Студентті ң ө зіндік ж ұ мысы Нау қ астарты ортопедиялы қ шаралар ғ а психотерапиялы қ дайындау. Орында ғ ан: Бисембаева А.Б Тексерген: Есенгалиев Е.Т
Жоспар: I. Кіріспе II. Негізгі б ө лім 1. Нау қ астарты ң стоматолог қ а келмеу себептері 2. Ү рейлену, оны ң т ү рлері 3. Транквилизаторларды ң т ү рлері III. Қ орытынды IV. Пайдалан ғ ан ә дебиеттер
Кіріспе Стоматологиялы қ манипуляциялардан қ оры ққ анды қ тан 5-10% т ұ р ғ ын д ә рігер стоматологке келуден бас тетрады. Стоматофобияны ң қ азіргі та ң да к ө птеген медико-психологиялы қ зерттеулерді ң та қ рыбы болып отыр ғ анны жасырын емс.
Негізгі б ө лім Шартты т ү рде негізгі себептерін ә леуметтік- т ұ рмысты қ ж ә не психологиялы қ деп екіге б ө ліп қ арастырамыз. Эстетикалы қ стоматология бойынша ж ұ мыстарды ң е ң ү клен к ө лемін ортопед-стоматологтар жасайды, ө з бетінше де, сендай-а қ бас қ а аманды қ тарды ң стоматологтарымен бірлесе де ж ұ мыс жасайды.
Ә леуметтік-т ұ рмысты қ жа ғ дайлар: Қ олыны ң босамауы; К ө пастилы ортопедиялы қ қ абылдау бол ғ пппанда; Ө з денсаулы ғ ына, тісіне бей дай қ арабы; Ауыз қ уысына к ү тім жасама ғ пппанда; Нау қ асты ң жалпы ж ә не сантарлы қ м ә дениетіні ң жетіспеуі.
Психологиялы қ жа ғ дайлар: Қ ор қ у; Д ә рігермен келіспеу; Ү рейлену; Стоматологиялы қ араласулар туралы бас қ а адамдарды ң әң гімелеуінен қ ор қ у; Біліксіз д ә рілерге тап балам ба деп қ ор қ у.
Нау қ аспен ал ғ аш қ ы кездесуден бастап д ә рігер нау қ асты ң эмоциональны жа ғ дайын анны қ тайны. Қ абылдауды к ү тіп отыр ғ ан немсе стоматоогиялы қ кресода отыр ғ ан нау қ астарты ң сырт қ ы вегетативті эмоцияларын ба қ ылау ғ а болады.
Ү рейлену Д ә рігер алдында ғ ы ж ә не қ аблаут кезіндегі мазасызды қ жа ғ дайы ж ә не анны қ емс, белгісіз қ ауіпті, ойдан ы ғ арап алтын ғ ан қ атерді к ү ту. Клиникалы қ к ө рсеткіштер бойынша ү рейді ң к ө рініс табуны ң ү ш де ң гейін б ө ліп қ арастыру ғ а болады: женіл, орташа ж ә не ауры т ү рі. Д ә рігер-ортопедті ң қ абылдауында ғ ы нау қ аста ғ ы ү рей сезіміні ң б ұ л т ү рлеріні ң сипоты қ аза қ стенды қ ғ алым, м. ғ.к. Г.Ш.Исендосованны ң е ң бегінде бар.
Же ң іл т ү рі 84% нау қ астарта кездеседі. Сырт қ ы к ө рінісі сабырлы, арнайы мимикалы қ реакциялармен: ала ң даулы к ө з қ араспен, с ө йлегенде «діріл» бар, тол қ ыныспен к ө рінеді.
Орташа т ү рі: 12% нау қ астарта кездеседі. Визуальды т ү рде сырт қ ы отрада ғ ы тітіркендіргіштерге тітіркеніп, тырысып отрады. Ала қ пппанда гипергидроз, тахикардия бай қ аллоды.
Ауыр т ү рі: Психомоторлы қ озумен, к ө з қ арабы ғ сыны ң ке ң еюімен, гипер немсе гипосаливация, т ұ ншы ғ у, бас айналу, ауызды ң құ р ғ аумен к ө рініс береді. С ө йлеу жымдамды ғ ы мен с ө йлеу м ә нері ө згеруі, к ө з қ арасында мазасызды қ бай қ аллы м ү мкін. Шайнау б ұ лшы қ еттері т ү ршігіп, мойын терісі мен куеде т ұ сты ң же ғ ары б ө лігі б ө ртіп, дуфузды қ т ү рге бірігіп кетуі м ү мкін.
Д ә рігер-стоматолог психотерапиялы қ тактика сын құ ру ү шін нау қ асты қ эмоциональны жа ғ дайына к өң іл аудару керек. Стоматологиялы қ кабинет жа ғ дайында е ң к ө п тарал ғ ан психотерапевтикалы қ аялауыш ежим. Ол дайлы жабды қ тар ж ә не біріншілік нау қ аспен психологиялы қ әң гіме құ ру, о ғ ан барлы қ м ә н дайлы айту ғ а м ү мкіндік беру, к ү м ә нін сейілту.
Ортопедиялы қ емні ң бастап қ ы сатысында м ү сіндерді, муляждарды, жеспарлап отыр ғ ан конструкцияны ң протездерді ң суретін к ө рсету ө те пайдалы. Міндетті т ү рде протез жасалатын материалды тал қ ылап, о ғ ан мінездеме беру керек.
Ортопедтерді ң к ө п жа ғ да-да жіберетін қ ателігі: Анастезиологиялы қ қ ор ғ аннысты ескрмеу; (премедикация, анестезия)
Қ азіргі та ң да стоматология да психоэмоциональны жа ғ дайды т ө мендету ү шін транквилизатора ке ң інен қ олданнылады: Феназепам (0,0005-0,001 г) Диазепам (0,005-0,01) Препараттарды ң қ ызметін к ү шейту ү шін: Галоперидол (0, ,0015) Амитриптилин (0,006-0,0125) стимулятор Психостимулятор (сиднокарб 0,00125) Ноотропты затрат (пирацетам 0,1-0,2)
Қ орытынды Психотерапия нау қ асты арнайы протездеуге дайындауда, негізгі ортопедиялы қ процедураларды ж ү ргізуде, адаптация кезе ң інде тыныштандыратын психологиялы қ ә сер к ө рсететін ажрамас б ө лігі болуы тиіс. Қ опыта келгенде ә рбір стоматолог психолог бола білуі керек.
Пайдаланныл ғ ан ә дебиеттер 1. Табачникова В.С Особенности психологического состояния больных со стоматологической патологий с 2. Кульбеков К Психопофилактика в ортопедической стоматологии 3. Айер У Психология стоматологической практике с
Назарларыныз ғ а рахмет!