Қабылдаған: Абдрашитова Тахмина Орындаған: ЭЕА- 511 чтобы Дадажанов Захриддин, Абентаева Айша
Жоспары: 1. Жеке табыс салығын төлеушілер. Жеке табыс салығы бойынша салық салу обьектілері 2. Төлем көзінен салық салынатын табыстар және төлем көзінен салық салынбайтын табыстар 3. Жеке тұлғалардың салық салынбайтын табыстары 4. Жеке табыс салығының ставкалары. Жеке табыс салығы бойынша салық декларация на табыс эту тәртібі
Жеке табыс салығы дегеніміз не? Жеке табыс салығы жеке тұлғалардың ең бірінші кезекте төлейтін салығы болып сана лады. Себебі тапқан табыстарынан немсе табыс көздерінің бір бөлігін салық ретінде аударып отрады. Қазақстан Республикасының Президенті Н.Назарбаев Халыққа арнаған жолдауында жеке табыс салығының ставкаларын төмендетіп, салық төлеу тәртібін оңтайлы етіп, белгілі бір жүйеге келтірді, яғни мұны жеке тұлғаларға халықтың әлеуметтік жағдайының жақсаруына қосқан үлесі ретінде қарауға болады.
Жеке табыс салығы алғашқы салықтардың бірі. Салық кодексі қабылданғанға дейінгі кезеңде бұл салық түрі жеке тұлғалардың табыстарына салынатын табыс салығы деп аталатын. Салық кодексі қабылданып, бұл актау қысқарып, халықаралық стандартқа сәйкес, жеке табыс салығы деп аталды.
Жеке табыс салығын салық салу объектiлерi Жеке табыс салығын салық салу объектiлерi бар жеке тұлғалар төлейді. Резидент емс жеке тұлғалар жеке табыс салығы бойынша салықты есептеп, төлейдi және жеке табыс салығы бойынша салық декларация сын табыс етедi. Жеке табыс салығы бойынша негізінен екі салық салу объектiлерi бар: 1) төлем көзiнен салық салынатын табыстар; 2) төлем көзiнен салық салынбайтын табыстар.
Төлем көзінен салық салынатын табыстар қызметкердің табысы; бiржолғы төлемдерден алынған табыс; жинақтаушы зейнетақы қорларынан берiлетiн зейнетақы төлемдерi; дивиденд тер, сыйақылар, ұтыстар түрiндегi табыс; стипендиялар жинақтаушы сақтандыру шарттары бойынша табысы жатады.
Салықты есептеу және төлеу тәртібі Салық агенттерi жеке табыс салығын есептеу мен ұстап қалуды төлем көзiнен салық салынатын табыс төленетiн күннен кешiктiрмей жүргізедi. Салық агенттері, төленген кірістер бойынша салықты аударуды төлем төленетін айдан кейінгі айдың 15-іне дейін өзінің орналасқан жерi бойынша жүзеге эстрады. Салық агенттері тиісті бюджеттерге құрылымдық бөлімшелер бойынша салық төлеуді Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жүзеге эстрады. Салық агенттері жеке табыс салығы бойынша есеп-қисапты салық органы на салық төленетін жер бойынша есепті тоқсаннан кейінгі айдың 15-нен кешіктірмей табыс етеді.
Төлем көзінен салық салынбайтын табыстар мүлiктiк табыс жеке кәсiпкердiң салық салынатын табысы адвокаттар мен жеке нотариус тардың табысы; 4) өзге де табыстар.
Жеке табыс салығын есептегенде жеке тұлғалардың мы надай табыстарына салық салынбайды, этап айтқанда: 1) Қ.Р заңнамасында белгiленген мөлшерлерде бюджет қаражаты есебiнен төленетiн актаулы әлеуметтiк көмек, жәрдемақылар мен өтемақылар; 2) жеке тұлғаның өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген зиянды Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өтеу; 3) қызметкерлердің жұмысы жол бойында өтетін, жол жүру сипатына ие, қызмет көрсетілетін учаскелер шегіндегі қызметтік сапарлармен байланысты болатын жағдайларда – оларға осындай жұмыстың әрбір күніне тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген 0,35 айлық есептік көрсеткіш мөлшеріндегі өтемақы төлемдері т.с.с.
4) қызметтiк iссапарлар кезiндегі: - Қазақстан Республикасының шегінде қырық тәулікке дейін іссапарда болған кезең үшін - тәулігіне тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 6 еселенген мөлшерінен аспайтын тәуліктік өтемақылар; - Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде қырық тәулікке дейін іссапарда болған кезең үшін - тәулігіне тиісті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген айлық есептік көрсеткіштің 8 еселенген мөлшерінен аспайтын тәуліктік өтемақылар;
5) бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сметаны есебінен қамтылатын мемлекеттік мекемелерді қоспағанда, мемлекеттік мекемелер Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген мөлшерде жүргізетін қызметтік іссапарлар кезіндегі өтемақылар; 6) бюджет қаражаты және Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің сметаны есебінен қамтылатын мемлекеттік мекемелер Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген мөлшерлерде және тәртіппен жүргізетін қызметтік іс сапарлар.
Жеке табыс салығының ставкалары 1. Салық төлеушінің табыстарынан 10 %. 2. Дивидендтер түріндегі табыстарға 5 %.
Жеке табыс салығы бойынша салық декларация на табыс эту тәртібі Жеке табыс салығы бойынша декларация на мы на резидент салық төлеушiлер: 1) дара кәсіпкерлер; 2) жекеше нотариус тар, адвокаттар; 3) мүліктік табыс алған жеке тұлғалар; 4) басқа табыстар, оның ішінде Қазақстан Республикасынан тысқары жерлерде табыстар алған жеке тұлғалар; 5) Қазақстан Республикасынан тысқары жерлердегi шетелдік банктердегi банктік шоттарда ақшасы бар жеке тұлғалар табыс етеді.
Декларацияны табыс эту мерзiмдерi Жеке табыс салығы бойынша декларация тұрғылықты жердегі салық органы на есепті салық кезеңінен кейiнгi жылдың 31 наурызынан кешiктiрiлмей табыс етiледi.
Еңбекақыдан ЖТС ұсталынды Есептелген еңбекақы – зейнетақы аударым – ең төменгі еңбекақы көрсеткіші(24459 тк)= ЖТС (10 %) Мысалы : тк – тк тк = (10%) = 6554 тк
ЖКТ салық кодекісінде: 8-тарау. Салықтық нысандар 67-бап. Жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша салық есептілігін белгілеу ерекшеліктері
19-тарау. Төлем көзінен салық салынатын табыстар 162-бап. Жеке табыс салығы және әлеуметтік салық бойынша декларация
21-тарау. Жеке табыс салығы бойынша декларация 185-бап. Жеке табыс салығы бойынша декларация 186-бап. Декларацияны табыс эту мерзімдері 187-бап. Салық төлемінің расталмауы
ж. бастап енгізілген өзгерістер мен толықтырулар 1. Салық кодексінің 155-бабы 3-тармағының 13) тармақшасынажазатайым оқиғалардан міндетті сақтандыру шарттары бойынша ғана емс аннуитетті сақтандыру шарттары бойынша да еңбек міндеттерін орындауына байланысты жұмысшының өміріне және денсаулығына келтірілген зиянды өтеуге ретіндегі сақтандыру төлемдерді жеке тұлғаның табысы ретінде қаралмайтынын көздейтін өзгерістер енгізілді; 2. Салық кодексінің 155-бабының 3-тармағының 29) тармақшасында несиелер оның ішінде негізгі қарыздар, сыйақылар, комиссия мен тұрақсыздық айыбы (өсімпұл, айыппұл) бойынша міндеттемелерді тоқтатудан халықтың әлеуметтік жағынан осел топтарының кірістеріне ЖТС салудан босату нақтыланды;
3. Салық кодексінің 155-бабының 3-тармағының 29-3) тармақшасында ипотекалық тұрғын үй қарыздарын қайта қаржыландыру бағдарламасы шеңберінде: -сыйақыны, комиссия на, тұрақсыздық айыбын (өсімпұл, айыппұл) бұрын капиталдандыру самосы бөлігіндегі негізгі қарызды кешіру; -сыйақы, комиссия, тұрақсыздық айыбы (өсімпұл, айыппұл) бойынша берешекті кешіру; жылғы 18 тамыздағы жағдай бойынша Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің ресми бағамын қолданумен осындай саманы қайта есептеу нәтижесінде шетелдік валюта да алған ипотекалық тұрғын үй қарызының (ипотекалық қарыз) негізгі қарыз сома лары бойынша қарыз алуштыға қойылатын талаптардың мөлшерін азайту;
Қазақстан Республикасының тұрғын үй қатынастары туралы заңнамасына сәйкес халықтың әлеуметтік жағынан осел топтарына жататын қарыз алушты алған табысты, осындай адамға қаржы ұйымдарының сотқа берілетін талап- арыз беремен мемлекеттік баш түріндегі төлеуге байланысты алынған кіріс түріндегі жеке тұлғаның кірістеріне ЖТС салудан босату белгіленген;