«А СТАНА МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ »АҚ Қ АЛЫПТЫ ФИЗИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ СӨЖ Тақырыбы: Нәрестелердің физиологиялық сары аурулары. Сарғаюдың дифференциалы диагностикасы Орындаған: Кеженева.Б.С Қабылдаған: Ибраева.С.С Астана-2017
Жоспар 1.Кіріспе 2.Негізгі бөлім А.Сарғаю және оның түрлері Б.Нәрестелердегі сарғаю 3.Қорытынды
КІРІСПЕ Дүние есігін ашып жатқан сәбилеріміздің дені сарғайып туыла баста ты. Бұл пікірді мамандар да растап отыр. Билирубин – қалыпты жағдайда адам баласының ағзасында болуы тиіс биохимиялық зат. Ол көбінесе адамның батыры ауырған кезде шамадан тыс көтеріледі. Және де гемолитикалық аурулар кезінде көбейеді. Қан құрамындағы қызыл түйіршіктер жойылғанда немсе лизиске (никроль) ұшырағанда, билирубин жоғарылайды. Өйткені осы кезде клеткалар өздігінен жоғалады. Қызыл қан түйіршіктері ыдырап, құрамындағы темір және оттегі тасымалдаушы гем қанға шығып, гемолиз болады. Осының ыдырауы нәтижесінде билирубин түзіледі.
Бауыр ауруында, қан сыйыспаушылығы кезінде, резусі теріс әйелдердің жатырында жатқан оң резусті нәресте жарық дүниенің есігін ашқанда, гемолитикалық ауру болып шығуы мүмкін. Былайша айтқанда, бала сарғайып туылады. Оның да үш түрі бар: ісіну, сарғаю және гемолиздік. Бұлардың ішіндегі ең қауіптісі – ісіну түрі. Билирубиннің қан құрамында шамадан тыс артур, бұл кез келген интоксикация дан болады. Мысалы, арақ адамның батырын ірітіп, оны интоксикацияға ұшыратады. Сосын ол билирубиннің мөлшерінің артурна әкеліп соғады. Химиялық, биологиялық, наркотикалық затрат да осы аурудың өсуіне ықпал етеді
Н ЕГІЗГІ Б Ө ЛІМ : А.С АР Ғ АЮ Ж Ә НЕ ОНЫ Ң Т Ү РЛЕРІ Б.Н Ә РЕСТЕЛЕРДЕГІ САР Ғ АЮ
Сарғаю - өт өнімдерінің жиналуынан терінің, шырышты қабықтың, көз ағының сарғыш түске боялуымен көрінетін синдром. Даму жолдарына қарай сарғыштықтың 3 түрін ажыратамыз: 1.Бауырлық немсе ұлпалық сарғыштану өт өндірілуі мен оның ішекке шығарылуының бұзылуынан демиды.Ол: -бауыр жасушаларының біріншілікті бұзылыстарынан ; -өттің ұзақ уақыт бауырда жиналуы; -өт өндіруге қажетті ферменттердің гендік ақаларынан демиды. 2.Механикалық немсе бауырастылық сарғыштану: -жалпы өт өзегі ішінен бітеліп қалуынан; -өт өзегі сыртынан қысылыр қалуынан демиды. 3.Гемолиздік немсе бауырүстілік сарғыштану - эритроциттердің артық ыдыракынан өт өнімдерінің көп бөлінуінен демиды.
Механикалық сарғыштану. Өттің жалпы өзегі сыртынан өспемен қысылып немсе ішінен таспен,құрттармен,қою өтпне бітеліп қалғанда өт ішекке түспейді,ол өзінің жолдарында іркіліп,оның қысымы 2,7 кпа астам көтеріледі,өт қылтамырлары керіліп жыртылады.Осыдан қанда тура билирубиннің мөлшері көтеріледі,адамның терісі мен шырышты қабаттары сарғыштанады.Қанда өт қышқылы,холестерин мөлшері көбейеді,зәрмен билирубин және өт қышқылдары шығарыла бастарды.Сондықтан зәрдің түсі қою қоңыр болады.Өт қышқылдарының қанға түсуінен холемиялық және ахолиялық синдрома демиды.
Бауырлық сарғыштану Бауырлық сарғыштану : -жұқпалардың; -улы затратдың әсерлерінен ; -ұзақ уақыт өттің бауырда іркіліп тұруынан; -ферменттік ақаулар әсерлерінен туады. Бауырлық сарғыштану 3 стыда өтеді: 1.Сарғыштану аллоды статусы 2.Сарғыштану статусы 3. Кома аллоды статусы
Гемолиздік сарғыштану Гемолиздік сарғыштанудың себебі болып эритроциттердің тым артық ыдырауы есептеледі.Олардың ыдырауының артур химиялық затратмен,биологиялық улармен уланғанда,сәйкес емс қан құйғанда,дене күйіктері мен үсіктерінде,тұқым қуалайтын гемолиздік анемиялар тб жағдайларда байқалады.Гемолиздік сарғыштану кезінде бауырда тура билирубин түзілуі,ішектерде уробилиноген мен стеркобилиногеннің құрылуы көбейеді.Сондықтан стеркобилин мен уробилин мөлшері несет пен нәжісте ұлғаяды.
Билирубин кез келген баллада болады. Өйткені адамның ағзасы осы гипербилирубинді этап тан міндетті түрде өтеді. Бұл құбылыс бала туылған соң төрт-жеті күн аралығында өтуі тиіс. Бірақ соңғы 15 жил көлемінде билирубині көп балалар өте көптеп туыла баста ты. Бұл – адам баласының өмірінде үлкен өзгеріс барин байқатады. Салауатты өмір сүру салтын дұрыс ұстанбағандықтан яки экологияның әсері болуы да мүмкін. Бала қанында билирубиннің көп болуы бұл жүкті әйелдің тамақтануына да байланысты. Қ ОРЫТЫНДЫ
Жатырда сәби батыры толық жетілмеген күйінде туылады. Сосын оның билирубині босым болады. Билирубин көп болған жағдай аса қауіпті. Өйткені ол бірден миға әсер етіп, оған үлкен қауіп төндіреді. Баланың сарғайып тулы – бұл ғаламдық мәселе. Бала бастан- аяқ сарғаяды. Жүйке жүйесінің талшықтары бұзылады. Тіпті қазір мүгедек болып туылып жатқан балалардың көбі осы сарғаю салдарынан болып отыр. Екі-үш жил бұрын мұндай жағдай біздің емханада өте жоғары деңгейде тіркелген болатын. Жалпы алғанда, бұл тақырып медицинада әлі терең, ғылыми түрде зерттеле қойған жоқ.
.
Пайдаланылған әдебиеттер: Патологиялық физиология оқулығы