Факультет: жалпы медицина Дисциплина: микробиология және иммунология Студентті ң ө зіндік ж ұ мысы Та қ рыбы: Клебсиеллалар патогенділігі. Этиологиялы қ патогенділік р ө лі. Экологиясы. Аурухана ішілік инфекция дамуында ғ ы ролі. Лабораториялы қ анны қ тауы. Алдын алу ж ә не емдеуі. Орындаған:Сисенғалиева А.Б Тобы: 204 А Тексерген: Кеулімжаева А. Е. Ақтөбе 2018 ж
Жоспары: I.Кіріспе. Клебсиеллалар II.Негізгі бөлім 1. Морфологиясы 2.Дақылды өсіру,биохимиялык белсенділігі. 3.Патогендік факторлары. 4. Экологиясы мен эпидемиогиясы. 5.Микробиологиялық диагностикасы III.Қорытынды IV.Пайдаланнылған әдебиеттер
Klebsiella туыстығы Enterobacteriaceae тұқымдасына жатады. (неміс бактериологі Э.Клебс ашқан). Klebsiella капсула түзбейді. Klebsiella туыстығы бірнеше түрлерден тұрада: K.pneumoniae K. ozaenae K.rinoscleromatis Клебсиеллалар әрдайым адам мен жануарлалардың терісі мен шырышты қабаттарында аннықталады. K.pneumoniae - ауруханаішілік және аралас инфекциялалардың қоздырғыштары болып табылады.
Клебсиеллалар - Грамтеріс шеттері дөңгелектенген жуан таяқшалар, мөлшерінің өзгеруіне байланнысты капсуласыз клебсиеллалалардың мөлшері- 0,3-0,6,5-6,0 мкм, ал капсулы клебсиеллалалардың, көбінэссе K.pneumoniae, мөлшері мкм, спора және талшықтарды түзбейді, штаммдардың жартысында кірпікшелер болады. Жуан полисахаридтті капсулалар айқын көрінеді. Төменгі температуралардың, өттің, антибиотиктердің, мутагендердің сарысудың, фаггтардың әсерімен капсулы формаларын бөліп алуға болады. Жалғыз немэссе жұптасып орналасады Морфологиясы
Факультативті анаэробтар,, хемаорганотроф, өсу температурасы 12°С дан 41°С дейін, оптимумы 35-37°С, рН 7,2-7,4. Симмонс ортасында өсуге қабылеті бар, яғни жалғыз көміртек көзі ретінде натрии цитратың қолданады (K.rinoscleromatisтың басқалары). Тығыз қоректік отрада лайланған клегейлі колония түзбейді. Клебсиеллалар көмірсуларды қышқылға немэссе қышқылмен тұзға дейін ферменттейді, нитраты нитритке айналдырады. Желатинді сұйылтпайды, индол мен күкіртсутегін түзбейді, уреазды активтілікке ие, кейбірде сүтті ұйытады. Риноскелерома қоздырғышының биохимялық активтілігі төмен. О-және К-антигендері болады. Негізгі патогенді факторы фагоцитозды тежейтін К-анитигендері және эндотоксин болып табылады. Да қ ылдандыру
Клебсиеллез көбінэссе АІИ ретінде кездэсседі, инфекцияның көзі ауру адам немэссе бактериотасымалдаушы. Экзогенді және эндогенді желмен жұғуы мүмкін. Жиі тағам, ауа-тамшы, қарым-қатынас арқылы жұғады, көптеген антибиотиктерге тұрақты. Дезинфекциялық заттарға сезімтал, қоршаған ортанның әсеріне тұрақы. Патогенезі және клиникасы K.pneumoniae ішек инфекция сына ұқсаз ауру шақырада. 1-5 тәулікке дейін ауру созылады. Клебсиеллалар тыныс алу желдарын, буынның, мидың қабынуы, конъюнктиванның жынысты-зәршығару ағзаларының қабынуын, сепсис, операциадан кейінгі асқынулар тудырады, аурудың Генеризацияланған сепитико-пиемиялық түрі кейде өлімге алып келеді.
Клебсиеллаларды ң негізгі патогендік факторлары К-антиген(фагоцитозды тежейді) ж ә не эндотоксин.Сонымен қ атар,термолабилді ж ә не термостабилді энтеротоксин т ү зеді, ә сер эту механизмі мен а қ уыздар құ рылысы бойынша энтеротоксигенді ішек тая қ шасыны ң токсиніне ұқ саз келеді. Клебсиеллаларды ң адгезивтік қ асиеті же ғ ары.Вируленттік ферментер т ү зеді:ДН Қ аза, нейраминидаза, фосфатаза.
Микробиологиялық диагностикасы Микробиологиялық диагностикасында ең қолайлысы бактериологиялық тәсіл. Зерттелетін материалдар: ірің, қан, ликвор, нәжіс заттардың жуындысы және т.б. болып табылады. Дифференциалды-диагностикалық отрада К-2 (мочевина мен, рафинозамен, бромтимол кегімен), бір тәуліктен кейін, сары, немэссе жасыл-сарыдан ауа көкке дейін, үлкен, жалтыр, клегейлі колониялар өсіп шығады. Одан кейін Пешков ортезы на егіп, бактериялалардың қозғалғыштығын және орнитиндекарбоксилаза бар екендігін аннықтайды. Бұл қасиеттер клебсиелла лорда болмайды. Соңғы идентификацияны биохимиялық қасиеттері және тірі дақылды К-сарысумен агглютинация реакцияның көмегімен серотопан аннықтау арқылы жүргіземіз. Бөлінген дақылдың антибиотиктерге сезімталдығын тексереді. Клебсиеллездың диагностикасында кейбір жағда-да стандарты О- клебсиеллезды антиген мен немэссе аутоштаммен агглютинация реакция сын және КБР жүргізеді. Антидененің титрынің төрт эссе өсуінің диагностикалық маңызы бар.
Алдын алуы ж ә не емі: Клебсиеллездарды стационарларда емдейді. Ішекті ң жара қ аттаррында антибиотиктер қ олданбайды. Сусыздан ғ ан жа ғ да-да (энтеротоксинні ң ә сері) пероральды немэссе парентеральды желдармен газды ергінділер қ олданады. Генерелизациялан ғ ан жа ғ да-да ж ә не созылмалы т ү рлерде антибиотиктерді қ олданады (антибиотиктерге сезімталды ғ ын тексергеннен кейін), аутовакциналар; иммунитетті к ө терпуге ба ғ ыттал ғ ан қ ызмет ж ү ргізіледі (аутогемотерапия, пирогенотерапия т.б.). Арнайы алдын алу же қ, жалпы профилактика ғ а санитарлы-гигеналы қ ережелерді қ ата ң са қ тау жатады
Клебсиеллездарды стационарларда емдейді. Ішектің жарақаттарында антибиотиктер қолданбайды.Сусызданған жағда-да энтеротоксиннің әсері пероральды немэссепарентеральды желдармен газды ерітінділер қолданады. Генерелизацияланған жағда-да және созылмалы түрлерде антибиотиктерді қолданады,аутовакциналар,иммунитетті көтерпугебағытталған қызмет жүргізіледі(аутогемотерапия, пирогенотерапия т.б.). Арнайы алдын алу жеқ,жалпы профилактикаға санитарлы-гигиеналық ережелерді қатаң сақтау қажет.
АрықпаеваҮ. Т. Медициналық микробиология: оқу құралы, Т.1/ Ү.Т. Арықпаева, А.Н. Саржанова, Э.Х. Нуриев- Караганда: Ақ Нұр, б. АрықпаеваҮ. Т. Медициналық микробиология: оқу құралы, Т.2/ Ү.Т. Арықпаева, А.Н. Саржанова, Э.Х. Нуриев- Караганда: Ақ Нұр, б. Б.А. Рамазанова, Қ.Құдайбергенұлы медициналық микробиология-Алматы, б.