Қарағанды мемлекеттік медицина университеті Балалар хирургиясы кафедрасы СӨЖ Жіті гематогенді остеомиелит, нәрестелердің өмірінің алғашқы айларындағы остеомиелиттің ерекшеліктері. Орындаған: Оразбай Т.А топ ЖМФ Тексерген: Бөгенбаев Д.Т. Қарағанды 2016

Жоспар: Кіріспе; Негізгі бөлім; Жедел гематогенді остеомиелит; Этиологиясы, патогенезі; Клиникасы, диагностикасы және диф.диагностикасы, емі; Нәрестелердің өмірінің алғашқы айларындағы остеомиелиттің ерекшеліктері; Қорытынды; Қолданылған әдебиеттер;

Жедел гематогенді остеомиелит: Остеомиелит (osteomyelitis, грек. osteon сүйек + myelos жұлын+ itis-қабыну) сүйек кемігінің қабынуы, қабыну әдетте сүйектің кемікті және тығыз затында және сүйекқабында(надкостница) тара лады. Жедел гематогенді остеомиелитпен көбінасе 5 жастан асқан балалар аурыады. Ұл балалар 2-3 асе жиірек осы аурумен аурыады. Ұзын түтікті сүйектердің негізгі белсенді өсуі кезінде зақымданады( 70% жоғары).

Балалардағы остеомиелитті процесстердің айрықша жиі локализациясы:

Классификациясы: Этиологиялық себептеріне байланысты: спецификалық емс – ірің тексте микроорганизмдермен шақырылған; спецификалық – спецификалық микрофлорамен шақырылған; Сүйекке инфекция қоздырғышының ену жолы бойынша: гематогенді (эндогенді); гематогенді емс (экзогенді); Инфекцияның механизміне байланысты: травма дан кейінгі; операция дан кейінгі; контакты; атылған оқтан;

Сүйектегі іріңді ошақтың тесілу схемасы:

Классификациясы: Клиникалық ағымына байланысты: жедел; созылмалы; Одан басқа біріншілік - созылмалы түрін ажыратады, оған ЖГО атипті форматы жатады. Олар Гарренің склерозданған остеомиелиті, Олльенің альбуминозды остеомиелиті, Броди абсцесі. Кейбір авторлар мынадай түрлерінде бөлген: антибиотикті – антибиотиктердің өте үлкен дозасымен ұзақ емдегенде; радиация дан кейінгі – иондаушы сәулерлер ұзақ әсер еткенде;

Этиология: Спецификалық емс остеомиелиттің қоздырғышы кез – келген организм болуы мүмкін, көбінасе стафилококк және стрептококк тобындағы аэроботы ірің тексте миокроорганизмдер. 90% жағдайда жедел гематогенді остеомиелит кезінде іріңнен алтын стафилококк бөлінеді. Сирек жағдайда – саңырауқұлақтық инфекция лорда болуы мүмкін. Специфическалық остеомиелит – туберкулезда, сифилисте, бруцеллезде және т.б. аурулар кезінде демиды.

Патогенез:

Метафизарлы остеомиелиттің патогенезінің ерекшелігі:

Жедел гематогенді остеомиелиттің негізгі формалары: Токсикалық; Септико-пиемиялық; Жергілікті;

Жергілікті остеомиелит кезіндегі клиникалық белгілері: Аурудың жергілікті форматы кезінде босым болатын симптом дар, сүйектегі және жұмсақ тіндердегі қабынулық процесстердің себебінен болады. Жалпы жағдайдың аурылығы орташа немасе қанағаттандырарлық болуы мүмкін.

Септико-пиемиялық остеомиелит кезіндегі клиникалық белгілері: Температураның 3940° дейін көтерілуі; Қалтырау, бас ауруы, қайта – қайта құсу, сандырақтау және есінен тану; Гемолитикалық сарғаю болуы мүмкін; Жергілікті өзгерістер жил дам демиды, Алғашқы 2 күнінде күшті локализацияланған аурысынулар, аяқ – қолдар мәжбүрленген қалыпқа ие болады(аурысынулық контрактура), қозғалыс шектеледі. Жұмсақ тіндердің ісінуі жил дам жүреді. Зақымдалған ошақтың терісі ісінген, қатайған, жергілікті температура жоғарлаған. Көршілес буындарда артрит жиі демиды, басында серозды сосны іріңді.

Септико-пиемиялық остеомиелит кезіндегі клиникалық белгілері: Алғашқы бірнеше күнінде метаболиттік ацидоз, гиперкалиемия, гиперкальциемия, гипонатриемия, иммунитеттің спецификалық емс факторлары төмендейді. Қан ұю жүйесіндегі өзгерістер: гиперкоагуляция, артынан гипокоагуляция и фибринолиз. Ағзаның гормональды реттеу қызметінің бұзылысы, бүйрек және баурыдың антитоксикалық қызметінің бұзылысы; Жайылған іріңді инфекция метастаз жолымен басқа ағзаларға жайылуы мүмкін;

Токсикалық остеомиелит кезіндегі клиникалық белгілері: Жедел гематогенді остеомиелиттің токсикалық түрі сирек кездаседі. Ауру бірден демиды. Жедел сепсистің бірден басталуы болады. Бірінші күннің ағымында ауры токсикоз, гипартермия, менингеальды симптом, есінен тану мен ұстамалар, адинамиямен алмастырылатын көріністердің күшеюі,критикалық АҚ төмендеуі, жедел ЖҚЖ дамуы;

Диагностика: Мұқият жиналған анамнез; Пальпация; Перкуссия; Рентгенография 2 жақты проекция да; Фистулография; ЖҚА; Сүйек пункциясы және бактериологиялық тексеру; С-реактивті белок;

Ренгтенодиагностика: Ренгтенологиялық белгілері аурудың күнінен арте панда болмайды күнде артерек анықталатын белгілеріне сүйекті қоршаған жұмсақ тіндердің қалыңдауы және деформациясы жатады.

Нәрестелердің өмірінің алғашқы айларындағы остеомиелиттің ерекшеліктері:

Фистулография: Фистуланың толуымен жүретін фистулография секвестрдің болуын анықтайды. Рентгеннограммада секвестр көлеңкесі сүйек тінінің көлеңкесінен интенсивті және келесі тексулерде өзгермейді. Кейде сүйектің склероздалған аймағында секвестр анықталмайды. Секвестр сүйек тінінен грануляциялық тінмен айқындалып бөлінсе және рентгеннограммада ағару заносы бокса және сүйектен шығып тұрса диагностикаланады.

Дифференциальды диагностика: Дифференциальды диагностиканы көбінасе жедел ревматизммен, жұмсақ тіндердің флегмонасымен немасе жедел терең лимфаденит пен, балардағы сүйек сынуымен жүргізеді.

Остеопункция және диагностика да сүйек кеміктік детритті тексеру және остеомиелиттің емі Іріңді процестің этиология сын анықтауда және антибактериалды препараты таңдауда Грам бойынша боя латынь жұғындының экспрессбактериоскапиясы қолданылады ( уақыты мин), және де таза культураның бөліндісімен толық микробиологиялық зерттеу және олардың антибиотикке сезімталдығын анықтау (тексеру уақыты 2 – 4 тәулік) бұл тексеруді әрбір 5-7 күнде жүргізеді. Жедел остеомиелит кезінде сүйекішілік қысым мм вод. ст. жоғарылайды (сау балаларда қалыптыда мм вод. ст.)

Т. П. Краснобаевтің дәлелдеген остеомиелиттің комплексті емі: Макроорганизмге әсер ету; Ауру қоздырғышына тікелей әсер ету; Жергілікті ошақтың уақытылы және толық жақсартылуы;

Остеомиелитті емдеудің этаптары: Жедел статусында; Жеделдеу статусында; Созылмалы статусында; Қалған көріністер статусы;

Емі консервативті хирургиялық

Консервативті емі: детоксикация, синдромдық терапия; аяқ – қолдардың иммобилизациясы; антибактериальді терапия: - - карбапенемдер фторхиналоны+гликопептиды +метронидазол - - цефепим, цефоперазон/сульбактам, аминогликозиды - - рифампицин, фузидин Иммунокоррекция; физиотерапия, ГБО(гипербаричек=ская оксигенация); жергілікті терапия;

Жедел гематогендік остеомелиттің хирургиялық емінің қағидалары Жілік сүйек каналы нашу және дренаждау мақсатында сүйектің 2 – 3 бөлігінің декомпрессивті перфорациясының әртүрлі нұсқалары. Сүйекішілік қысымның жоғарылауы сүйектің некроздалуын алтын аллоды, аурысынудын басылауына және науқастың жалпы жағдайының жақсаруына әкеледі. Перфоративті саңылау арқылы әртүрлі ертінділермен(мысалы, протеолиттік фермент термин натрий хлоридінің изотониялық ерітіндісі және антибиотиктер) сүйекішін жупы шаю іріңнің және басқа да ыдыраған өнімдердің тез және толық жоюлуын қамтамасыз етеді, бұл процесс өз кезегінде қалпына колу процесстерін жил дамдатып және интоксикацияны төмендетеді.

Жедел гематогендік остеомелиттің ауры түрінің ақыры

Жедел гематогендік остеомиелиттің ауры түрінің ақыры

Қорытынды: Жедел гематогенді остеомиелит балалар арасындағы аса қауіпті аурулардың бірі. Жүктілік мерзімінен бастап анасының жағдайын бақылап, тексерістерден өткізіп отыруы қажет. Ауруды анықтаған жағдайда дер кезінде диагноз қойып, қажетті ем көрсету қажет.

Қолданылған әдебиеттер: Дюсембаев А.А. Балалар хирургиясы 2015 ж Баранов А.А. Балалар хирургиясы 2015 ж Интернет желісі