IKAZ.KZ – АШЫ Қ М Ә ЛІМЕТТЕР ПОРТАЛЫ Экономикалы қ ж ү йе Қоғанның Экономикалық жүйесі

Экономикалы қ ж ү йе туралы т ү сінік Экономикалы қ ж ү йе– экономикалы қ ө німді ө ндіру, б ө лу, айырбастау, т ұ тыну барысында туындайтын негізгі экономикалы қ қ атынастарды ң нисаны мен маз ұ ныне ай қ ындайтын қ а ғ идаттарды ң, ережелерді ң, за ң ж ү зінде баянды етілген нормаларды ң тарихи т ұ р ғ ыда ппанда бол ғ ан немесе белгіленген, елде ж ұ мыс істеп т ұ р ғ ан жиынты ғ ы.

Ке ң естік кезе ң де саяси құ жаттар мен экономикалы қ жарияланымдарда ә леуметтік-экономикалы қ ж ү йе ж ә не ә леуметтік- экономикалы қ саясат денег терминдерді қ олдануды ж ө н канады. Сол ар қ илы экономикалы қ дамуды ң ә леуметтік м ә нін этап к ө рсетпек балды.

Экономикалы қ ж ү йені ң барлы қ қ ырларын – экологиялы қ жа ғ ын, ума қ ты қ жа ғ ын, ә леуметтік жа ғ ын, бас қ а жа қ та рында кешенді т ү рде алып қ арауды ң ма ң ызы зорь. Нары қ ты қ қ атынастар ғ а ө тпелі кезе ң де Экономикалы қ ж ү йені ішкі екі ж ү йе: макроде ң гей мен микро де ң гей т ү рінде т ү сіну ке ң інен таралды. Осы т ұ р ғ ыдан ал ғ панда макроде ң гей республикалы қ за ң ши ғ аруши ж ә не ат қ аруши оргпандар ж ә не жергілікті билік оргпандары ретінде т ү сінілді.

Микроде ң гей т ү рлі салалар ретінде ұғ ынылды. Микроде ң гей сонымен қ атар меншік ныспандары т ұ р ғ сына т ү рлі ұ йымды қ - құқ ы қ ты қ ныспандары ң жиынты ғ ы ретінде, я ғ ни ірі, орта ж ә не ша ғ ын бизнесті ң жиынты ғ ы ретінде де зерделенуі м ү мкін. Кез келген бас қ а ж ү йе сия қ ты экономикалы қ ж ү йе оны ң құ рамдас нышпандарыны ң тарасында ғ ы байланыстармен сипатталады.

Б ұ л байланыстар объективті экономикалы қ за ң дары ң ә серімен қ алыптасады. Сонымен экономикалы қ ж ү йе – мемлекетті ң экономикалы қ саясатын ж ү ргізу ү шін теориялы қ т ұғ ырнама ретінде қ ызмет ететін экономикалы қ ғ илым зерттеуіні ң к ү рделі, к ө п де ң гейлі объектісі. Экономикалы қ ж ү йоге кешенді к ө з қ тарас қ а с ә йкес оны ң ж ұ мыс істеуі мен дамуына ы қ пал ететін бірнеше нышпандары б ө ліп к ө рсетуге болады.

мемлекеттік бас қ ару ж ү йесіндегі бюрократтану ж ә не сыбайлас жом қ орлы қ ты ң де ң гейі; адами капитал (халы қ ты ң білім, денсаулы қ де ң гейі, т.б.); елді ң адами капитолины ң о қ шауландырыл ғ ан б ө лігі ретіндегі к ә сіпкерлік ә леует; ө ндірісті ң бас қ а факторларыны ң жай-к ү йі оларды ң іске қ осылу д ә режесі; ә лемдік экономика, оны ң жай-к ү йі, даму келешегі, елді ң Экономикалы қ ж ү йене ы қ пал ететін негізгі сипаттамалары; таби ғ и органы ң жай-к ү йі (таби ғ и ә леует); технологиялы қ аяны ң жай-к ү йі; ішкі саяси ж ә не сырт қ ы саяси құ рилыс; қ о ғ анны ң а қ ла қ ты қ -адамгершілік ұ стандарты.

Экономикалы қ ж ү йені ң е ң басты ерекшеліктеріні ң біріне оны ң ж ү ргізіліп жат қ ан т ү рлендірулерге сылбыр бейімделуін ж ә не осымен байланысты дамуда ғ ы енжарлы қ ты жат қ ызу ғ а болады.