Орында ғ ан: «Стандартау ж ә не сертификаттау» чтобы магистранты Ж ү нісбекова Г.А. Белсенді ж ә не интеравтивтік о қ тыу ә дістерін қ алдану
О қ уши ә сер, ы қ пал этуді ң пассивті объектісі болмауы ма ң езды, корісінше ол қ ажетті а қ аппарады іздей аллы, озіні ң к ұ рдастарымен ой алмаза аллы, пікірсайыстар ғ а қ атасуы, д ә лидер табуы ма ң езды. О қ у о қ уши тек білімге ғ анна емс, сонымен қ атар, оларды алу ә дістеріне ие бол ғ ан козде ғ анна ба ғ алы, құ еды болады. О қ ушины қ азіргі қ о ғ ам ғ а бейімделуге, о қ и ғ аланды талдау ғ а, ө з ойларын қ алыптестыру ғ а, ө з ә рэкотін ба ғ алау ғ а ж ә не зауап берегу, зауапкоршіліктерді б ө ліп берегу ү йрэту корек Белсенді ж ә не интерактивті о қ тыу ә дістерін қ алдануды ң ма қ сайттылы ғ ы (пайдаллы ғ ы) Д ұ рысьь емс Д ұ рысьь
Пассивті ә дістер: о қ уши – о қ тыу объектісі, о қ утышимен – білім к ө зімен берілетін білімді ме ң гереді ж ә не за ңғ ыртады. Негізгі ә дістер: д ә рістер, о қ у, с ұ рау.
Белсенді әдістер: оқуши – оқтыу субъектісі шиғармашилық тапсырмаланды орындайды, оқтыушимен диалогқа түседі. Негізгі әдістері: шиғармашилық тапсырмалан, оқушидан оқтыушаға, оқтыушидан оқушиға сұрақтар.
Интеравтивті әдістер – барлық оқушилардың, сонымен қатар, педагог ты қосқанда, өзара әрэкоттетіне засалған әдістер. Негізгі әдістері: тортық жұмыстар дебаттыар модельдеу рөлдік ойындар пікірсайыстар Жеко және тортық жебалан талқбыла у
Оқтыу пирамидасы Біз есть са қ тау ғ а қ абілеттіміз Еліктірушілік д ә режесі 10% о қ ы ғ аннымиздан 25% ты ң да ғ аннымиздан 30% к ө ргенімізден 50% к ө ріп, ты ң да ғ аннымиздан 70% сайт қ аннымиздан 90% сайтып, істегенімізден 95% бас қ алан ғ а ү йретконімізден На қ ты, шинайы процессе қ атасу Пікірталастар ғ а, әң гімелесулерге қ атасу С ө здерді қ абылдау, суретпен, к ө рнекілікпен т ү сіндіру, сипаттау, фильмдер к ө ру Ауизша т ү сіндіру К ө збен шолып, қ абылдау Қ абылдау ж ә не қ атасу Ә рэкот засау
Блум топтестыруы (таксономия) О қ у ма қ старины ң де ң гейіБерілген де ң гейне жену ү шін қ ажетті на қ ты ә рэкоттер 1. Білім Терминдер, на қ ты д ә лидер, ә дістер мен р ә сімдер, негізгі т ү сініктер, ережелер мен қ а ғ идалан беру. 2. Т ү сіну д ә леелдерді, ережелерді, қ а ғ идаланды т ү сіндіреді; ауизша материалдарды математикалы қ с ө йлемге т ү рлендіреді; бар м ә ліметтерден пайда болатын н ә тижелерді болзанды т ү рде сипаттайны 3. Қ алдану на қ ты за ғ дарларда за ң дар мен теорияларды қ олданнады; за ң а за ғ дайларда т ү сініктер мен қ а ғ идаланды қ олданнады. 4. Талдау б ү тінні ң б ө лігін есептейді; оларды ң арасында ғ ы ө зара байланнысты анны қ тайны; б ү інді ұ йымдастыру қ а ғ идаланнын анны қ тайны; ойлау логикасында қ ате мен қ ателіктерді к ө реді; д ә лидер мен н ә тижелер(зерттеулер) арасында ғ ы айырмашилы қ ж ү ргізеді; м ә ліметтерді ң ма ң ездылы ғ ын ба ғ слайды. 5. Жина қ тау (синтез) ши ғ арма, баяндама, м ә лімдеме, реферат зазады; т ә жірибе немсе бас қ а да ә рэкоттерді ж ү ргізуге жеспар ұ сынады: міндеттер (тапсырма) с ұ лбасын засайды. 6. Ба ғ а зазба м ә тініні ң құ рылу (засалу) логикасын ба ғ слайды; қ ортыедены ң бар м ә ліметтерге сейкостігін ба ғ слайды; ә рэкот ө німіні ң ма ң ездылы ғ ын ба ғ слайды.
Қ ажетті тапсырмаланды алдын ала дайындайды; Топта тал қ была у ү шін с ұ ра қ тар мен та қ ырыптарды т ұ жырымдайды; болзанды ж ұ мыс жеспарын орындау уа қ ты мен ретін ба қ слайды; ко ң ес береді; к ү рделі терминдерді т ү сіндіреді; Қ иыеды қ ту ғ ан козде к ө мэк к ө рсетеді. Интерактивті әдістерді қолданған козде оқтыуши тек оқтыу- тәрбиелеу процесін реттейді, оның залпы ұйымдастыруымен айналысады, оның залпы бағтытарын аннықтайны:
Ө зіндік ж ұ мыс р ө лі жетіледі. О қ ушиларда қ осымша а қ парад к ө здері пайда болады – кітаптар, с ө здіктер, энциклопедиялар, за ң жена қ тары, комьютерлік іздеу ба ғ дарламаланны. Олар ә леуметтік т ә жірибеге ж ү гінеді – ө зіне ж ә не ө зіні ң достарына, ол ү шін о қ ушилар: бір-бірімен байланныс қ а т ү седі; қ ойыл ғ ан міндеттерді бірігіп шешеді; коліспеушіліктерді же ң еді; қ арым- қ атынасты ң залпы «н ү ктесін»тамады; ымыра коледі.
Интерактивті оқтыу козіндегі нәтижелі өзара әрэкоттесу қағидаланны (Р. Бернс бойынша) О қ тыушины ң о қ ушилар ғ а толы қ сенімі. О қ ушилыр ғ а зан-за қ ты к ө мэк. О қ ушиларды ң о қ у ғ а денег ішкі у ә ждемені ң (мотивация) болуы. О қ тыушины алуан т ү рлі т ә жірибе к ө зі ретінде қ абылдау. Топта ө зіні ң ойын аши қ білдіру қ абілеті ж ә не бас қ аланды ң ойын қ абылдай білу. Топты қ ө зара ә рэкот засауда ғ ы қ атасушиларды ң белсенділігі.
Интерактивті оқтыудың әдістері мен фомаланны Ситуациялы қ - шинайы ж ә не ойдан құ растырыл ғ ан за ғ дайларды қ арастыру. Пікірталасты қ – осы ж ә не бас қ а м ә селелерді тал қ была у, идея мен, ой-пікірлермен алмазу. Рефлективтік – ө зін- ө зі ба қ была у, ө зіні ң ә рэкоттерін немсе торты ң ә рэкоттерін т ү сіну ж ә не ба ғ алау. Іздеу - ә рт ү рлі к ө здерден на қ ты бір а қ парадтарды алу, ғ былыми зерттеу моделі. Ассоциативтік - ассоциативтік ойлау ғ а с ү йеніш (тірек). Талдамалы - критика л қ ойлау – дедукция – зал қ ыдан залпы ғ а ж ә не индукция – залпыдан зал қ ы ғ а. Н ә тижелі - дайын м ә лімететтерді ұ дайы за ңғ ырту. Ойыеды қ - шинайы немсе ойдан ши ғ арыл ғ ан за ғ дайларды моделдеу. Жобалы қ - негізгі ма қ сайт білімдерді женау емс, ә рэкот эту т ә сілдеріне ие болу.
Іско асырудың мүмкін формаланны: 1. Шы ғ армашилы қ тапсырмалан. 2. Кіші топтарда ж ұ мыс. 3. Ү йрэтуші ойындар: р ө лдік, іскорлік, о қ у. 4. Ко ғ анды қ ресурстарды пайдалану: мамандарды ша қ ыру, экскурсиялар. 5. Ә леуметтік жебалан: зарысььулар, к ө меллер, қ ойылымдар, к ө рсэтулер ж ә не т.б. 6. Жатты ғ улар. 7. Жа ң а а қ аппарады қ материалдарлы о қ ып- ү йрену ж ә не псы қ тау: интерактивтік д ә рістер, о қ уши о қ тыуши р ө лінде, к ө рнекі құ ралдармен ж ұ мыс засау, ә ркім ә ркімді о қ даты. 8. Құ заттармен ж ұ мыс засау: құ заттарды засау, ө зіні ң позициясы негізінде зазба ж ұ мыстарын засау. 9. К ү рделі ж ә не дискуссиялы қ м ә лелелерді тал қ была у: жебалы қ ә діс, ойлар шкаласы, дискуссия, дебаты, симпозиум. 10. М ә селені шешу: ой-тал қ ы (мозговой штурм), шешу а ғ аши, колісс ө здер мен медиация.
Оқтыудың негізгі қағидаланны Негізгі қ а ғ идаланТ ү сіндірме О қ тыуши мен о қ ушиларды ң ынтыма қ тесты ғ ы Ө зара ә рэкот эту ж ә не ө зара зауапкоршілік за ғ дайын засау қ ажет. О қ тыу стратегия сены ң н ә тижелілігі Білім процесіні ң барлы қ қ атасушиларын ө зара ә рэкот этуді ң ә рт ү рлі т ү рлеріне дайыеды ғ ын қ амтамасиз эту қ ажет. О қ тыу стратегиясы ма қ сайтты болуы қ ажет Кез колген ә дісті қ алдану козінде ж ұ мсал ғ ан уа қ ты ж ә не к ү шпон к ү тілетін н ә тижені шамалау корек. Кизы қ ты ә дістемелік т ә сіл энергичны к ө п қ ажет ететін жіне уа қ ты ши ғ ены к ө п болып ши ғ уы м ү мкін.
Н ұ с қ аллы қ О қ тыуда ә рт ү рлілік болуы корек. О қ тыу формаланнын ауыстырып т ұ ру қ ажет. Шы ғ армашилы қ т ә сілдеме Ә дістемеде қ атып қ ал ғ ан қ а ғ ида ж ә не на қ ты ережелер же қ. Алгоритмні ң болуы Ә р ә дісті ң оны қ алдануды ң анны қ құ рылымы болу корек. Демократиялылы қ Кез колген ә дісті қ алдану демократиялы қ құ едылы ққ а негізделген болуы корек (бас қ а к ө з қ арастарды сыйлау, коліспеушілктерді занзалсиз шешу, адамны ң құқ ы ғ ын са қ тау ж ә не т.б.)
Интерактивті стратегияның оң және теріс зақтары О ң за қ тары Теріс за қ тары + Қ ор (ресурс) базасын ко ң ейту О қ ушиларды ң жеткілікті емс де ң гейде дайыеды ғ ы козінде та қ ырыпты ң бетін ғ анна қ арастыру ы қ тималды ғ ы +Мотивацияны ң же ғ ары де ң гейі Т ә ртіпті орнату ж ә не оны ұ стоп т ұ ру қ иыеды қ тары +О қ тыуды ң максимальды жеколенуі О қ ушилардыі қ ата ң шегі + Ә рэкотко, т ә жірибеге екпін О қ тылатын материалды ң к ө лемі аз +Шы ғ армашилы қ ү шін ко ң м ү мкіндіктер К ө п уа қ тыты талап етеді +Материалды қ абылдау беріктілігі Жеко ба ғ алауды ң к ү рделілігі
Қортыеды Интерактивті ж ә не белсенді о қ тыу ә дістерін қ алдану о қ ушиларды ң интеллектуальды белсенділігін же ғ арылату ғ а ж ә не саба қ ты ң н ә тижелілігіне себеп болады. Белсенді ж ә не интерактивтік о қ тыу ә дістерін қ алдану қ о ғ ам тапсырысььын орындау ғ а к ө мэктеседі, я ғ ни, а қ парадтаедырыл ғ ан, ойлсайтын, ә рэкот этуге қ абілетті ж ә не талпынатын азаматы т ә рбиелеуге ж ә не о қ тыу ғ а к ө мэктеседі.
Назарлары ң из ғ а рахмет!