. II бөлім, 27-бап, 2-тармақ Балаларына қамқорлық жасау және оларды тәрбиелеу - ата-ананың стене құқығы әрі міндеті. 17-бап, 2-тармақ – Ешкімді азаптауға, оған зорлық- зомбылық жасауға, басқадай қатыгездік немесе адамдық қадір-қасиетін қорлайтындай жәбір көрсетуге не жазалауға болмайды.

Қазақстан Республикасының « Неке және отбасы (ерлі-зайыптылық) » Заңы 2011 жылғы 26-желтоқсан 518-IV ( ж. дейін толықтырулар мен түзетулер енгізілген) 10-тарау, 67-бап ата – аналар балаларына қатаң қарап, қысымшылық жасағаны үшін ата – аналық құқығынан айырылуға дейін жазаланады ; Баланың құқықтары мен заңды мүдделерi бұзылған кезде, оның iшiнде ата- аналар немесе басқа да заңды өкілдер баланы күтіп-бағу, тәрбиелеу, оған бiлiм беру жөнiндегi мiндеттерiн орындамаған кезде немесе тиiсінше орындамаған кезде не ата-ана (қорғаншылық, қамқоршылық) құқықтарын терiс пайдаланған кезде бала - қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға, ал он төрт жасқа толғанда сотқа өз құқықтарын қорғау үшiн өз бетiнше жүгінуге құқылы.

Қазақстан Республикасының « Неке және отбасы (ерлі-зайыптылық) » Заңы 2011 жылғы 26-желтоқсан 518-IV ( ж. дейін толықтырулар мен түзетулер енгізілген) 11- тарау, 70-бап. Ата-аналардың баланы тәрбиелеу және оған білім беру жөніндегі құқықтары мен міндеттері Ата-аналар өз баласының денсаулығына қамқорлық жасауға мiндеттi. Ата-аналардың өз баласын тәрбиелеуге құқығы бар және осыған міндетті.Ата-аналардың барлық өзге адамдар алдында баласын тәрбиелеуге босым құқығы бар. Бала тәрбиелеушi ата-аналар оның дене бітімі, психикалық, адамгершілік жағынан және рухани дамуына қажеттi өмiр сүру жағдайларын қамтамасыз ету үшін жауаптылықта болады. Ата-аналар баласының міндетті орта білім алтын қамтамасыз етуге міндетті. Ата-аналардың бала жалпы орта білім алғанға дейін оның пікірін искре отырып, білім беру ұйымын және баланың оқу нысанын таңдауға құқығы бар. Баланың тәрбиесі мен білім алтына қатысты барлық мәселелерді баланың мүдделерін негізге алып және оның пікірін искре отырып, өзара келісу арқылы ата-аналар шешеді. Ата-аналардың арасында келіспеушіліктер болған кезде, бұл келіспеушіліктерді шешу үшін қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға немесе сотқа жүгінуге құқылы.

Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Қазақстан Республикасының Кодексі 214 жылғы 5 шілдедегі 235-V ҚРЗ 12-тарау. Кәмелетке толмағандардың құқығына қол сұғатын әкімшілік құқық бұзушылықтар 127-бап. Ата-ананың немесе басқа да заңды өкiлдердiң балаларды тәрбиелеу жөнiндегi мiндеттердi орындамауы 1.Себепсіз ата-аналарына немесе адамдардың қамқорлығынсыз орындалмай қалған, кәмелетке толмағандарды тәрбиелеу мен білім беру орындағы міндеттері - ескерту жасауға немесе жетi айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. 2. Осы баптың бiрiншi бөлiгiнде көзделген iс-әрекеттер кәмелетке толмағандарға алкогольді сусындарды, есірткі құралдары мен психотроптық заттарды жүйелі пайдаланса, сендай-ақ қылмыс немесе қасақана жасалған, әкiмшiлiк құқық бұзушылық белгiлерi бар iс-әрекеттер жасауды туындатса, оларды алмастыратын ата-аналарына жиырма айлық есептiк көрсеткiшке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға әкеп соғады. 128-бап.Кәмелетке толмаған адамды әкiмшiлiк құқық бұзушылық жасауға тарту Кәмелетке толмаған адамды әкiмшiлiк құқық бұзушылық жасауға тарту – бір жүз айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға әкеп соғады. 131-бап. Кәмелетке толмаған адамды масаң күйге дейiн жеткiзу Кәмелетке толмаған адамды масаң күйге дейiн жеткiзу – жиырма айлық есептiк көрсеткiш мөлшерiнде айыппұл салуға не бес тәулікке дейінгі мерзімге әкімшілік қамаққа алуға әкеп соғады.

ҚР Қылмыстық-процестік кодексі 49-бабы баланың дене және психикалық денсаулығына, оның моральдық дамуына зиян келтіргені, сендай-ақ бала тәрбиелеудегі қатал, қатыгез, адамның ар-ұжданына нұқсан келтіруші, жәбірлеуші немесе қанаушы, сонымен бірге деньги зақым келтіруші тәрбиелік әдістерді қолданғаны үшін ата-аналар мен өкілдерінің жауапкершілігін көздейді.

Конституция Республики Казахстан Раздел II, Статья 27, пункт 2 - Забота о детях и их воспитание являются естественным правом и обязанностью родителей. Статья 17 пункт 2 - Никто не должен подвергаться пыткам, насилию, другому жестокому или унижающему человеческое достоинство обращению или наказанию;

Кодекс Республики Казахстан « О браке (супружестве) и семье » от 26 декабря 2011 года 518-IV с изменениями и дополнениями по состоянию на г.) изменениями и дополнениями Глава 10 Статья 67 родители привлекаются к ответственности за жестокое обращение в отношении детей вплоть до лишения родительских прав; Ребенок имеет право на защиту от злоупотреблений со стороны родителей или других законных представителей. При нарушении прав и законных интересов ребенка, в том числе при невыполнении или при ненадлежащем выполнении родителями или другими законными представителями обязанностей по содержанию, воспитанию, образованию ребенка либо при злоупотреблении родительскими (опекунскими, попечительскими) правами, ребенок вправе самостоятельно обращаться за защитой своих прав в орган, осуществляющий функции по опеке или попечительству, а по достижении возраста четырнадцати лет - в суд.

Кодекс Республики Казахстан « О браке (супружестве) и семье » от 26 декабря 2011 года 518-IV с изменениями и дополнениями по состоянию на г.) изменениями и дополнениями Глава 11, статья 70. Права и обязанности родителей по воспитанию и образованию ребенка 1. Родители обязаны заботиться о здоровье своего ребенка. 2. Родители имеют право и обязаны воспитывать своего ребенка. Родители имеют преимущественное право на воспитание своего ребенка перед всеми другими лицами. Родители, воспитывающие ребенка, несут ответственность за обеспечение необходимых условий жизни для его физического, психического, нравственного и духовного развития. 3. Родители обязаны обеспечить получение ребенком обязательного среднего образования. Родители с учетом мнения ребенка имеют право выбора организации образования и формы обучения ребенка до получения им общего среднего образования. 4. Все вопросы, касающиеся воспитания и образования ребенка, решаются родителями по их взаимному согласию исходя из интересов ребенка и с учетом его мнения. Родители при наличии разногласий между ними вправе обратиться за разрешением этих разногласий в орган, осуществляющий функции по опеке или попечительству, или в суд.

Кодекс республики Казахстан об административных правонарушениях Глава 12 Административные правонарушения, посягающие на права несовершеннолетних Статья 127. Невыполнение родителями или лицами, их заменяющими, обязанностей по воспитанию детей 1. Невыполнение без уважительных причин родителями или лицами, их заменяющими, обязанностей по воспитанию и обучению несовершеннолетних детей – влечет предупреждение или штраф в размере до семи месячных расчетных показателей. 2. Действия, указанные в части первой настоящей статьи, повлекшие систематическое употребление несовершеннолетними спиртных напитков, наркотических средств и психотропных веществ, а равно совершение ими деяния, содержащего признаки преступления или умышленного административного правонарушения, - влекут штраф на родителей или лиц, их заменяющих, в размере до двадцати месячных расчетных показателей.

Кодекс республики Казахстан об административных правонарушениях Глава 12 Административные правонарушения, посягающие на права несовершеннолетних Статья 128. Вовлечение несовершеннолетнего в совершение административного правонарушения Вовлечение несовершеннолетнего в совершение административного правонарушения, если это действие не содержит признаков уголовно наказуемого деяния, - влечет штраф в размере от пятидесяти до ста месячных расчетных показателей. 2. Действие, предусмотренное частью первой настоящей статьи, совершенное повторно в течение года после наложения административного взыскания, - влечет штраф в размере от ста до ста пятидесяти месячных расчетных показателей либо административный арест до пятнадцати суток Статья 131. Доведение несовершеннолетнего до состояния опьянения Доведение несовершеннолетнего до состояния опьянения родителями или иными лицами – влечет штраф в размере от двадцати месячных расчетных показателей.

Уголовно - процессуальный Кодекс РК Статья 49 предусматривает ответственность родителей или представителей за причинение вреда физическому и психическому здоровью ребенка, его нравственному развитию, а также способам воспитания ребенка, исключающее жестокое, грубое, унижающее человеческое достоинство обраще ­ ние, оскорбление или эксплуатацию ребенка, а также за применение телесных наказаний;