Тасымалдауды ұйымдастыру

Тасымалдауды ұйымдастыру негіздері Көліктік үрдіс жылжымалы құрам беремен байланысты барлық операцияларды қосып аллоды. Олар: Жүк ағындарының маркетингі. Жүк ағындары материалдарын зерттеу негізінде жасау, рациональны маршруты сызба, жаңа ашылған және бар маршрута бағытының өзгеруін алдын ала қарастыру. Тип бойынша таңдау және тасымалдаудағы жылжымалы құрамның қажетті санин анықтау. Автомобильді пайдалану аумағын және шынайы тасымал шарттарына байланысты автопоездардың, түрлерін және жүк қасиеттерін, жүк көлігінің пайдалану көрсеткіштерін анықтау. Автокөлік қозғалысының жылдамдығын нормалау.

Жүргізушілер жұмысының рационалды режимін пайдалана отырып, автокөлік қозғалысын ұйымдастыру жүйелерін таңдау. Автомобиль көлігінің басқа көліктермен координациялық жұмысы. Жылжымалы құрамның маршрутадағы қозғалысының қауіпсіздігін және жол шарттары мақсатында жасау тиімділігін талдау. Автомобиль көлігімен жүкті қауіпсіз тасымалдау мен тиімділігін қамтамасыз ету. Жылжымалы құрамды пайдаланудың тиімділігін арттыру есептері және тасымалдау шығынын азайтуда экономикалық – математикалық әдістерді қолдану. Жылжымалы құрам жұмысымен оны пайдаланудағы оперативті бақылау.

Жүргізуші - көліктік операцияларды орындауға қатысатын негізгі қатысушы, сондықтан да оның жұмысын ұйымдастыру еңбек өнімділігінің деңгейіне қатысты. Тасымалдау және қауіпсіздік сапасында жүргізуші жұмысы үздіксіз дене жұмысымен байланысты. Жолдың үнемі өзгеріп отыратын жағдайы жүргізушіден үлкен назар және жедел шешім қабылдауды талап етеді, сондықтан жүргізуші еңбегін ұйымдастыру, ұйымдастырылған еңбек режимі норма сын ұстануы қажет және жүргізушінің шаршауына жол бермеу керек.

Көлік үрдісін тиімді ұйымдастыру үшін келесі талаптар ұсынылады: Жүктерді арту және түсіруде автомобильдердің бос уақытының жоғары нормативті уақыт шығынын қысқарту; тиеу-түсіру жұмыстарын кеңейту және оларға кешенді механизация қолдану; автомобильдер жұмысы графигін қатаң сақтау және құру; автомобильдер маневріне алаңдар мен жол өткелдерін құру, көбіне бұл тіркемелі автомобильдерге, тіркемелі немесе жартылай тіркемелі тягачтарға; алдын ала жүктерді дайындау және т.б. Рациональды жүктерді жинау, жылжымалы құрам сыйымдылығы мен рұқсатты максимальды жүк көтерімділігі. Кузовта жүктерді дұрыс орналастыру және олардың жүру бөлігіне салмақты жүктілігінің тең өлшемді таралуы. Жол бөліктерінде жол жамылғысы жағдайын есепке ала отырып автомобильдер қозғалысының режимін оңтайландыру. Заңды тұрғыда жүргізушілердің жұмыс уақытын максимальды пайдалану.

Барлық орындалатын жолаушылар автомобилі тасымалы келесі белгілерімен классификацияланады. Жылжымалы құрамның жолаушы автомобилі тасымалы бойынша автобус және жеңіл автомобиль тасымалы болып бөлінеді. Тасымал түрі бойынша қалалық, қала маңы, жергілікті, қалааралық, халықаралық қатынасы болып бөлінеді.

* Қалалық тасымал автобустармен және жеңіл автомобильдермен жүзеге осады. * Қала маңы тасымалы қала маңы аудандарымен және қала маңы елді- мекендерімен байланыстырады. * Жергілікті тасымал селолық елді-мекендерде жолаушыларға қызмет көрсету. * Қалааралық тасымал жолаушыларды қала шетінен 50 км қашықтықтағы қалалармен байланыстырады. * Халықаралық автомобиль тасымалы екі немесе одна да көп мемлекетпен байланыстыратын тасымалды айтады. * Жолаушы автомобилі тасымалы тағайындалуына байланысты экскурсиялық, туристік, қызметтік, мектептік, вахталық және арнайы болып бөлінеді. * Экскурсиялық тасымал экскурсия мазмұнына байланысты алдын ала жасалып келісілген экскурсия на қамтамасыз етуге арналған. * Туристік тасымал ұйымның немесе жеке тұлғалардың алдын ала жасалып келісілген маршрут бойынша туристік қатынасқа арналған.

Қызметтік тасымал жұмысшылар мен қызметкерлерді жұмыс орнынан тұрғылықты жерлеріне дейін немесе кері бағытта орындайтын тасымал. Оқушылар тасымалы арнайы маршрут пен жасалған оқушыларды тасымалдауға арналған тасымалды айтады. Вахталық тасымал мұнайшыларды, құрылысшыларды, шахтерларды және т.б. бригада мен немесе сменалық түрде тасымалдауға арналған. Жолаушы автомобилі тасымалының форма бойынша ұйымдастырылуы маршруты, тапсырысты және тiкелей аралас болып келеді. Маршрутты тасымалдар бекітілген кисте бойынша арнайы маршрутамен тасымалдауды айтады. Тапсырысты тасымал ұйымдармен мекемелердің және т.б. келісім шарт немесе жеке тапсырыстар бойынша орындалатын тасымал. Тiкелей аралас тасымал автобус көлігінің басқа да жолаушы көліктерімен орындалуы.

Артуға дейін немесе түсірудегі аралық жүріс тасымал циклын үзбейді. Әрбір жаңа жүріс жылжымалы құрамның бос кездегі берілуінен басталлоды. Тұрақтан жылжымалы құрамның берілуі мен соңғы пункттан түсіруден кейінгі оралуы жеке тасымал циклы на жатпайды, жылжымалы құрамның толық бір күндік жұмысын - нөлдік жүріс (пробег) деп атаймыз. Автомобиль айналымы бір немесе бірнеше тасымал циклындағы бос жылжымалы құрамның арту пунктіне берілуінен кезекті оралуын атайды.

Ж ҮК АВТОТАСЫМАЛДАРЫНЫҢ ОРЫНДАЛУЫНЫҢ КӨЛІКТІК ҮРДІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДА БІРНЕШЕ ВАРИАНТТАРҒА БӨЛУГЕ БОЛАДЫ. Б ІР АВТОМОБИЛЬМЕН БІРРЕТТІ НЕМЕСЕ КӨПРЕТТІ ЖҮК ТАСЫМАЛЫНДА БІР НЕМЕСЕ СОЛ ЖІБЕРУШІНІҢ ЖӘНЕ ДЕ СОНДАЙ ҚАБЫЛДАУШЫДАҒЫ КӨЛІКТІК ҮРДІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДАҒЫ ҚАРАПАЙЫМ ВАРИАНТЫ ҰСЫНЫЛАДЫ. Б ІР АВТОМОБИЛЬМЕН БІРРЕТТІ НЕМЕСЕ КӨПРЕТТІ ЖҮК ТАСЫМАЛЫНДА БІР НЕМЕСЕ СОЛ ЖІБЕРУШІНІҢ ЖӘНЕ ДЕ СОНДАЙ ҚАБЫЛДАУШЫҒА ЖІБЕРУШІГЕ ДЕЙІНГІ КЕРІ БАҒЫТТАҒЫ ЖҮКТІҢ ЖЕТКІЗІЛУІ НЕМЕСЕ КЕЗ КЕЛГЕН АРАЛЫҚ ПУНКТТАР БОЛЫП ТАБЫЛАДЫ. Б ІРІНШІ НЕМЕСЕ ЕКІНШІ ВАРИАНТТАРДАҒЫ КӨЛІКТІК ҮРДІСТІ ҰЙЫМДАСТЫРУДАҒЫ БІР ЖҮК ЖІБЕРУШІМЕН БІР ҚАБЫЛДАУШЫНЫҢ БІРНЕШЕ ЖЫЛЖЫМАЛЫ ҚҰРАМДЫ ПАЙДАЛАНУЫ. Б ІРНЕШЕ ЖІБЕРУШІ МЕН БІРНЕШЕ ҚАБЫЛДАУШЫНЫҢ БІРРЕТТІ НЕМЕСЕ КӨПРЕТТІ ЖҮК ТАСЫМАЛЫНДАҒЫ БІР НЕМЕСЕ БІРНЕШЕ АВТОМОБИЛЬДІҢ АЛҒАШҚЫ АРТУ ПУНКТІНЕ ОРАЛУЫ ( ЖЫЛЖЫМАЛЫ ҚҰРАМНЫҢ АЙНАЛМАЛЫ ҚОЗҒАЛЫСТАҒЫ КІШІ ЖҮЙЕСІ ). Б ҰЛ ВАРИАНТТА БІР АВТОМОБИЛЬ ЖҮК ЖӨНЕЛТУШІМЕН ҚАБЫЛДАУШЫҒА БІР АЙНАЛЫМДА БІРНЕШЕ АЯЛДАМА ЖАСАЙДЫ. Б ІР ЖӨНЕЛТУШІДЕН НЕМЕСЕ ҚАБЫЛДАУШЫҒА ЖҮКТІ ЖИНАУ НЕМЕСЕ ТАРАТУ. Б ЕЛГІЛІ - БІР МАҚСАТ ЖҰМЫСЫНА БАҒЫНАТЫН, БІРНЕШЕ ШАҒЫН ЖҮЙЕЛЕРДІ ПАЙДАЛАНУДЫ ТАЛАП ЕТЕТІН БЕЛГІЛІ - БІР ӨНДІРІСТІК ҚҰРЫЛЫМНЫҢ ҚЫЗМЕТІ. К ӨЛІК ЖҮЙЕСІ БІРНЕШЕ ӨНДІРІСТІК ҚҰРЫЛЫМДАРҒА НЕМЕСЕ БЕЛГІЛІ - БІР ГЕОГРАФИЯЛЫҚ РЕГИОНҒА ҚЫЗМЕТ ЕТЕДІ. Ж ү к автотасымалдарыны ң орындалуыны ң к ө ліктік ү рдісті ұ йымдастыру

Жүк және жолаушы ағындарының сипаттамалары Жүк автокөлік жұмысы екі негізгі көрсеткіштермен сипатталлоды: жүктерді тасымалдау көлемі және жүк айналымы. O Жүк ағыны белгілі-бір уақытта автомобиль көлігі тасымалдауында немесе тасымалданғандағы тонна мен өлшенетін жүк көлемін көрсетеді. O Жүк айналым тонна-километр мен немесе осы уақытқа дейінгі немесе белгілі-бір уақыт аралығында орындалған аралас жүктердің көліктік жұмысымен өлшенеді.

O Уақыттың ұзақтығына байланысты жүк айналым және тасымал көлемі сағаттық, тәуліктік, айлық, кварталдық, жылдық болып келеді. O Бір қалыпсыздық деңгейі бір қалыпсыздық коэффициентпен анықталлоды, тасымал көлемі жүк айналымының максимальды шамасының белгілі-бір уақыттың орташа қатынасына тең. O Тасымалдау шартына және сақтауға байланысты жүктер қарапайым және спецификалық болып бөлінеді.

Көлік заңнамасындағы жүктер классификациясы Класс Коэффициент I1 II III VI Көлік заңнамасындағы жүктер классификациясы - бұл тасымал төлемдерінің бекітілген өлшеміндей тарифті топ пен жүктер тасымалының таралуы. Жылжымалы құрам жүктілік деңгейіне байланысты жүктер төрт класқа бөлінеді, ол төменде келтірілген. Көліктегі жүктер - деп жүкті тасымалға алғаннан жүк қабылдаушыға тапсырғанға дейінгі барлық үрдістерді атайды.

Автомобиль көлігі қаптау түрінің әртүрлі физикалық қасиетіндегі түрлі жүктерді тасымалдайды. Жүк түрлері жылжымалы құрам типтерін таңдауда және оның пайдалану шарттарын, арту-түсіру жұмыстарын орындау тәсілдері - қажетті факторлардың бірі болады. Жүктер ерекшелігіне байланысты топтастырылады. Тарамды жүктер габаритті өлшемдерімен, салмағымен және бітімімен сипатталлоды. Олар тасымалдау кезінде қабылдау мен өткізуде санақпен немесе салмағымен өткізіледі. Сеппелі жүктер сеппелі арту-түсіру жүктеріне рұқсат етіледі. Бұл жүктер көлемі және салмағымен есептеледі. Құймалы жүктер цистернада сұйық және жартылай сұйық түрінде тасымалданады.

Жүктердің таңбалауы Тарамды жүктерді тасымалдауда олар таңбаланады. Таңбалау - жүкке арнайы белгілермен және жазулармен жазылады. Олар тауарлы, жүкті, көлікті және арнайы болып келеді. Жүктерді ыдыспен немесе орамамен және майдан даралы жүктерді ұсақ жөнелтімдермен тапсыру кезінде жүк жөнелтуші әрбір жүк орнын мемлекеттік стандарттарға сәйкес алдын ала таңбалауы тиіс. Таңбада: жүк алушының толық немесе қысқартылған атауы; бару орны мен пункті; жүк бірлігінің салмағы (брутто және нетто) көрсетілуі тиіс. Тауар-көлік жүкқұжаты мен ілеспе құжаттарда келтірілген директор таңбаға толығымен сәйкес келуі тиіс. Таңбалау ыдыста немесе жүкте шаблон бойынша бояумен, штампылаумен немесе таңба соғумен жүргізілуі мүмкін.

Таңбалау орамада шартты белгілермен (таңбалармен), айқын разумен, әріптермен, сандармен немесе суреттермен (нышандармен) жасалуы тиіс. Таңбаның түсі ыдыстың немесе жүктің түсіне қарама-қарсы болуы тиіс. Жүк орындарының таңбасы анық, түсінікті және берік болуы тиіс. Таңба өшірілмейтін және қабыршақтанбайтын, күн сәулесіне төзімді, кез келген бетти жақсы ұсталатын және сумин шайылмайтын бояумен жасалуы тиіс. Таңбалық жапсырмалар қағаздан, қатырмадан, магадан, фанера дан, метал дан, пластмасса дан жасалуы мүмкін. Жапсырмалардың беті ауа-райы жағдайларының әсеріне шыдамды болуы тиіс.

Жапсырмаларға таңба төмендегідей тәсілдердің бірімен қойылуы тиіс: типографиялық; машинка мен басу; трафарет бойынша штемпель дэу; жаншу. Қағаздан және қатырмадан жасалған жапсырмалар ыдысқа желіммен бекітілуі тиіс. Матадан жасалған жапсырмалар тігілуі тиіс. Фанерадан, метал дан, пластмасса дан жасалған жапсырмалар бұрандармен, бұранда шегелерімен, шегелермен бекітілуі тиіс. Жапсырмаларды фанера, қатырма және қағаз жәшіктерге қағуға рұқсат етілмейді. Жапсырмаларды жүктерге сыммен бекітуге, басқа бекіту тәсілі мүмкін болмағанда рұқсат етіледі.

Таңба: 1) жәшіктерде – бүйір жақтарының біріне; 2) қаптар мен теңдерде- кең жақтарының біріне; 3) арнайы таңба екі шектес жаққа салынады.