Қабылдаған: Баркибаева Н Р Орындаған: Есенберлиева А Тобы:ЖМ-402. Семей мемлекеттік медицина университеті Ішкі аурулар кафедрасы

Кіріспе Негізгі бөлім: Қалқнаша безінің зақимдану синдром- Гипертиреоз. Этиологиясы. Патогенезі: Клиникалық көрінісі Диагностикасы Емі Қорытынды. Пайдаланылған әдебиеттер.

Қалқнаша безінің зақимдану синдромы эндокринология да ең жиі тараған патологиялық процесс болып табылады. Ол қалқнаша безінің гиперфункциясимен байланысты. Оның әсерінен организме трийодтиронның және тироксиннің мөлшері көбейіп, оргазимде гормондық дисбаланс тудырады.

* Біріншілік қ ал қ наша безіні ң за қ имдалуы * Екіншілік гипофиз за қ имдалу * Ү шіншілік гипоталамусты ң за қ имдалуы

* Коды по МКБ 10: * Е 05. * Е 05.0 Диффузды тиреотакси калық зоб. * Е 05.1 Тиреотоксикоз такси калық бір түйінді зоб. * Е 05.2 Тиреотоксикоз такси калық көп түйінді зоб * Е 05.3 Тиреотоксикоз тіндердің тиреоидті эктопиясы * Е 05.4 Жасанды тиреотоксикоз. * Е 05.5 Тиреоидті криз немсе кома. * Е 05.8 Другие формы тиреотоксикоздың басқа түрлері. * Е 05.9 Анықталмаған тиреотоксикоз. * Е 06.2 Созылмалы тиреоидит тиреотоксикозға айналуимен

* Жемсау (зоб) ауруы б ұ л қ ал қ наша безіні ң ә нтек зораюынан пайда болатын тема қ та ғ ы ісік немсе т ү йін. қ ал қ наша безіні ң * К ө п же ғ да-да зоб диета да, аста йодты ң жетіспеушілігінен пайда болады Ж ү кті ә йелді ң организмінде йодты ң жетіспеушілігі баланы ң ө лі тууына немсе а қ ьш-есі кем, мыл қ ау боп тууына себепші болуы м ү мкін. М ұ ндай же ғ дай анусы жемсау боп аурымаса да болуы м ү мкін. Зоб пен кретинизм ауруы к ө біне жерді ң қ ойнау қ абатында, су мен аста йод құ рамы аз болып келетін таулы ззайма қ тарда жиі кездеседі. Таулы ззайма қ т ұ р ғ ындары ү немі бір өң кей азы қ пен, м ә селен, маниока сия қ ты организмді зоб ауруына шалды қ туры ғ а бейім та ғ амдармен к ө п тема қ танбауы қ ажет.

-Т ұқ им қ уалаушылы қ ; -Ж ү ике-ж ү йесіні ң к ү йзелісі; -Интоксикация; -Аутоиммунды аурулар (диффузды- такси калы қ жемсау; -Гипофиз аурулары; -Гипотиреозды ң емінде тиреоидиты гормондарды шамадан тыс қ алдан ғ панда; -ас т ұ сын шамадан тыс пайдалану.

Антидене әсерінен ҚБ гипер-стимуляциясы ҚБ гормон дарының гиперпродукциясы Мүшелер мен тіндердегі дистрофиялық өзгерістері Негізгі зат алмазу деңгейінің жоғарылауы

Постоянная (реже пароксизмальная) синусовая тахикардия Экстрасистолия Пароксизмальная (реже постоянная) мерцательная аритмия (МА) Увеличение величины пульсового давления Преимущественно систолическая АГ Миокардиодистрофия Недостаточность кровообращения по правожелудочковому типу

Тез дамитын шара ғ ышты қ, желпы ә лсіздік Қозудың жоғарлауы Ұйқының бұзылысы Рефлекстердің жоғары болуы Ауыр же ғ да-да – тиреотакси калы қ психоз

Ү клен д ә реті қ алыпты емс Ішті ң аурысынуы Тиреотакси калы қ гепатоз

Дене салмағының төмендеуі аппетиттің жоғары болуы Субфебрильды температура, терінің ыстық болуы, тершендік Бұлшық ет әлсіздігі

б ү ирек ү сті безіні ң жетіспеушілігі Анабезді ң дисфункциясы, аменорея ғ а дейін Глюкоза толерантный қ ты ң б ұ зылысы.

Нарастающая әлсіздік Проксимальды бұлшық ет атрофиясы Симптом Мари, симптом телеграфного столба Қ айталамалы транзиторлы паралич тер ж ә не парездері

Же ң іл т ү рі Қозудың аздап жоғаралуы байқалады, еңбекке жерамдылығы сәл ғана төмендеуі, қалыпты салмағының 10-15% жоғалауы. ЖЖЖ/ЧСС/ рет/мин., жьглылық аритмия жоқ, қолдардың әлсіз треморы бар. Негізгі зат алмазу +30 дан +60% аралығы. ТТГ деңгейі сәл төмен, ТЗ, Т4 – жоғарылған Орташа т ү рі Тиреотоксикоз симптоматикасы ашық байқалады:жұике қозғыштығы жоғарылаған,қол треморы анық,жұмыс қабілеті төмендеген,адғашқы салмағының жүдеген.ЖЖЖ 1 минуты на рет жоғары,жыпылық аритмиясы жоқ.Негізгі алмазу 30-дан 60 аралығы.ТТГ деңгейі төмен,Т3,Т4-жоғары Ауыр т ү рі Жүике қозғыштығы күрт жоғарылаған,еңбекке жерамсыз,алғашқы дене салмағынан на арықтаған.ЖЖЖ 1 минуты на 120 рет жоғары жыпылық аритмиясы,миокардиодистрофия,жүрек жеткіліксіздігі,паренхиматозды мүшелердің дистрофиялық өзгерістері,кейде тиреотакси калық психоз,тирогенді бүирек үстілік жеткіліксіздігі.Негізгі алмазу 60-дан жоғары.ТТГ деңгейі күрт төмендеген,ал Т3,Т4 анық жоғарылаған.

0 статусы – ҚБ пальпацияланбайды І статусы – палпацияда мойыналды бөлігінің ұлғаюы анықталады. ІІ статусы – бүйір бөліктері ұлғаяды. ІІІ статусы – визуальны ҚБ ұлғаюы анықталады(жуан мойын) IV статусы – ҚБ айқын ұлғаюы V статусы – үклен көлемді зоб.

Қанның желпы анализі (6 параметр). Зəрдің желпы анализі. Қпандағы глюкоза денгейі – Қанның биохимиялық анализі(креатинин, АЛТ, АСТ, билирубин, натрий, калий, холестерин) - Қалқнаша безінің УДЗ-сі - Қпандағы тиреотропті гормоны (ТТГ) -Қпандағы Т4 и Т3. - АТ к ТПО, АТ к ТГ, АТ к р ТТГ анықтау

- Пункциялық биопсия (ТАБ) – цитологиялық зерттеу (Обырды анықтау). - ЭКГ -ҚБ Сцинтиграфиясы (по показаниям) Эхокардиография. Құрсақ қуысы ағзаларын УДЗ. кардиологтің кенесі. невропатологтің кенесі. Гематологтің кенесі. Хирургтің кенесі Гинекологтің кенесі гастроэнтерологтің кенесі. Онкологтің кенесі

Антитиреоидиты дәрілер-тирозол мг/күн немсе мерказолил мг/сут, пропилтиоурацил мг/сут (йодтың артық түзілуін блоктайды). Жүкті әелдерде 1 Триместірде (пропилтиоурацил мг көп емс),2-3 триместірде тиамазол ( мг көп емс). Тиреостатикалық емнің ұзақтығы ай. Б–блокаторлар -анаприлин мг/сут, атенолол 100 мг/сут, бисопролол 2,5-10 мг/сут. Кортикостероидты терапия- преднизолон мг немсе гидрокортизон мг б.е..

Калий препараторы:панангин,аспаркам. Қозуды басу үшін-валокордин,персен. Витаминотерапия-витамин В топтарын препараторы. Радиоактивті ем-ауры жеғда-да,дәрілік емнің нәтижесі болмаған жеғда-да. Хирургиялық ем-(тиреоидэктомия)- жемсаудың үлкейген өлшемдерінде,түйінді формаларында.

Жоспарлы: -Бірінші анықталған тиреотоксикоз - тиреотоксикоздың декомпенсация статусында. Шұғыл: - Тиреотоксическалық криз және тиреотакси калық кома.

Тиреотоксикоз – қалқнаша бездермен гормондар көп өндіруіне байланысты пайда болатын жеғдай. Тиреотоксикоздың барлық түрлері арасында 90% пайызды таралған түрі, ол 2% пайыз әйелдер арасында және 0,2% еркектер арасында кездеседі. Кейде тиреотоксикоз дәрімек ретінде. Тиреоид гормон дарын көп қабылдағпанда пайда болады. Тиреотоксикоз 60-80% пайыз жеғдайында таралған утты жемсаумен негізделеді, организме тиреоид гормон дары мен дәрімектері легенде пайда болады, утты аденома (Пламмер ауруы), аутоиммундық тиреоидит, тіндердің тиреоид гормон дарына сезімталдығы жоғары бокса, жоғары қалқнаша бездері функциялы бар әйелдерден туған жес нәрестелерде.

1. Ересектер тиреотоксикозы. Протокол 23. От 12 декабрь 2013 года. 2. Большая медицинская энциклопедия. Москва , Ішкі аурулар. Жаманқұлов Қ А 2007 ж. 4. Эндокринология. Дедов И.И, Медьниченко Г.А, 2013 г. 400 бет.