Қ.А.Ясауи атиндағы Халықаралық қазақ-түрік университеті Медицина факультеті Жалпы хирургия кафедрасы СӨЖ ТАҚЫРЫБЫ: Қабылдаған: Аймаханов М. Ориндаған: Болат Н, Тобы : СТК-129 Медициналық мәліметтерді тіркеуде орин алтин ауытқулар

ЖОСПАР 1. Медициналық құралдар мен аппаратурдың жіктелуі 2. Медициналық зерттеу ерекшеліктері, 3. Өлешуіш түрлендіргіш. 4. Медициналық ақпаратты статистикалық өндеу әдістері. Гистограмма. 5. Медициналық ақпаратты алу құралдары жане аппаратуры

КІРІСПЕ Қазіргі заман – ғылыми техникалық прогрестің шарықтаған замены. Адамзат биология әлемінің сан қилы жұмбақ құбылыстардың қыр-сырин ашып, наше түрлі реакцияларды, процестерді, ауытқуларды зерттеп, өзінің бақылауина алуда. Және де осы аталған жетістікке жену жолинда нәтижелілігіне, нақтылығина, ыңғайлы түрде көркемделуіне жауап беретін, сонымен қатар өзі де бір жағинан сол ерең еңбектің нәтижесі, жемісі болып табылатин адамзаттың айнымас негізігі көмекшілері – бұл әр- түрлі аппаратур мен құралдар, яғни бір сөзбен айтқанда техника. Ал бұл көмекшілердің берген көмегі жоғары нәтижелі болудың басты алғышарты – алинған ақпаратты өндеп, жеткізу әдістерін толық түрде меңгеру.

МЕДИЦИНАЛЫҚ АППАРАТТАР МЕН ҚҰРАЛДАР

Диагностикадақолданылатин Терапияда қолданылатин Гигиена практикасинда қолданылатин Қ олданылуы бойинша ө лешулер классификациясы

Өмір сүру қабілетінің механикалық көріністері Электр көріністері Оптикалық Жылу-физикалық Индикаторлы әдістер Биоинтроскопия Магнитті көріністер Физико-механикалық әдістер Физико-химиялық әдістер Атом- физикалық әдістер Зерттеу әдістемелерінің классификациясы Зерттеу әдістемелерінің классификациясы

Сызы қ ты ө лешулер Шы ғ ин мен сыйымдылы қ ө лешу Механикалы қ ө лешулер Аккустикалы қ Электр ө лешулер Магнитті Жылу-физикалы қ Оптикалы қ Физико-химиялы қ С ә аллену параметрлерін ө лешу Психофизикалы қ ө лешулер Медициналық өлешу түрлері:

Өлешуіш түрлендіргіш Медициналық зерттеулердің жалпы схемасы Зерттеленетін объект Сигнал күшейткіші Ақпарат регистраторы Логикалық блок Біріншілік өндеу құралы

Электромагнитті индукция Фотоэлектрлік эффект Термоэлектрлік эффект Люминесценция Пъезокристаликалы қ эффект электрохимиялы қ құ былыстар Механикалы қ эффект Өлешуіш түрлендіргіште қолданылатин физикалық параметрлер:

Өзара байланыстың күрделілігі Бөгде факторларды, (психофизиологиялық) тіркеудің қииндығы Өлешу әдістерінің көбі – жанама Жеке қасиеттердің әр-түрлілігі. Топішілік өзгерушілік Объект қозғалғыштығы Құрам тұрақтылығин бұзбай өлешу қииндығы Түрлендіргіштің зерттеліп жатқан процестерге әсері Өлешуді қайта қайталау және нәтижелерді статистикалық өндеуден өткізу Медициналық зерттеулерді жүргізудің ерекшеліктері:

Кез-келген тәжірибенің (физикалық, медициналық, биологиялық) мақсаты болып, зерттеліп жатқан объект туралы сенімді және толық ақпарат алу болып табылады. Бұл мақсатқа тек өлешумен ғана жену мүмкін емс. Өлешу нәтижелерін міндетті түрде анализге жіберіп, математикалық өндеуден өткізу керек. Тек осы шарттар ориндалғаннан кейін ғана, алинған ақпараттан қорытинды шығаруға болады.

Белгілі бір өлшемді бірнаше рет өлшегенде тәжірибе жасаушы әр-түрлі көрсеткіштерді алу мүмкін. Оның өз себептері бар. Мысалы: тәжірибенің өте кішкентай, бақылануы мүмкін емс бастапқы шарттаринан ауытқу. Немсе клиника да дәрігер пациенттің физиологиялық көрсеткішін бірнаше рет өлшесе (температура, артериалды қысым, пульс) нәтижесінде әр-түрлі өлшемдерге тап болады. Сондықтан осы типті олешулер жүргізгенде салыстырмалы өлшем денег ұғым пайдаланылады Белгілі бір өлшемді бірнаше рет өлшегенде тәжірибе жасаушы әр-түрлі көрсеткіштерді алу мүмкін. Оның өз себептері бар. Мысалы: тәжірибенің өте кішкентай, бақылануы мүмкін емс бастапқы шарттаринан ауытқу. Немсе клиника да дәрігер пациенттің физиологиялық көрсеткішін бірнаше рет өлшесе (температура, артериалды қысым, пульс) нәтижесінде әр-түрлі өлшемдерге тап болады. Сондықтан осы типті олешулер жүргізгенде салыстырмалы өлшем денег ұғым пайдаланылады. Медициналық статистика үшін гистограмманың қолданылуы Медициналық статистика үшін гистограмманың қолданылуы

Мысал: адам температурасиның патология(мысалы тұмаумен ауырғанда) және қалыпты жағдайдағы қалыпты ритейлу заңы көрсетілген. 2,5 1,5 0, Температура, град. С

Гистограммалар- (грек с ө зі histos- ба ғ ан, gramma – жазу) тік т ө ртб ұ рыштардан құ рал ғ ан баспалда қ ты фигура. 0,008 0,007 о и | 0,006- I-D | 0,005 8 | 0,004 -О о % 0,003 о 0,002 0,001 RR интервал ұзақтығы (қалыпты) 0,00 8 0,00 7 0,00 6- ш 0,00 5 0,00 4 I 0,00 3 0,00 2 0,00 1 RR интервал ұзақтығы (аритмия)

Атомдар мен молекулалардың белгілі бір толқин ұзиндығы бойымен жарықты жұту қасиеттері кең көлемде медицина мен фармация салаларинда сапалық және сандық зерттеулерде қолданылуинда. Жұту спетрлерін өлешу биологиялық жүйелердің қалпы мен заттардың химиялық құрамы туралы айтуға мүмкіндік береді. Жұту спетрлерін тіркеу үшін арнайы құрал спектрофотометрлер қолданылады. Спектрофотометрдің медициналық зерттеулерде қолданылуы

Спектрофотометрияның биология да, медицинада және фармация да қолданылу мысалдары: Спектрофотометрияның биология да, медицинада және фармация да қолданылу мысалдары: Ақуыздар мен нуклеинқышқылдариның концентрацияларин өлешу. Гемоглобин оксигенациясиның дәрежесін өлешу негізінде ұлпалардың қанмен қамтамасыз етілуін бағалау. рН органы бояғыштар арқылы өлешу, бояғыштардың рН-ті өзгерткен жағдайинда жұту спектрінің өзгеруі. Сипаттамалы жұту спектрі (рутин, берберин) бар түрлі дәрілік заттардың концентрацияларин анықтау. Микроағзалардың сүріп жатқан органың тығыздығиның өзгерісі бойинша өсу динамикасин бақылау.

Спектрофотометр схемасы. Жарық көзі (ЖК), монохроматор (М), өлешуіш кюветалары (К1) салыстыру кюветалары (К2), фотоқабылдағыш (Ф) тіркегіш (индикатор) (Р).

Спектр бойинша зат концентрациясин анықтауда фотоэлектроколориметр қолданылады И-жарық көзі; СФ-жарық фильтрі; К1-салыстыру кюветасы;К2- зерттелетін ерітінді үшін кювета; Ф1,Ф2-фотоэлементтер

Қазіргі кезде медицинада ультрадыбыстық диагностика кеңінен қолданылады. Осы әдіс арқылы адам ағзасиның ішінде пайда болған түрліше бітімдердің пішінін, өлшемдерін және орнин дәл анықтауға болады. Онкологияда, гинекология да, хирургия да кеңінен қолданылады. Ультрадыбыстық эхолокация

УД-локация қондырғысы генератордан Г, УД-импульс тарататин датчик тент және қабылдаушыдан а,б, электрондық осциллографтан тұрады. Г Д Э ав

Е ң ке ң тара ғ ан ультрадыбысты қ аппарат – импульсты қ - тол қ инды қ аппарат Е ң ке ң тара ғ ан ультрадыбысты қ аппарат – импульсты қ - тол қ инды қ аппарат

Жедел диагностика мақсатинда жеңіл, тасымалдауға қолайлы портативті ультрадыбыстық аппарат

Рентген сәулесі. Адам ағзасы рентген сәулесін түрліше жұтатин тіндер мен мүшелерден тұрады. Сондықтан рентген сәулесі адам ағзасинан өткенде түрліше жұтылып, экранда ішкі мүшелердің ақ-қара түсті бейнесін береді

Қорытинды: Бұл жұмыста мен тірі ағзаларды медициналық оператор мен құралдар негізінде зерттеуді қарастырдым. Жұмыс барысинда медициналық зерттеулер классификациясы, қолданылатин құрылғылардың жұмыс істеу принциптері, олардың құрылымдық схемаларин және жалпы қазіргі күнгі қолданыста болып жатқан оператор мен әдістемелермен таныстым. Медициналық электрондық аппаратурдың дамуиның негізгі бағыты – күрделі жүйе түрінде қарастыру, блокаторы мен бөлшектерін стандарттау, көлемін кішірейту, тұтинатин электр энергиясин азайту, беріктігін арттыру және басқару жүйесін қарапайым эту.

Қолданылған әдебиеттер тізімі : Антонов В.Ф. и соавт. «Практикум по биофизике» М. ВЛАДОС Мурашко В.В. Струтинский А.В. «Электрокардиография:учебное пособие», М.: МЕДпрессинформ 2005 г. Антонов В.Ф.(редактор). Биофизика. Москва, 2000 г Мешков А.П. «Азбука клинической электрокардиографии» Н- Новгород 1998 г. Бират Көшенов Медициналық биофизика, Алматы-2008