Орфинская Вера Константиновна ( )
Петроград университетігде этно- лингвистикалық бөлімде оқыған.. Оның ұстаздары мен бірінші ғылыми жұмысының жетекшісі әлемге танымал, профессор – лингвисттер М. Г. Долобкс және Л. В. Щерба болған. Ол біраз жылдар бойы А.А.Ухтомскийдің басшылығымен анатомия,гистология, физиология курстарын оқытатын биология факультетігде оқыды. Сонымен қатар жалпы мектептің төменгі сынып оқушыларындағы дисграфияны оқумен айналысты 1928 жилы өзінің зерттеуін көптеген патологиясы бар балалар (естімейтігдер, соқыр – мылқаулар, тұтықпасы бар және алалиясы бар балалар) тексерістен өтетін Отофонетикалық института жалғастырды.
1934 ж институтың фонологиялық – логопедиялық зертхананың меңгерушісі балды. Оның зерттеу қызметі соғыс жылдарында бастарды және ол көбіне алалия мен афазияны зеттеуге баса назар удары. В.К.Орфинская ең бірінші болып логопедия тарихында афазия мен алалия сияқты сөйлеу тілінің күрделі кемістіктеріне салыстырмалы лингвистикалық зерттеулер фасады. Оның ойлап тапөан лингвистикалық топастыруы негізгі кемшіліктері ғана емс сонымен қатар сөйлеу жүйесінің толық емс мінездемсін, сөйлеу тіл кемшіліктерін толығымен сипаттап, тіл жүйесінің морфология- фонотикалық, синтаксистік бұзылыстарының пайда болуын сиаттады. Алалия мен афазияның салыстырмалы лингвистикалық оқыту қорытындысы, 1960 жилы В.К.Орфискаянің А.И.Герцен атындағы ЛГПИдін дефектология факультетігде қорғаған докторлық диссертациясында айтылды.
Негізгі еңбектері. - Спорные вопросы обучения слышащих детей без речи. Л., (сөйлемейтін естімейтін балаларды оқытудығы сұрақтар) - Принципы построения дифференциальной методики обучения алаликов на основе лингвистической классификации форм алалии. Л., 1963.( алалияның лингвистикалық топтастыруы негізігде алаликтерді оқытудағы дфференциялды әдістемсінің құрылу принциптері) - Методика работы по подготовке к обучению грамоте детей-алаликов и анартриков. Л., 1963.( алалиясы бар балалармен анаритиктерді салат ашуға оқытудағы дайындығының әдістемелік жұмысы)
В. К. Орфинская (1963) лингвистикалық топтастыруды құрастырды. Онда алалия да сөйлеу тілі жүйелерінің бұзылуының түрлері бойынша тіл жүйелерінің біріншілік және екіншілік бұзылыстарын 10 түрге бөлген. Лингвистикалық топтастыру (1963 ж)
Біріншілік топтастырылу: (біріншілік түрі сөйлеу жүйесінің дамымауы тіл – қозғалыс немсе месту анализаторларының біреуінің толық жетілмеуімен байланысты). -3 моторолы форматы -3 сенсорлы форматы
Екіншілік топтастырылу: (екіншілік түрі где сөйлеу тіл жүйесінің дамымауы қозғалыс, көру анализаторларының жетілмеуімен немсе анализатор аралық байланысының бұзылысымен байланысты болуы мүмкін). - моторолы-синтаксистік - моторолы-оптикалық - сенсомоторолы - амнестикалық - сенсорлы мнестикалық
Назарларыңызға рахмет!