. КАЗАХСТАНСКО-РОССИЙСКИЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ Қ аза қ -Ресей Медицина Университеті Факультет: ОМ Тобы:110Б Орындаған:Абтыгалымова М.Б. Тексерген: Жатыра Таннатыркызы
1. Жо ғ ар ғ ы ж ү ике ж ү йесіні ң типтік ерекшеліктері 2. Темпераменттер-Гиппократ бойынша 3. Шартты рефлекс-ЖЖІ типтерге жіктелу негізі (И.П.Павлов) 4. Жо ғ ар ғ ы ж ү ике ж ү йесіні ң типтері 5.ЖЖІ адамдарына т ә н типтері 6. Генотип жане Фенотип –ЖЖІ типтеріні ң қ алыптастыру негіздері 7.І ж ә не ІІ сигналты қ жуйелер 8. Ес (зерде)-оны ң физиология лык механизмдері.
ЖЖ іс- ә рэкеті ж ә не типтері туралы к ө птеген қ а ғ идалар мен болжамдар бар.
Ежелгі грек д ә рігері Гиппократ(ІV ғ. Бізді ң д ә уірімізге дейін) адамдарты ң 3 типін ажыратты: Сангвиник; Холерик; Флегматик; Меланхолик.
И.П.Павловты ң т ә жірбиеси Ол жануарларда(иттерде) шартты рефлекстерді қ алыптастыру ж ә не бекіту кезінде, қ артыс процесстері же ғ ары жуике іс- ә рэкеті типтерні ң қ алыптасуында ма ң езты орын алатынын к ө рсетті. -К ү ш; -Тепе-те ң дік; -Жылдамты қ.
Қ озу ж ә не те ң десу ү рдісіні ң қ асиеттері 4 еду К ү ш- қ озу ж ә не тежелу процесстері д ә режесі. Те ң десулік- қ озу ж ә не тежелу процесстеріні ң қ атынасы. Жылжымалы қ - қ озу ж ә не тежелу процестеріні ң бір-біріне алмазу жылдамты ғ ы.(топологиялы қ ) Динамикалы қ қ асиет-жа ғ моты ж ә не тежегіш уа қ ытша байланныстарты ң қ алыптасу жылдамты ғ ын к ө рсетеді.
Сангвиник (шира қ ) Мінезі жайдарлы, қ а ғ ілез,іскер, қ ызу қ анты,псы қ,к ө пшіл,елгезек,к өң ілшек адам. Ол-жігерлікпен, қ ажырлы қ пен, ұ стамтилы қ пен,тез шешім қ абылдаумен сипатталаты. Б ұ л тип Гиппократты ң сангвиник типіне с ә икес келеді.
Флегматик(сал ғ арт) Сабырлы,байсалты,енжар,сылбыр мінезді,самар қ ау,салма қ ты,шабан қ имылты келеді. Ол- қ озу ж ә не тежелу процестеріні ң жеткілікті к ү шімен, ұ стамтилы қ пен,сабырлилы қ пен сипатталаты,біра қ, к ү нделікті да ғ тыларты ң ө згерістеріне қ ииндау бейімделеді. Б ұ л тип Гиппократты ң флегматик типіне с ә икес.
Холерик ( ұ стамсыз) Ұ стамсыз,албарт, қ изба,шуша ң,кейігіш,елік тегіш адам. Қ озу процессі тежелу процессінен босым. Оны ң мінезі қ изба, ө те белсенді, қ имылдары қ ойраты,к өң іл к ү йі к ө тері ң кі болаты.
Меланхолик (саудайы) Ж ұ мса қ минезді, ә лсіз, ө кпешіл,дегбірсіз,д ә рменсіз,м ұң ты,жас қ наша қ,жауапкершіліктен сескенгіш,дегені ң орындата алмайтын,шакалы қ қ асиеті болаты. Тежелу процессі қ озу процессінен босым. Ол-т ө менгі белсеенділікпен ж ә не қ ииншилы қ тармен ө згерістерге қ иин бейімделумен сипатталаты.
ЖЖІ-ні ң калыптасуы ЖЖІі типтері генотип ж ә не фенотип негіздерінде қ алыптасаты.Организмні ң ЖЖні ң т ұ ким қ уалойтын қ асиеттеріне т ү рлі сарт қ ы утра мен т ә рбиениз ы қ палы ә сер етеді. И.П.Павлов ЖЖІі типтеріні ң адам ғ а т ә н ерекшеліктерін анны қ таты.Я ғ ни адам ғ а с ө йледу(ІІ-ші сигналты қ жуйе),сонимен қ атар ойлау ж ә не творчества л қ іс- ә рэкет т ә н.
И.П.Павловты ң І-ші ж ә не ІІ-ші сигналты қ жуйелер туралы ілімі. І-ші сигналты қ жуйе-организме сарт қ ы ж ә не ішкі ортадан келетін кіру, мтесту т.б сезім жуйелерді ң сигнал дары. ІІ-ші сигналты қ жуйе адам ғ а ғ анна т ә н,я ғ ни с ө йледуге байланнысты. Оны ң сигнал дары-еститін,о қ итын, ж ә не айтылатын с ө з. Бірінши сигналты қ жуйесімен сезілетін заттарты ң бейнесі екінші сигналты қ жуйесімен анны қ талаты,я ғ ни сіз ар қ илы тусіндіріледі.
Адам ғ а т ә н типтері Бірінші-к ө ркемпаз тип. К ө ркемпаз типті адамдарда І-ші сигналтыщ қ жуйе ІІ-ші сингалты қ жуйеге қ ара ғ ппппанда босым болаты. Олар сытр қ ы орта құ билыстарын ө те же ғ ары сезімталты қ пен қ абылдайты(к ө ру,мтесту),на қ тилы ж ә не деректі ой туаты.
Екінші-ойшыл тип. Ойшыл типті адамдарда ІІ-ші сигналты қ жуйе І-ші сигналты қ жуйеге қ ара ғ ппппанда босым болаты. Олар ғ а логи қ алы қ ж ә не дерексіз (абстракты)ойлау қ абілеті же ғ ары ( ғ алемдар,философ тар,математиктер)
Ү шінші-аралы қ тип. Сарт қ ы утра ә серлері мен құ билыстарын сезіну қ асиеті ж ә не ойлау(дерексіз) қ абілеті бірдей дамы ғ ан. Дарынты тип-екі сигналты қ жуйелерді ң бірдей басмотилы ғ имен таннылаты.
Жеке адам ғ а т ә н типтер А.Орташа Б.К ө ркемпаз В.Ойшыл Г.Екі жуйе де же ғ ары дамы ғ ан.
Бір жас қ а дейінгі балаларда ә рт ү рлі сигналдарты ә р қ алой ауыстыра бастайты,я ғ ни екінші сигналты І-ге,с ө йтіп, І- ші жуйе белсенді дамиты.
Ес(зерде)-оны ң физиологиялы қ механизимдері Адамны ң сол жа қ миксы ң анны ң самой б ө лімінде сенсорлы с ө йледу ппппорталы ғ ы бар. (Вернике) Осы ппппорталы қ за қ ымдал ғ ппппанда-адам тыбыстарты естігенмен,ма ғ ынасын тусінбейді. Сол жа қ миксы ң арины ң мппппандай болімінде с ө йледуді ң моторолы қ ппппорталы ғ ы бар (Брока) Осы ппппорталы қ за қ ымдар ғ ппппанда с ө йледу қ абілеті б ұ зылаты,біра қ естіген ж ә не жазыл ғ ан с ө зді ң ма ғ ынасын тусінеді.
Сол жа қ ж ә не о ң жа қ миксы ң ары қ ызметтерінде айырмашилы қ тар бар,б ұ д миксы ң архары арасында ғ ы асимметрия. -с ө йледуге жауапты (вербальты қ ) -уа қ сыты слезу тітіркендіргіштерді талдау -реттік қ абылдау -дерексіз ойлау. -С ө йледуге жауапты емс -кіруге жауапты -ке ң істікті т ү йсіну - құ растыру қ ызметі -жалпыламы т ү йсіну -на қ ты ойлау. Сол жа қ жартышар(босым)болаты О ң жа қ жартышар