Аллергия

Аллергия (к ө не грекше: λλος бас қ аша, ergon ә рекет, жауап) организмні ң қ орша ғ ан ортаны ң кейбір ә серлеріне ә деттегіден тыс сезімталды ғ ы. Аллергия терминін ал ғ аш 1906 жылы Австрия педиаторлары К.Пирке мен Б.Шик енгізген. Аллергия туралы деректер к ө не заманнан белгілі. Гален (2 ғ асыр) раушан г ү лінен адам м ұ рыныны ң бітіп қ алатыны туралы жаз ғ ан. Аллергияны туындататын заттарды аллергендер дейді.

Аллерген организмге ал ғ аш рет т ү скенде иммунды қ ж ү йелерге ә сер етіп, оны ң сол аллергенге сезімталды ғ ын к ө тереді. Кейін б ұ л аллергенні ң қ айталап т ү суі салдарынан Аллергиялы қ ауру пайда болады.

Аллергияны ң ке ң тара ғ ан т ү рлеріне: бронхиалды қ демікпе, есекжем, Квинке ісінуі, поллиноздар (грекше pollen ш ө п тоза ң дарынан дамитын ауру) ж ә не анафилаксиялы қ шок жатады. Аллергиямен ауыр ғ ан адам аллерголог-д ә рігерді ң ба қ ылауында болуы керек.

Д ә рілер ә серінен болатын аллергиялар

Жасушалы қ к ө ріністер мен морфологиялы қ ө згерістер дамуыны ң жылдамды ғ ына байланысты қ айталап ә сер еткеннен кейін даму жылдамды ғ ына байланысты аллергиялы қ реакция гиперсезімталды ғ ы деп аталады.

Гиперсезімталды қ ты ң жедел т ү рі – к ө рінісі а ғ за алллергенмен қ айталап жанас қ аннан кейін дереу немесе бірнеше минут ө ткесін болады (мысалы, анафилаксиялы қ шок, аллергиялы қ ринит) Гиперсезімталды қ ты ң кеш т ү рі – шешуші антигенмен жанас қ аннан кейін бірнеше са ғ аттан кейін к ө рінеді, біра қ 5-6 са ғ аттан кеш емес (мысалы, сарысулы қ ауруды ң кейбір т ү рлері) Гиперсезімталды қ ты ң баяу т ү рі – олар аллергенні ң шешуші ә сері қ айталап кездескеннен кейін сенсибилизация жасал ғ ан а ғ зада бірнеше са ғ аттан кейін бай қ алады (мысалы,туберкулиндік реакция) Т ү рлері:

Басталуы аллергенні ң иммунды қ ж ү йе жасушаларымен жанасуынан ж ә не аллергиялы қ реакциялар сезінуімен негізделеді: сенсибилизация дамиды, антигенге а ғ заны ң жо ғ ары сезімталды ғ ы дамиды. Б ұ л саты б ө лінеді: Активті сенсибилизация – а ғ зада антигендер е ң аз м ө лшерде т ү скенні ң ө зінде дамиды Пассивті сенсибилизация – сенсибилизациялаушы антиденелері бар қ ан сарысуын активті сенсибилизациялан ғ ан донордан реципиентке енгізгеннен кейін дамиды. Иммунды қ серпілістер сатысы

Жасал ғ ан арнайы антиденелер немесе сенсибилизациялан ғ ан лимфоциттер антигенмен кездесіп жанас қ аннан кейін а ғ зада патохимиялы қ ө згерістер дамиды. Гиперсезімталды қ ты ң жедел т ү рінде – қ ан ж ә не тін жасушаларынан қ абыну медиаторлары босап шы ғ ады Гиперсезімталды қ ты ң баяу т ү рінде – сенсибилизациялан ғ ан лимфоциттерден лимфокиндерді ң синтезі ж ә не босап шы ғ уыны ң белсенді ж ү руі. Патохимиялы қ ө згерістер сатысы

А ғ за аллергизациясында жасал ғ ан гуморальды қ антиденелер ж ә не Т-лимфоциттер-киллерлер антигенмен ө зара ә серлесіп,жасушаларды ң ж ә не тіндерді ң тікелей немесе жанамалы жара қ атын ша қ ырады.Жедел аллергия т ү рінде жергілікті ө згерістер тін некрозына дейін ж ү румен сипатталады,ал кейбірде жалпы б ұ зылыстар. Клиника-морфологиялы қ саты

Адамда антигенді вена ішіне енгізгеннен кейін пайда болады, ол алдын ала сенсибилизациялан ғ ан а ғ зада дамиды. Ондай антигенге: антисарысу, гормондар, ферменттер, антибиотиктер. Анафилаксиялы қ шок дамып жасалуы иммуноглобулин Е байланысты, олар мес жасушалары ж ә не базофилдер активтілігін ша қ ырады. Н ә тижесінде бронхылар, ішек қ арын тізбегіні ң жазы қ б ұ лшы қ еттеріні ң тарылуы дамиды. Осыдан тыныс алу б ұ зылыстары, ішті ң ауырсынуы дамиды. Анафилаксиялы қ шок

Б ұ лар жергілікті анафилаксия немеме атопиялы қ аллергия к ө ріністері. -Тамыр қ абыр ғ аларыны ң ө ткізгіштігі жо ғ арылайды ж ә не ісіну дамиды; -тері қ ышуы,ж ү рек айнуы; -іш құ рса қ та ауырсыну, құ су,то ң у -Квинке ісінуінде мойны,бет айма қ тарда жедел ісіну, -Ерін, қ аба қ,м ұ рын, құ ла қ,тіл к ө лемдері ү лкейеді. -Ке ң ірдек сілемей қ абы ғ ыны ң ісінуі,дыбыс шымылды ғ ы айма ғ ында дамыса асфиксия(т ұ ншы ғ у) Жедел есекжем және Квинке ісінуі

Д ә рілік заттарды 4-10 са ғ ат шамасында қ айталап бір жерге жібергенде болады.Инъекция айма ғ ында экссудативті некрозды қ реакция дамиды. Б ұ л феномен иммунокомплекстік васкулит,тамырлар қ абыр ғ аларында фибриноидты қ некроз т ү рінде болады. Артюс феномены

Назарлары ң ыз ғ а рахмет