Денелерді ң электронуі. Электр заряды. Электр зарядные ң са қ талу за ң ы
да қ сы Б ү гінгі саба ққ а қ хендай к ө ніл- к ү имен келді ң дер?
Үй тапсырмасын тексеру 1. Жылу мөлшерінін өлшем бірлігі Ньютон? 2.Жылулық қозғалыс денегіміз бұл броундық қозғалыс? 3.Екінші ретті «мәңгі» қозғалтқыш дасау мүмкін бе? 4.Термодинамиканың 5 заңы бар? 5.Адиабаталық процесс бұл жилу алмазу жоқ кезінде болатын процесс?
Үй тапсырмасын тексеру 1. Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі Ньютон? жоқ 2. Жылулық қозғалыс денегіміз бұл броундық қозғалыс? Иә 3. Екінші ретті «мәңгі» қозғалтқыш дасау мүмкін бе? жоқ 4. Термодинамиканың 5 заңы бар? жоқ 5. Адиабаталық процесс бұл жилу алмазу жоқ кезінде болатын процесс? Иә 5 дұрыс - баға «5» 4 дұрыс – баға «4» 3 дұрыс – баға «3»
«Денелердің электронуі. Электр заряд. Электроскоп.»
Мақсаты: Зарядталған бөлшектердің өзара әрекеттесуі мен қозғалысын туындайтын құбылыстармен таныстыру. -логикалық ойлау, есте сақтау, танымдық қабілеттерін дамыту -білімге денег қызығушылыққа, жолдастық сезім, ұқыптылыққа, мақсатқа жете білуге тәрбиелеу
Бізді ң заманымыз ғ а дейін 600-жылдары ертедегі гректер сары янтарьды ң ерекше қ асиеті бар екенін бай қ а ғ ан. Грек тілінде «янтарь» - электрон денегді білдіреді.
Электрлену
Денелердің электрону құбылысы түрлі тектегі екі дененің данасуы кезінде ғана байқалады. Денелер өзара электрленеді де, олардың арасында электрлік тартылыс күштері панда болады. Бұл құбылыс үйкеліс арқылы электрону деп атамады.
Денелердің электронуі тек үйкелу арқылы ғана панда болмайды. Үйкелу – денелердің данасып, атырау процесі.
Электр заряды- денелердің немесе бөлшектердің өзара электрлік әрекеттесу қабілетіне иә болуын сипаттайтын физикалық маша. Электр зарядын q әріпімен белгілейді.
Электрленген таяқша екі шарға біртекті электр зарядын береді. Мұндай электр заряд тарын атас заряд тар деп атайды. Аттас заряд тар бір-бірінен тебіледі. Зарядталған шины және эбонит таяқшалары әртүрлі материалдардан дасалғандықтан, олар түрліше электрленеді. Оларда әр атас заряд тар панда болады. Демек, әр атас электр заряд тары бір-біріне тартылады.
Топтық Жұмыс «Қарапаймы тәжірибе – білім негізі»
Қорытындылау
1. Электр зарядын бір денеден екінші деньги қалай берегу болады? 2. Денелердің электр зарядын тәжірибе жүзінде қалай байқауға болады? 3. Электрленген денелер үшін үйкелістің маңызы қхендай?
6. Табиғаттағы денелердің электронуіне мысалдар келтіріңдер ? 4. Электроскоп денегіміз не? 5.Зарядтталған электроскоп ты пандаланып, дененің электр өткізетінін немесе өткізбейтінін қалай анықтауға болады?
Электр зарядные ң екі т ү рі бар. О ң (+) ж ә не теріс (-) Қ арапаймы к ү идей атом бейтарап к ү идей болады. Электрленуді бай қ ау құ ролы электроскоп дейді. Т ұ ты қ тал ғ ан ж ү йедегі денелерді ң электронуіні ң барлы қ құ былыстарында электр зарядттарыны ң қ осындысы са қ тамады. q 1 + q 2 +…. q n =const.