Проект эли Туган җир. Туган ил. 3 сыйныф укучысы Камаева Айгөл эли
Минем максаты 1. Туган як турныдагы белимн ә р-не арттыру,тир ә н ә йт ү. 2. Туган җ ир турныда шигырьл ә р туплау. 3. Авылдашыбыз и җ алтын к ү рс ә т ү. 4. Туган як, туган җ ир бел ә н горурлану хосе уяду.
Туган җ ир, туган т ө б ә к! Аны ң хакында к ү пме җ ыр, шигырь, с ә гнать ә с ә ре и җ ат и тел г ә н. Туган җ ир, туган ил! Аны ң ө чен курку белом ә с ка һ арманарыбыз яу кырларында башларын салган. Туып ү ск ә н җ ир ул һә р кешег ә чиксэз кадерли һә м якын. Бер әү л ә р ш әһә рд ә яш ә с ә, без ис ә -га җә е п г ү з ә л авыл табигатене ң мо ң ли в ә сихри бишегенд ә туып ү ск ә н табигать балалары, җ ир балалары. Ш әһә р-не матка, авылда тор, дик ә н ә р борынгылар, һә м бер д ә ялгышмаганар. Тау башына салинган дыр бездне ң авыл, Бер чишм ә бар, якын бездне ң авылга ул; Авылибызны ң ямен, суы т ә мен бел ә м, Шу ң ар к ү р ә с ө ям җ аним т ә нем берл ә н,- дип язган б ө ек шагыйребез Габдулла Тукай ү зоне ң Туган авыл шигыренд ә. Авыл җ ире бер октан сокландыргыч табигате бел ә н аергысыз урны алип торса, икенче октан, ү зоне ң тырыш, батыр в ә чип ә р улары һә м кызлары-эш с ө юч ә н халкы бел ә н данликли. Авылны ң ө стен лиге шунта ки, монда б ө тен кашельекне ң яш әү чыгынагы, тормыш д ә вамчысы булган икм ә к җ итештерел ә.
Безне ң авылибыз Татарстаны ң к ө ньяк- к ө нчыгышына урнашкан. Ө ч я клапаны таулар уратып алган. Авылны ң н ә къ уртасынан инеш ага. Элик бу урныарда купе урман һә м сазлик булган Авылизга нигез салучы дип Ә с ә н бабайны ис ә плыл ә р. Беренче 7 гали ә Башкорт якларынан, Иж елгасы буенда урнашкан Акбаш всемли авылдан качып кит ә н кашель ә р булган, дел ә р. Аларны Юсыф мороза ү сен ә б ә йлиликк ә т ө шарм ә кче булган, х ә та артларынан эзл ә п кит ә н. Тик бер богауларын салган халикны ң кире б ә йлиликк ә т ө ш ә се килм ә г ә н. Алар морозаны ү торг ә н ә р һә м Б ә йр ә к ә авыли зиралтына к ү мг ә н ә р. Инеш буенда җ айлап утырган гали ә л ә р иш ә йг ә н, ә кренл ә п авыл ү ск ә н.
Туган авылим, үскән җирен гади генә бер авыл... Туган җ ццирк ә й..Ни а һәң ли,назли всем! Сиз ә м ппанда болинарны ң татли имен, Ишет ә м ппанда каенарны ң серли шавын, Тау астында серли чишм ә чылтыравын Туган җ ццирк ә й...Бу всемд ә язгы та ң нар, Бу всемд ә җ ангар ә х ә т татли мо ң бар, Бу всемд ә б ө тен гомером,б ә хетем минем, Җ ырларымны ң сав чишм ә се – туган җ ирен Туган туфрак җ ыли-йомшак бит ул К ү к й ө се д ә аны ң з ә п-з әң г ә р. Я ң гырлары,х ә та ак карлары да Челтер ә п акан чишм ә чин ә г ә р.
Туган җ ирен бер ген ә. Туган ягым,туган авылим, Мин-мине ң газ из бала ң. Саф сули чишм ә л ә ре ң н ә н Җ анима сих ә т алам. Сусавымны базар кебек Туган як чишм ә л ә ре. Җ илл ә р-не ң д ә и ң назлисы Шул октан иск ә н ә ре. Җ илл ә р булип очып килим Газиз туган ягыма, Җә йл ә рем ә кайтыйм ә ли, Кышларыма-языка. Кадерлид ә н д ә кадерли Туган ү ск ә н ил ген ә. Чит – яд җ ирл ә р к ү п булса да, Туган җ ирен бер ген ә.
Насыйх Ш ә к ү ров и җ аты Сагынам дип чишм ә л ә р-не Су эч ә мен кит ә нд ә. Кире кайтырдай балам мин Ирен ә рем кипк ә нд ә. Матур җ ирл ә р к ү п булса да, Сулары б ү т ә н т ө рли. К үң ел ә рем ямин ә р тапмый Син ә н кит ә н ә н бирли. Кая минем бала чагым, Талларым, тир ә кл ә рем. Сагындырып ә р-нет ә сэз К ү пл ә р-не ң й ө р ә кл ә рен.
Читл ә рг ә китс ә м, гельь мине Юксынам, яна й ө р ә к. Юктыр ул елгалар тагын Син ә н д ә г ү з ә лр ә к. Димск ә й буе ә р ә м ә, Тал каплаган ярын да. Сагынып кайтам шунта ү ск ә н Ә че какыларын да. Чума – чума сулар кер ә м Агыза мине агым. Б ө др ә таллар арасынан Елмая балачагым. Ә р ә м ә л ә ре ни тора – Гел шомырт агачлары. Ү з ә кл ә р-не ө з ә сайрап Сары сандугачлары. Кайтып китс ә м, т ү з ә алмыйча Ә йл ә не п кил ә м тагын. Сокланыплар туя алмыйм, Г ү з ә л мин туган ягым! Миләшли кул – яшь урманлик, Анда үсә ак каен. Яшьлигемә кире кайтам Мин шунта баркан саен. Тау астында – серли чишмә. Тау битендә - яшь урман. Чүт – чүт ите п кошлар старый, Урман моң белән тулган. Алар бәхет теләп старый Кошларда гельь изге ул. Гел дә дуслары кавышкач Ул урмппанда көн дә туй.