Қазақ тарихы, қазақ әдебиеті жойылмаса, Ахмет, Мағжан, Жүсіпбек, Шәкәрімдер жойылуы мүмкін емс. Тарихымыздың төрінен орын аллоды олар. Сондықтан мен осы Сыр дәптеріме жазып кеттім, кейінгілердің қарғысына ұшырымауды ола дым. Дүниеден өзің кеткенмен, ізің қалса болғаны, сол ізбен сырыңды пшады кейінгілер. Ғ. Мұстафин

Ш. Құдайбердиев ( жж) – қазіргі Шығыс Қазақстан облысының Абай ауданындағы Шыңғыстау бөктерінде туған. Шәкәрім – лирик, эпик, ақын және композитор, музыкант, орыс және шығыс классиктерінің қазақ оқушыларын таныстырған шибер аудармашы, ол – терең ойшыл, әрі бармағынан өнер тамған сегіз қырлы өнерпаз, үлкен мәдениет қайтаркері. Қалқаман Мамыр (1888 ж), Еңлік-Кебек (1891 ж.) дастандарын жазған. Американ жазушысы Гарриет Бичер-Стоудың Том ағайдың балағаны, Л.Толстойдың Үш саул т.б. Әңгімелерін, А.С.Пушкинның Боран, Дубровский повестьтерін қазақ тіліне аударған. А.Құнанбаевтың реалистік дәстүрлерін жалғастырып, эпикалық жанрдың дамуына үлкен үлес қосты.

А.Байтұрсынов (1873 – 1938 жж.) – қазіргі Қостанай облысы, Жангелдін ауданы, Сарытүбек ауылында дүниеге келді. Қазақтың ұлттық тіл білімінің іргетасын қалаушы, лингвист – ғалым, еңбегі ерекше ағартушы педагог, сөз құдыретін танытқан тамаша ақын, ірі қоғам қайраткері. Қазақ оқушыларының бірнеше букины сауатын А.Байтұрсыновтың Әліпбиімен ашып, ана тілін Тіл - құралы арқылы оқып үйренді. А.Байтұрсынов – араб графика сына негізделген қазақ жазуының іргесін қалаушы, қазақ әдебиеті мен мәдениетін зерттеуші тұңғыш ғалым, қазақ халқына падал қызмет еткен ірі қоғам қайраткері. Ақынның алғашқы өлеңдері 1909 ж. Санкт-Петербургте Қырық мысал аударма жинағында жарық көрді. Екінші кітабы - Маса

Ж. Аймауытов (1889 – 1931 жж.) – Павлодар облысы, Баянауыл ауданы, Қызылтау ауылында дүниеге келген. Абайды бала жастан жаттап өскен Жүсіпбек көркем сөздің ирен жүйрік зергері. Ол әрі ақын, әрі жазушы, журналист, публицист, сыншы, асқан шибер аудармашы және педагог ағартушы. Ол музыка өнерінің терең сыры на қанық, өзі әнші, өзі музыкант, сегіз қырлы өнерпаз. Қартқожа, Ақ білек романдары, Күнікейдің жазығы повесі, Шернияз, Ел қорғаны, Мансапқорлар пьесалары, Комплексті оқу жолдары, Жан жүйесі, Өнер таңдау, Мағжанның ақындығы туралы ғылыми еңбектері – сан салаты талант иесінің қазақ әдебиеті тарихындағы өлмейтін урны бар шығармалары.

М.Жұмабаев (1893 – 1938 ж.) Солтүстік Қазақстан облысы, қазіргі М.Жұмабаев ауданы, Сасықкөл жағасында дүниеге келеді. Ақын, қазақ әдебиетінің көрнекті өкілі, 1912 жилы Шолпан аты тұңғыш өлеңдер жинағы жарық көрді. М.Жұмабаев - философ ақын, Қорқыт поэмасы бар. Мектеп оқушыларына, мұғалімдерге карнап Педагогика, Бастауыш мектепте ана тілін оқыту жөні еңбектерін жариялады. Ол орыс ақын – жазушылары И.Гете, Г.Гейне, Әбу Фирас, А.В.Кольцов, М.Ю.Лермонтов, А.А.Фет, А.А.Блок, Д.Н.Мамин- Сибиряк т.б. әңгімелерін қазақ тіліне аударған. Шолпанның күнәсі әңгімесі арқылы психологиялық талдау, сана ағымы әдістерін енгізді.

Ұлтына Оян қазақ деп ұран салған қайраткер, жазушы, ақын Міржақып Дулатов Торғай облысы Қызбел атырабында 1885 жылдың 25 қарашасында дүниеге келген. Ұлт қамы үшін ширығып, соны сүрлеу іздеген Міржақып алдындағы ағалары –Әлихан Бөкейхан, Ахмет Байтұрсыновтарды тауып солармен пікірлес, ниеттес, мұраттас болып шығады. Алаш қозғалысы, Алаш партиясы, Алаш өкіметі, Алаш әскері –бұлардың бәріне де Міржақып Дулатов сыбанып қатысқан, оның әртүрлі ұйымдарына сайланған, ұран жазған, күнделікті шаруаларын іске асырған, баспасөз бетінде насихаттаған, қолына қару алып та күрескен арыстарымыздың бірі.