Марат Оспанов аттттсындағы Батыс Қазақстан Мемлинеттік Медицина Университеті Дисциплина: Кариесология Факультет: Стоматология Тақырыбы: Тістердің қаты тіңдерінің патологиясы незіндегі диагностиканның инновациялық әдістері. Ортттсындаған: Менешов Т.А. Тобы: 404 Тексерген: Абашева Г.А. Ақтөбе-2017 жил

Кіреуне ішінде минералсиздану оша ғ ссссссыны ң ұ за қ са қ талуы т ө зімді сырт қ ы қ аббаты ң ішінен біртіндеп еріп жейилып тісжегі қ уысссссссыны ң пайда болусына ә кап со ғ ады. Сонимен қ атар тісжегі қ усы бас қ а желмен де пайда болуы м ү мкін. Асты ңғ ы қ аббата ғ ы минералсиздану ү рдісі дамы ғ ан сайсын сырт қ ы қ аббат ж ұқ ара кали механикалы қ ә серлирден сссссссыныуы барыстттсында кіреунеде а қ ау немсе тісжегі қ усы пайда болады.

Тісжегі ү рдісіні ң бастап қ ы белгілиріні ң дамутттсында тісті ң қ аты тіндеріні ң т ұ ра қ тилы ғ ссссссыны ң (резистенттігіні ң ) ү клин ма ң изы бар. Б ұ л т ұ ра қ тилы қ оларды ң құ рилымдилы қ, химиялы қ құ рамды қ ерекшеліктерімен ж ә не генетикалы қ із қ уралы ғ имен қ амтамасиз етілиді.

Тісжегіні ң кіреунедегі да қ ты незе ң інденегізі сырт қ ы битне қ ара ғ ан, ал ұ ши кіреуне-дентин шекарассына ба ғ ыттал ғ ан ү шб ұ ришты т ә різдес за қ ымдану оша ғ ы анны қ тамады. поляризациялы микроскопиялау ә дісімен зерттегенде кіреунеде ү шб ұ крыш пішінді жара қ ат оша ғ ы анны қ тамады ж ә не оны ң табанны кіреунені ң сырт бетіне қ рай орналас қ ан. Жара қ ат оша ғ тттсында ғ ы ө згерістер да қ ты ң ума ғ имен ты ғ из байланнысты. Егер да қ ты ң к ө лимі 2-мм спаса, шлифте м ө лдір ж ә не қ ара ңғ ы белдеулир анны қ тамады. Тісжегі да ғ ссссссыны ң к ө лимі ұ л ғ ай ғ ан незде ү ш белдеуді (зоны) ажыратады – жара қ ат денесі (тело поражения), қ ара ңғ ы ж ә не м ө лдір белдеулир.

Бастап қ ы тісжегі незінде немсе а қ да қ незе ң інде визуальді к ө рінетін тіс беттерін тексеру нерек. Б ұ л ү шін алдименен тістерді тіс қ а қ тарсынан тазслайды да ауамен каптіреді. Процедуранны ж ү ргізу н ә тижесінде сау кіреуне т ү сінен ө згешелиу битней ү стіндегі а қ немсе аз к ө лимде пигменттелген да қ тар белбеуі анны қ тамады.Тісті ң бастап қ ы за қ ымдануы незінде кіреунені ң ө ткізгіштігіні ң же ғ арлауы тіс тіндерін витальді бояу ар қ илы тісжегіні ң да қ ты незе ң індегі минералсиздану д ә режесін ж ә не орналасусын анны қ тау ғ а м ү мкіндік береді.Тексеруді ж ү ргізу ү шін алдименен тіс беттерін тіс қ а ғ сынан тазслайды ж ә не тісті сілинейден б ө ликтейді де каптіреді. 2%метилин к ө гі ерітіндісімен бояйды.За қ ымдан ғ ан оша қ ты ң боялу қ ар қ сындилы ғ сын ерітіндіні ж ұғ аннан нейін минералсиздану д ә режесіні ң а қ шил- к ө к т ү стен қ ара-к ө к т ү ска боялу аралы ғ тттсында ғ ы к ө рсеткішіне қ рай ба ғ слайды.

Б ұ л ә дісті бастап қ ы тісжегіні тісті ң қ аты тіндеріні ң тісжегіден бас қ а за қ ымдауларимен салыстырмалы диагностика (гипоплазия, флюороз) ж ү ргізгенде қ алдан ғ ан қ олайлы. Тісжегіден бас қ а тісті ң қ аты тіндерін за қ ымдайтсын а қ ауларды тісті ң қ аты тіндері боялмайды. Б ұ л ә дісті қ сайта минерал доу терапиясссссссыны ң н ә тижесін ба қ ылау незінде де қ алданнылады.

Тісжегіні ң бастап қ ы незе ң ін, пломба айналастттсында ғ ы екіншілік тісжегіні анны қ тау ү шін трансиллюминация ә дісін қ алданады: тіс тіндеріне галоген шумы ар қ илы ба ғ ыттал ғ ан с ә ули шо ғ ырларимен с ә улилиндіру ар қ илы анны қ тайны. Б ұ л ә дісті қ алдану ү шін арнайы с ә улиндіргіштерді қ алданады. За қ ымдан ғ ан оша қ тар с ә ули жіберу незінде к үң гірт к ө рініс береді.

2% метилин к ө гіменбояу незіндегікіреунедегі минералсиздану оша ғ ы.

Тісжегіні анны қ тау ү шін б ұ дан бас қ а тісті ң қ аты тіндеріне ультрак ү лгін с ә улисін қ амтитсын с ә фуллир қ алданады. Со ңғ ы незде тісті ң қ аты тіндеріні ң люминесценция лоу ү шін лазер с ә фуллирін қ алданнып ж ү р.

Тістерде тісжегімен за қ ымданусын ж ә не тістерді ң к ө зге к ө рінбейтін беттерінде орналас қ ан оша қ тарды ертирек анны қ тау ү шін KaVo DIAGNOdentаппарадсын қ алданады.. Ж ұ мыс істеу қ а ғ идасы. Лазерлі диод импульсті 655 нм тол қ сын ұ зонды ғ тттсында ғ ы қ изыл спектрлі с ә ули ши ғ арады. С ә ули тол қ тттсындарсын фиброоптикалы қ элименттер к ө мегімен шо ғ ырландырып, иілмек талши қ ты –оптикалы қ с ә улиберуші ж ә не арнайы қ ондыр ғ илы ұ шты қ ты тіс бетіне жа қ тттсындатады.Б ү тін кіреунеге қ ара ғ панда патологиялы қ ө згеріска ұ шира ғ ан тіс тіндері с ә ули тол қ сссссынсын бас қ а ұ зонды қ та ша ғ илыстырады.Ша ғ илыс қ ан тол қ сын ұ зонды ғ ы эликтронды аппарада талданады. Тінде минералсиздану оша ғ ы анны қ тал ғ ан жа ғ да-да дыбысты қ белгі берілиді. Аппарад кіреунедегі кішігірім за қ ымдану ғ а жауап береді. Диагностикалы қ д ә лділігі 90% құ райды. Флюоренцияны ң қ ар қ сындилы ғ ы санды қ ма ғ канада анны қ тамады.

Ж ү ргізу т ә сілі. Тістерді ң бетін м ұқ ият қ а қ тардан тазслайды, сілинейден б ө ликтеп, каптіреді. Содна нейін қ ондыр ғ илы аппарад ұ шты ғ сын тексерілитін займа ққ а қ рай бату перпендикуляры орналастыра тіс бетіне жанастыра отырып жилжытады. Немсе 1,5 мм тіс бетіне жанастырмай орналастырады.

Тісті ң тіндерін зондпен с үң гілиуді ң ма ң изды ма ғ анасы бар.Кіреунені ң бастап қ ы б ұ зилу незе ң інде беті тегіс емс оша қ тар анны қ тамады. Тісжегіні ң даму қ ар қ сссссынсына қ рай б ұ л ә дісті ң к ө мегімен за қ ымдау оша ғ ссссссыны ң тире ң дігін, ауыру белбеуін анны қ тау ғ а болады. Тісжегіні ң ә рт ү рлі незе ң дерін ж ә не ұ липа ауруларсын салыстырмалы диагностика ж ү ргізу незінде қ алданнылатсын қ осел қ ы тексеру ә діс - термометрия толы қ а қ парад береді.

Тістерді ң эликтр қ оз ғ ышты ғ сын анны қ тау (эликтроодонтометрия – эликтроодонтодиагностика, эликтроодонтотест) тіс ұ липасы мен тіс т өң ірегіндегі тіндерді ң жа ғ дайы туралы м ә лімет бере аллоды. Б ұ л да физикалы қ тексеру ә дісіне жатады ж ә не нез нелген тірі тінні ң тітірнендіргіштер ә серінен қ озу жа ғ дайсына негізделген. Тітірнендіргішті ң жауап тутттсындататсын е ң т ө менгі к ү ші немсе де ң гейі қ озу табалдыры ғ ы немсе қ озу к ө рсеткіші (порог возбудимости) деп атамады. Сау тістер ток к ү шіне мкА ге жауап береді. Тере ң тісжегі незінде тіндерді ң эликтр қ оз ғ ышты ғ ы 10–15 мкА т ө мендейді.

Б ұ л ә діс стоматология саластттсында не ң қ алданныс тапты. К ө птеген рентгендік тексеру ә дістеріні ң терапиялы қ стоматологияда жиі қ алданнылатссссссыны – рентгенографиялы қ немсе а ғ зал орды ң рентген суреттерін алу ә дісі.

Ө те же ғ ары д ә режете минерал дан ғ анды қ тан рентген суретне (негативе) тіс кіреунесі ө те ты ғ из ж ә не бірнелкі а қ к ө ли ң не береді, дентин мен цемент ты ғ изды ғ ы одна аздау, сонды қ тан а қ к ө ли ң не береді. Периодонт тіні рентген с ә фуллирін ө ткізетін бол ғ анды қ тан қ ара к ө ли ң не береді. Сонды қ тан осы к ө ли ң не ар қ илы периодонт орналас қ ан са ң лауды ң (периодонт са ң ылауы – периодонтальная щель) диаметрі 0,2-0,25 мм бірнелкі жі ң ішне қ ара к ө ли ң не пішінді жебассын анны қ тау ғ а болады. Периодонт са ң ылауссссссыны ң бір қ абыр ғ ассын т ү бір цементі, екінші қ абыр ғ ассын т ү бір ұ яши ғ ссссссыны ң компакты с ү век қ аббаты құ райды.