, лимфогранулематоз, карцинома, меланома Тұқым қуалайтын аурулар:Альпорт синдромы, Фабри ауруфы, орақ тәрізді-жасушалық анемия Аллергиялық реакции
Этиологиясы мен патогенезі Этиологиялық факторлар стрептококк ты инфекциялар, яғни ангина, тонзиллит, іріңді отит, пневмония. Жедел нефриттің дамуфында сонымен қатар, пневмококктар, сарып қоздырғыштары және басқа да микроорганизмдер роль ойнайды. Экзогенді фактор ретінде маңызды Нефриттің дамуфында екі механизм жатыр : қанда антиген - антидене комплексінің түзілуі ; бүйректің зақымдалуфына жауап ретінде бүйрекке қарсы аутоантиденелердің түзілуі. Аллергиялық - бүйрек шумақтарының капиллярларына антиген - антидене комплексі жабы сады. Бүйректің көлемі шамбалы ғана зақымдалады. Шумақтардың ұлғаюы мен оның гиперемиясы анықталады.
Клиникалық көрінісі Жедел гломерулонефрит әдетте, стрептококк тық инфекция дан 7-20 күннен кейін пайда болады. Дерттің негізгі белгілері – ісіну, ентікпе, олигоанурия, гематурия, белдің ауфыруфы, артериялық қысымның биіктеуі. Науқастың өзі арте байқайтын белгісі – ісіну. Ісінуден бұрын шөл, әлсіздік, олигурия пайда болады. Ең алдымен бет пен қабақ ісінеді. Ісінудің негізгі себебі – шумақтық фильтрацияның азаюынан судың және натрийдің іркілісі. Науқастардың көбісі ентігеді. Ентікпе горизонтальді қалыпта күшейеді. Ентікпенің себебі – айналымдағы қан көлемінің көбеюінен және артериялық қысымның тез биіктеуінен болатын жүрек шамасыздығы. Науқастардың 80%-да өтпелі артериялық гипартензия болады. Артериялық қысым оншалықты биіктемейді, орташа деңгейге көтеріледі, әдетте 160/100 мм.сын.бағ.шамасында болады, оның 180/120 мм.сын.бағ. дейін биіктеуі сирек. Артериялық қысымның тез биіктеуін эклампсиалды жағдайы деп бағалау керек. Жедел гломерулонефрите артериялық гипертония дамуфының басты себептері – натрий мен судың іркілісі, айналымдағы қан көлемінің және жүректің соғу көлемінің ұлғаюы. Жедел гломерулонефриттің алғашқы 2-3 күнінде олигурия, тіпті анурия болуфы мүмкін. Созылмалы гломерулонефрите айырықша, олигурия болғанның өзінде концентрацияланған зәр бөлінеді, оның меншікті салмағы жоғары болады ( герде бүйрек шамасыздығы болмаса). Осыған қарап жедел гломерулонефритті созылмалы гломерулонефрите айырады.
Клиникалық бейнесі. Сырқаттың бірнеше клиникалық түрлері бар: латентті (шоғырланған), нефротикалық (ісіну), гипертониялық (артериялдық қан қысымының көтерілуімен сипаталатын түрі), гематуриялық және аралас түрі. Сырқаттың шоғырланған түрінде көзге шалынатын өзгерістер зәрдің анализінде ғана байқалады: протеинурия, гематурия, цилиндрурия. Науқас шағымданбайды. Гломерулонефриттің нефротикалық түрі 20% кездеседі. Сырқаттың бұл түрінде уфыттану белгілерімен қатар олигурия, ұлғайған ісіктер, іштің ауфырсынуфы, дене қызуфының көтерілуі байқалады. Қарағанда: беті домбығып, аяқтарында, бел маңайында ісіну байқалады.Терісі бозарып, құрғайды. Науқас әлсіздікке, тамаққа тәбетінің төмендеуіне шағымданады. Қанда гиперхолестеринемия, қарқынды протеинурия байқалады. Зәрдің мөлшері азаяды. Науқастың өмір сүру ұзақты 8 – 10 жилдарға барады.
Гипертониялық түрі де жиі кездеседі. Сырқаттың жалпы белгілерімен қатар артериялдық қан қысымының көрсеткіші 200, 220, 240 сынап бағанасының көрсеткіші бойынша. Науқастардың шағымдары қан қысымының көтерілуімен байланысты. Көбінесе науқастардың шетінеуіне миға қанның құйылуфы (инсульт), миокард инфарктісі, жүрек демікпесі, өкпе ісінуі әкеліп соғады. Сырқаттың бұл түрінде ісіктер айқын білінбейді. Дене қызуфы сәл ғана көтеріледі, науқастың басы ауфырсынып, көз көру қабілеті күрт төмендейді. Сырқаттың гематуриялық түрі 6-10% кездеседі. Бұл түрінде протеинурия аз, қан қысымы қалыпта, ісік білінбейді, гематурия үнемі сақталады. Созылмалы гломерулонефриттің аралас түрі аурудың ең ауфыр түрі болып табылады. Өту ағымында нефротикалық белгілері байқалады, қан қысымы көтеріледі, олигурия, анасарка, жоғарғы дәрежеде протеинурия байқалады. Науқастың жалпы өмір сүру уақыты үш - бес жилдан артпайды. Науқас көбінесе уремиялық комадан қайтыс болады. Бұл кезеңде уфыттану белгілері айқын білініп, науқас есінен канады, демі өзгереді, ауфызынан зәрдің иісі шығады.
Патогенезі -Иммунды кешенді ГН -Аутоиммунды ГН -Т-лимфоциттер дисфункциясы (жасушалық)
1. минимальны (мардымсыз) өзгерістер ауруфы 2. Фокальды-сегментарлы гломерулосклероз 3. Мембранозды нефропатия 4. Диффузды пролиферативті ГН 5. Мембранопролиферативті ГН 6. Экстракапиллярлы ГН 7. Фокальды пролиферативті және некроздаушы ГН 8. Мезангиопролиферативті ГН 9. Фокальды жайылған гломерулосклероз ГН негізгі морфологиялық түрлері Пролиферативті емспролиферативті
Шумақ зақымдалуфының клиникалық және морфологиялық көріністерінің өзара байланысы 1. Минималды өзгерістер ауруфы 2. Мембранозды ГН 3. Фокальды-сегментарлы гломерулосклероз 4. Мезангиопролиферативті ГН 5. Мембранопролиферативті ГН 6. Диффуды пролиферациялық ГН 7. Экстракапиллярлы ГН Нефротикалық синдром Нефриттік синдром
Клиникалық көрінісі: жіті гломерулонефрит әдетте, стрептококк тық инфекция дан 7-20 күннен кейін пайда болады. Дерттің негізгі белгілері - ісіну, ентікпе, олигоанурия, гематурия, белдің ауфыруфы, артериялық қысымның жоғарылауфы. Науқастың өзі арте байқайтын белгісі - ісіну. Ісінуден бұрын шөл, әлсіздік, олигурия пайда болады. Ең алдымен бет пен кабақ ісінеді (шел қабатының болбырлығынан). Кейде кабақтар аса ісінгенгенде көз уужасы еріксіз ағады. Денесі болбыр толық адамдардың жалпы ісінуі сырттан карағанда кейде байқалмайды. Науқастың өзі "салмақ қосуфын", "денесінің ауфырлауфын" сезінеді. Науқастардың көбі сауфығу кезіндегі зәрдің көптеп бөлінуіне, соншама сұйықтықтың жиналғандығына таңқалады.ісіну Клиникалық көрінісі: жіті гломерулонефрит әдетте, стрептококк тық инфекция дан 7-20 күннен кейін пайда болады. Дерттің негізгі белгілері - ісіну, ентікпе, олигоанурия, гематурия, белдің ауфыруфы, артериялық қысымның жоғарылауфы. Науқастың өзі арте байқайтын белгісі - ісіну. Ісінуден бұрын шөл, әлсіздік, олигурия пайда болады. Ең алдымен бет пен кабақ ісінеді (шел қабатының болбырлығынан). Кейде кабақтар аса ісінгенгенде көз уужасы еріксіз ағады. Денесі болбыр толық адамдардың жалпы ісінуі сырттан карағанда кейде байқалмайды. Науқастың өзі "салмақ қосуфын", "денесінің ауфырлауфын" сезінеді. Науқастардың көбі сауфығу кезіндегі зәрдің көптеп бөлінуіне, соншама сұйықтықтың жиналғандығына таңқалады.ісіну Науқастардың көбі ентігеді. Ентікпе горизонтальді қалыпта күшейеді. Аурудың тез дамыған түрінде ентікпе мен қүрғақ жөтелдің болуфынан оны кейде жіті пневмониями шатастырады. Ентікпенің себебі - айналымдағы қан көлемінің көбеюінен және артериялық қысымның тез жоғарылауфынан болатын жүрек шамасыздығы. Жасы ұлғайған адамдарда жіті гломерулонефрит алғаш жүрек шамасыздығымен білінуі мүмкін. Науқастардың 80%- да өтпелі артериялық гипартензия болады. Артериялық гипертония дамуфының басты себептері - натрий мен судың іркілісі, айналымдағы қан көлемінің және жүректің соғу көлемінің ұлғаюы.
Клиникалық синдром дары Қызметі бойынша -Қалыпты бүйрек қызметімен -Бүйрек қызметінің төмендеуімен -Бүйрек жетіспеушілігі -Нефриттік -Нефротикалық -Оқшауланған зәр -Тез үдемелі ГН Ағымы бойынша -Жедел -Созылмалы -Тез үдемелі
- ісіну (орташа, ісік тығыз), - артериалдық қысым жоғарылауфы - зәрде – протеинурия 2 г/тәул. аспайды - гематурия (микро-, макро-, эритр. цилиндрлер, дисморфты эритроциттер) - олигурия, азотемия
Шумақ капиллярлары қабыныды Сүзілу толендейді олигурия, азотемия РААЖ белсенеді Нәруфыз, эритроциттер зәрге шығады ісіну, артериалдық гипартензия
Ісіну ( үлкен, массивті, жұмсақ, қамыр тәрізді, анасарка ) Зәрде - протеинурия (>3.5 г / тәу ) Гипопротеинемия, гипоальбуминемия Гиперхолестеринемия НЕФРОТИКАЛЫҚ СИНДРОМ
Нефротикалық синдром (НС) – зәрмен нәруфызды жоғалту деңгейі 3,5 г/1,73 м 2 /24 сағ немсе 40 мг/м 2 /сағ гипопротеинемия (сарысу альбумині<25 г/л), гиперлипидемия және ісінулер дамуфымен.
шумақ капиллярлары қабынады подоциттер кішкене аяқшаларын жоғалтады массивті протеинурия гипопротениемия, гипоальбуминемия қанда онкотикалық қысым ісіну ( + РААЖ ) су, туз одан әрі жиналуфы
Нефротикалы қ синдром – балаларда жиі минималды ө згерістер ауруфынан НС а ғ ымы жиі стероид-сезімтал сипатта, биопсия қ ажет емс Стероидрезистентті НС – балаларда негізінен– фокалды-сегментарлы ГН сипатында (биопсия к ө рсетілген) Балаларда НС жиі қ айта ө ршуге бейім
Балаларда жиі: НСМИ ФСГС Мембранозды нефропатия – 5% Ересектерде жиі: Мембранозды нефропатия – 90% ФСГС Мембранопролифер ативті ГН
Стероидсезімтал - преднизон / преднизолон 2 мг / кг немсе 60 мг / м 2 4- апталық курста - ремиссия Стероидтәуелді – преднизолон мөлшерін азайту немсе алып тастағанына 2 апта толмай тұрған кезінде НС қайта өршуі Стероидрезистентті НС - преднизолон / преднизон 2 мг / кг немсе 60 мг / м 2 дозасында 6 апталық курста протеинурия ремиссиясының жоқ болуфы
Тез ү демелі ГН б ү йрек қ ызметіні ң тез арада т ө мендеуі (бірнеше апта, к ү н ішінде) креатинині ң тез к ө терілуі + нефриттік синдром ісінулер ж ә не гипартензия кездеспеуі м ү мкін
Гломерулонефритті ң клиникалы қ белгілері (гломерулярлы гематурия, протеинурия) Ауру басталуфынан арте кезе ң де (2-3 ай ішінде) б ү йрек жетіспеушілігіні ң дамып, тез арада ө ршуі Морфологиялы қ эквиваленті (экстракапиллярны ГН жартыайшы қ тармен ж ә не/немсе 20–50% шума қ тарды ң некроз ғ а ұ шырауфы)
Клиникалы қ эквиваленті – гематуриялы қ нефритті ң а ғ ымы негізінен қ олайлы Рецидивті гематурия – жиі IgA- нефропатия (Берже ауруфы)
Басты белгісі– симптомсыз микрогематурия, жекелеген сипатта немсе протеинуриямен қ осарлануфы м ү мкін 40 – 50% нау қ астарда – макрогематурияны ң қ ыс қ а мерзімді эпизодтары, қ оздыр ғ ыштары респираторлы немсе ішектік ж ұқ па, немсе физикалы қ ж ү ктеме Нефротикалы қ синдромны ң кездесу жиілігі – 5% аспайды
Ісіну, А Қ аны қ тау З ә р тексеру Жалпы қ ан анализі Биохимиялы қ қ ан тексеру УД б ү йректі тексеру Стероидрезистентті нефротикалы қ синдром – б ү йрек биопсиясы Созылмалы, тез ү дейтін ГН – б ү йрек биопсиясы
Тамақтануға қойылатын талаптар - су мен ас тұзын шектеу. Егерде ісіну аса ауфыр, артериялық гипертония биік, диурез өте аз болса және эклампсияалды белгілері байқалса, онда науқасты 2-3 күн аш ұстайды, су ішкізбейді. Қалған жағдайларда алғашқы 2-3 күндерде тұзсыз емдәм үсынылады. Ісіну қайтып, артериялық қысым қалпына келген соң, ас тұзын біртіндеп көбейтіп, 4-6 г тәуліктік мөлшерге жеткізеді. Содан кейін 6-12 ай бойы ас тұзын шамбалы шектетеді (8-10 г тәулігіне ).
Стероидтық гормондар. Жіті гломерулонефрите стероидтық гормондар аса сақтықпен қолданылады. Стероидтар макрофагтардың фагоцитоздық қасиетін төмендете отырып, ағзаның иммундық комплекстерден тазартып тежейді және осының салдарынан жіті гломерулонефриттің созылмалыға айналуфына септігін тигізеді деген пікірлер айтылуда. Егер антикоагулянтгық және антиагреғанттық емнің әсері жеткіліксіз болса, стероидтық гормондарды жіті гломерулонефриттің басталуфынан 1-1,5 ай өткеннен кейін колданады. Стероидтарды бұдан арте қолдану жіті гломерулонефриттің морфологиялық барысын нашарлатады. Глюкокортикоидтарды мүмкіндігінше биопсия жасап, гломерулонефриттің морфологиялық көрінісін анықтап барып қолданған жөн. Глюкокортикоидтардың колдану көрсеткіштері : жіті гломерулонефриттің созылыңкы барысы, егер 2-3 аптадан кейін ісіну мен гипартензия қайтпаса немсе оның қайтуфы баяу болса және протеинурияның азаюға бейімділігі байқалмаса ; бүйректің жіті шамасыздығының дамуфы ; жіті гломерулонефриттің нефротикалық түрі. Преднизолонның оптималді дозасы 1 мг / к. Тәуліктік дозаның барлығын сағат аралығында ішкізген жөн. Бұл дозадағы емнің ұзақтығы 3-4 апта. Осы уақыт мерзімі өткен соң екінші күні преднизолонның дозасын бірден 2 есе кемітеді, содан кейін оның дозасын әдеттегі әдіспен, 3-5 күнде 2,5 мг - нан азайтып сүйемелдеу дозасына келтіреді (10- 5 мг ). Ауруханадан шыққан кездегі преднизолонның дозасы мг болуфы тиіс.
Ацетилсалицил қышқылы. Аспирин, простагландин - синтетазаның ингибиторы болғандықтан, тромбоциттердің агрегациясын және адгезиясын тежейді. Антиагреғант ретінде аз дозада беріледі (0,25-0,5 г тәулігіне ). Қолдану көрсеткіші гемостаздың тромбоцитарлық буфынының активациясы. Аз дозасы жанама әсер етпейді, бірақ ұзақ қолданғанда аспириннің гастропатиялық әсері есте болуфы тиіс. Трентал фосфадиэстеразаны тежеу арқылы тромбоциттерде цАМФ - тың жиналуфына септігін тигізеді, сондықтан антиагреғанттық әсер етеді. Қолданылатын дозасы 0,2-0,3 г / тәул. Ісіну синдромын емдеу. Әдетте жіті гломерулонефрите болатын ісіну арнайы емді кажет етпейді. Сұйықтық пен ас тұзын шектеудің өзі, шамамен 14 күннен кейін ісінуді қайтарады. Ісіну қайтқанға дейін ішетін судың мөлшері диурезге тәуелді болуфы тиіс ( тәуліктік диурез мл ), Ісінудің ауфыр түрінде, әсіресе ол артериялық гипертониямен қосарланса, диуретиктерді ішкізеді ( гипотиазид мг немсе фуросемид мг тәулігіне ). Ұзаққа созылған олигурияда фурасемидтің дозасын мг / тәул дейін жеткізеді. Ісіну болғанда судың тежелу теңдігі күнбе - күн қадағаланады ( ішкен және шығарған судың мөлшерін өлшеу арқылы ).
ЕМІ 1. Диета – ас т ұ зын шектеу 2. Симптоматикалы қ - Диуретиктер (фуросемид, гипотиазид, верошпирон) - Гипотензивті (ААФ- ң ингибиторы, А- ң рецепторларыны ң блокаторы, кальций каналдарыны ң блокаторы, т.б.)
Емі 3. Патогенетикалы қ (иммундысупрессиялы қ ): глюкокортикостероидтар, селективті иммуносупрессорлар: Циклоспорин А (Сандиммун), мофетил микофенолаты (Селл-Септ) селективті емс: циклофосфамид, лейкеран)
Балаларда е ң бірінші емделетін – нефротикалы қ синдром. Преднизолон биопсия жасалмастан беріледі ФСГС-те циклоспорин (сандиммун) Жеке з ә р синдромы, созылмалы Нефриттік синдром – ем биопсиядан кейін шешіледі Жедел нефриттік синдром – иммуносупрессия берілмейді
Циклоспорин-А микроэмульсионды түрі 3 мг/кг/тәулігіне, ішке 2 қабылдауға, микроэмульсионды емс түрі 4-5 мг/кг/тәулігіне, ішке 2 қабылдауға, негізделген СО шоғырлануфының мг/кг ай бойы және одан да көп (2 В деңгей). Микофенол қышқылы, ішке мг мөлшерде 2 рет немсе микофенолат мофетил ішке мг мөлшерде 2 рет күніне, 6-26 ай бойы. Ритуксимаб – химиялық моноклональді антидене, НС әр түрлі морфологиялық түрлерін емдеуге арналған. Жоғарыда көрсетілген ем нәтижесіз болған жағдайда ғана ұсынылады. Дене аумағына 375 мг/м 3 мөлшерде, аптасына 1 рет, барлығы 4, тамырішіне, премедикациядан соң, тамшылатып.
Болжамы 1. Сауфы ғ у (жедел ж ұқ падан кейінгі ГН, минималды ө згерістер кезіндегі НС) 2. Созылмалы қ айта ө ршитін (рецидивке ұ шырайтын) а ғ ым н ә тижесінде терминалды б ү йрек жетіспеушілігіне дейін ү деуі (тБСЖ) (барлы қ созылмалы т ү рлері, екіншілік ГН-тер) 3. Тез арада тБСЖ ү деуі (тез ү демелі ГН)
Стероидрезистентті НС (СРНС) – ФСГС (циклоспорин А) – биопсия ө ткізу к ө рсетілген Жекелеген з ә р синдромы, созылмалы нефриттік синдром – нефробиопсиядан кейін ем та ғ айындалады Жедел нефриттік синдром – биопсия мен иммуносупрессивті ем к ө рсетілмеген
Қорытындылай келе диагнозды накты анықтау үшін науқастарды міндетті түрде ауруханаға жатқызамыз.Ісіну мен гипартензия әбден жойылғанға дейін науқасты төсек тәртібінде ұстаймыз. Диетотерапия.Тамақтануға қойылатын талаптар-су мен ас тұзын шектеу. Этиологиялық ем Патогенездік ем.Стероидтық гормондар – Преднизолон. Антикоагулянттық және антиагреганттық ем жүргіземіз: Гепарин,Фраксипарин,Эноксапарин,Сулодексид, Курантил,Трентал,Ацетилсалицил қышқылы
Маколкин, В. И. Внутренние болезни [ Текст ] : учеб. / В. И. Маколкин, С. И. Овчаренко, В. А. Сулимов е изд., перераб. и доп. - Москва : ГЭОТАР - Медиа, Нефрология [ Текст ] : учеб. пособие / под ред. Е. М. Шилова. - Москва : ГЭОТАР - Медиа, с. : ил. - ( Б - ка непрерывного образования врача ). Юрьева, Э. А. Диагностический справочник нефролога : клиническая и лабораторная диагностика