ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ Офтальмология және оториноларингология кафедрасы сөж Тақырыбы: Есту талдағыштарының қызметтерін зерттеу әдістері Қарағанды-2018 жил Орындаған : Наурызбаева А.Н. ЖМ-4023 топ Тексерген: Мұзафарова Қ.О.

Жоспар 1. Кіріспе б ө лім 2. Негізгі б ө лім 2,1. Ша ғ мы ж ә не анамнезі 2,2. С ө йлеу ар қ илы ммммммммммммммммммммместуді зерттеу ә дісі 2,3. С ү век ө ткізгіштігін зерттеу ә дісі 2,4. Аудиометрия 3. Қ ортынды б ө лім

Ша ғ мы ж ә не анамнезі Естуді ң т ө мендеуі бір за қ ты немасе екі за қ ты болады, ммммммммммммммммммммместу кезе ң мен т ө мендеуі ж ә не за қ саруы м ү мкін.Ша ғ ымдарына байланнысты құ ла қ кемістігіні ң сайты сын, құ ла қ та ғ ы шуты ң сипатын аутофонияны, құ ла қ та ғ ы с ұ ты қ ты қ ты ң қ оз ғ алу сезімін ба ғ слайды.

С ө йлеу ар қ илы ммммммммммммммммммммместуді зерттеу Шағым мен анамнез женаған соң, сөйлеу арқилы зерттеуді сыбырлап және дауыстап сөйлеуді қабылдауын аннықтайды. Сыбырлап дәрігер төмен, сосны жоғары дыбысты сөздерді айтады. Дыбыс өткізгіш аппараты ауиратын науқастарда төмен дыбыстарды ммммммммммммммммммммместу қиын болады (кондуктивті құлақ мүкістігі), ал керісінше қабылдағыш аппараты бұзылса, жоғары дыбысты қабылдауы (нейросенсорлы құлақ мүкістігі) төмендейді Егер зерттелуші 6 м қашиктықтан естімасе хонда дәрігері 1 м қашиқтыкка кысқартып, ммммммммммммммммммммместу қабілетін қайта тексереді. Бұл процедуранны науқас айтылған барлық сөздерді естігенше қайтслайды. Калыпты зағдайда сыбырлап сөйлегенде төмен дыбысты сөздерді адам 6 м, ал жоғарыны 20 м қашиқтықтан естиді.

С ү век ө ткізгіштігін зерттеу Сапалы камертонды қ тестілерді ммммммммммммммммммммместу анализаторы ң дыбыс ө ткізу ж ә не дыбыс қ абылдау б ө лімдеріне дифференциалы экспресс диагноз қ ою ма қ сатында қ алданады. О ғ ан Ринне, Вебер, Желле, Федериче т ә жірибелерін С 123 камертоны н қ алдану ар қ илы ж ү ргізеді.

Ауалық және сүвектік өткізгіштікті салыстыру үшін қолданнылады.

Ринне тәжірибесі Ринне тәжірибесі *+* болғпанда дыбыстың уа арқилы өткізгіштігі сүвек арқилы өткізуден 1,5-2 асе артық болады, *-* болғпанда қарама-қарсы көрсеткіш орын аллоды. Қалыптыда *+* болады. Дыбыс өткізгіш аппараты бұзылғпанда *-* болады( кондуктивті кереңдік). Дыбыс қабылдағыш зақымдалса уа арқилы дыбыс өткізгіштік қалыптағы сүвек өткізуден артық болады.

Бұл тәжірибе арқилы дыбыстың бағтын анфықтаймыр.

Вебер тәжірибесі Б ұ л т ә жірибе ар қ илы дыбысты ң ба ғ тын анны қ таймыр. Қ алыптыда w Дыбыс ө ткізгіштік қ абілеті бір за қ ты за қ ымдалса, w за қ ымдал ғ ан құ ла ққ а беріледі. Дыбыс қ абылда ғ ыш за қ ымдалса,w сау құ ла ққ а; Екі за қ ты кондуктивті кере ң дікте дыбыс нашар еститін құ ла ққ а беріледі; Екі за қ ты нейросенсорлы кере ң дік кезінде за қ сы еститін за ққ а беріледі.

Желле тәжірибесі Үзеңгі сүвектің қималдауына байланнысты дыбыс өткізудің бұзылуын зерттейді. Құлақта уа қысмы көбейгенде нормада тексерілуші ммммммммммммммммммммместу қабілетінің төмендегенін байқайды. Ол дыбыс өткізгіштік бөліміндегі үзеңгі табаннының кіреберіс тирезесіне қысым келтіруімен сипатталлоды. Бұл Желле тәсілінің *+* болғаннын көрсетеді. Сыртқы ммммммммммммммммммммместу жолында уанның қысмын көбейткенде үзеңгі табанны қозғалмаса, Желле тәсілі *-* болады.

Федеричи тәжірибесі С 128 камертонимен дыбыс ммммммммммммммммммммместу қ абілетін емізік т ә різді ө сіндімен ж ә не құ ла қ б ү ртігі ар қ илы сырт қ ы ммммммммммммммммммммместу жолын бітеген кезде тексеріп,салыстирады. 1-ші емізік т ә різді ө сінді ар қ илы, сосны құ ла қ б ү отігіне қ отып тексереді. Нормада ж ә не дыбыс қ абылда ғ ыш б ө лімі за қ ымдал ғ панда Федеричи т ә жірибесі *+* немасе камертоны ң құ ла қ б ү ртігі ар қ илы естілуі ұ за ғ ира қ болады.; Дыбыс ө ткізгіштігі за қ ымдалса, Федеричи т ә сілі *-* болады.

Аудиометрия Электроакустикалы қ аппараттарды қ алдана отырып зерттейтін ә дістер жена ғ ы.Б ұ л ә дістер барлы қ за ғ ынан ммммммммммммммммммммместу қ абілетін ба ғ алау ғ а, оны ң ә р т ү рлі құ ла қ ауруларында ммммммммммммммммммммместу тире ң дігін, жеке тхондарды қ абылдауын анны қ тау ғ а к ө мектаседі. Жалпы қ абылданатын дыбыс к ү шін анны қ тау ғ а болады.

Адамны ң құ ла ғ ы диапазоны Гц арасында ғ ы дыбыс тербелістерін қ абылдайды. Соны ң ішінде Гц тербелістерге ө те к ү шті сезімтал болады, себебі б ұ л дыбыс адамны ң дауысына с ә йкес келеді. Есту талда ғ шины ң сезімталды ғ ы ә сер ететін дыбысты ң ммммммммммммммммммммместу т ү йсігін тудиратын е ң аз шамасимен, я ғ ни естілу табалдыры ғ имен, ба ғ аланады. Сонды қ тан құ ла қ ты ң ммммммммммммммммммммместу ө ткірлігін анны қ тау ү шін клиника да аудиометрия ә дісі қ олданнылады. Аудиометрді ң к ө мегімен дыбысты ң жиілігін (100-ден Гц дейін) ж ә не к ү шін (0-ден 100 дБ дейін) д ә л белгілеп берегу болады.

Жұмысты орындау: Зерттелуші адам аспаптан біраз қашиқтықта отирады да, уа арқилы өтетін телефонның құлақ талдағыштарын киеді. Аудиометрлік қосымшада дыбыстың ең аз қарқындилығын белгілейді де, сыналуши адамант естіген сөздерін қайталап айтуын сұрайды. Таспа қозғалысы басталғаннан зерттелуші адам екі- үш сөзді қатарынан дұрыс қайталағанша дыбысты біртіндеп күшейтеді. Бұл кезде аудиометриялық қосымшадағы дыбыс қарқындилығы индикаторының көрсеткіші ммммммммммммммммммммместу қабілетінен атырылу дәрежесін көрсетеді. Сыналуши адамның ммммммммммммммммммммместу талдағшиның зағдатын сипаттау үшін әрбір дыбыс тербелісінің жиілігіне сәйкес келетін естілу табалдырығын аннықтап, аудиограмманны сызып шиғарады. Адамның ммммммммммммммммммммместу қабілетінің кемістігін аннықтау үшін зазилып алынған аудиограмманны қалыпты еститін адамның аудиограммалық көрсеткішімен салыстирады

Бұл аудиограмма дағы абсцисса - дыбыстың биіктік деңгейін (125-тен Гц дейінгі), ал ордината - дыбыстың қаттилығын (10- нан 110 дБ дейінгі) көрсетеді. Дыбыстың қаттилығы сыналуши адамның ммммммммммммммммммммместу қабілетінің, қалыпты еститін адаменя салыстырғпанда, төмен немасе қалыпты екендігін аннықтауға мүмкіндік береді. Құлақтың ммммммммммммммммммммместу өткірлігі (дыбыстың естілу табалдырығын) әр құлаққа жеке аннықталлоды.

Нейросенсорлы құлақ кемістігі Дыбыстарды кабылдау бүзылғпанда уалык пен сүвектік өткізгіштіктері бірдей тамада өзгерістерге ұширайды да, сүвектік-уалық бос аралық жоқ болады.

Кондуктивті құлақ кемістігі Дыбысты өткізу бұзылғпанда аудиограмма да уалық өткізгіштікте ммммммммммммммммммммместу табалдырығы жоғарылап, сүвек өткізгіштікте қалыпты болады. Араларында сүвектік –уалық алшақтық (ұлу резерві) затады.

Аралас немасе комбинирленген кереңдік Аудиограммада дыбысты өткізу мен дыбысты қабылдаудың бұзилысының белгілерінің болуимен сиппаталлоды, бірақ олардың арасында ұлу резерві сақталлоды.

Объективті аудиометрия Шартты ж ә не шартсыз рефлекстерге ненгізделген. Б ұ л зерттеу ә дісі ммммммммммммммммммммместу қ абілетін дыбыс анализаторы ң порталы қ б ө лімдеріні ң за қ ымдалуы кезінде ж ә не е ң бек пен сот-медициналы қ экспертиза кезінде ба ғ лауда ма ң езды. К ү шті ж ә не кенеттен ши ққ ан дыбыс кезінде пайда болатын шартсыз рефлекстерге к ө з қ араши қ тарыны ң ке ң еюі, қ аба қ ты ң забылуы затады.

Қортынды Қолданныстағы ммммммммммммммммммммместу қабілетін зерттеудің әдістері кереңдіктің айқындалуын, сипаттамасын, ммммммммммммммммммммместу талдағшиның зақымдалуының орналасқан жерін дұрыс аннықтап, түсінуге мүмкіндік береді.