ж Сабақтың тақырыбы: Глобустағы және географиялық картадағы градус торы, географиялық ендік.

Оқушилардың жер шар тәрізді екендігі және глобустағы градус торы, параллель, меридиан, экватор туралы түсініктерін қалыптастыру.

1. Географиялық карталарға қандай карталар жатады? 2. Карталардың маңызын түсіндір? 3. Карталар қалай жіктеледі? 4. Глобуспен картаның қандай ұқсастықтары бар? 5. Географияның тілі –карта дегенді қалай түсінесің?

Географиялы қ координата географиялы қ ендік солт ү стік ендік о ң т ү стік ендік географиялы қ бойлы қ ши ғ ыс бойлы қ батыс бойлы қ

Географиялық координата Жер бетіндегі экваторға және нөлдік меридианға қатысты нүктенің орнын көрсететін мөлшер. [1] Олар географиялық ендік және географиялық бойлық болып ажыратылады. Географиялық ендік жер бетінің кез келген нүктесіне түсірілген тік сырық пен экватор жазықтығы арасындағы бұрышпен өлшенсе, географиялық бойлық бастапқы меридиан жазықтығы мен берілген нүкте арқылы өтетін меридиан жазықтығы арасындағы бұрышпен өлшенеді. [1]

Жердің нақты үлгісі Жердің кішірейтілген үлгісі

Географиялық ендік Географиялық ендік экватор дан 0°-тан басталып солтүстік және оңтүстік полюстерге қарай 90°-қа дейін өзгереді. Солтүстік жарты шарда оң, оңтүстік жарты шарда теріс болып есептеледі.

географиялы қ ендік Географиялы қ бойлы қ 1. ш.б. ( ш.б. ) 2. б.б. ( б.б.) Географиялы қ ендік 1.с.е. ( с.е.) 2. о.е. ( о.е.)

Географиялық бойлық Гринвич Гринвич Географиялық бойлық бастапқы меридиан жазықтығы мен берілген нүкте арқылы өтетін меридиан жазықтығы арасындағы бұрышпен өлшенеді. Бастапқы (нөлдік немесе бірінші) меридиан ретінде халықаралық келісім бойынша Лондон қаласы маңындағы Гринвич обсерваториясы арқылы өтетін меридиан алынған. Гринвич

Жер дәл ортасынан 2-ге бөлінеді Теңейткіш (латыньь тілінде аударғанда) Жердің оңтүстік және солтүстік жарты шарға бөлінеді Ұзындығы – км

Экваторға қатар жүргізілген сырықтар Қатар жүргізуші (грек тілінен аударғанда) Түстілік –(латыньь тілінен аударғанда) Солтстік полюсті оңтүстік полюс пен қосатын сырық

Градус торы Белгілі бір градус сайын жүргізілген параллелдер мен меридиан дар глобустың бетін тор көздерге бөледі. Оны глобустың градус торы деп атайды.

1. Ол шар т ә різді Жерді ң е ң шеткі солт ү стік ж ә не о ң т ү стік н ү ктесі Жерді д ә л ортасынан қ иып ө теді Жердегі экватор ғ а қ атар ж ү ргізілген сыры қ тар Жерді ң солт ү стік ж ә не о ң т ү стік полюстерін қ осатын сыры қ Не кескінделді...

Сергіту сәті

Тапсырма 1 топ 2 топ 3 топ 4 топ 72º ш.б. 48º с.е 60º б.б. 66º о.е. 6º ш.б. 46º с.е 72º ш.б. 32º о.е

Картамен жұмыс. иә – жоқ 1. Қ аза қ стан экваторды ң солт ү стігінде. 2. Қ аза қ стан Евразия материгіні ң батысында Меридиан Қ аза қ стенды басып ө теді. 4. Қ аза қ стан меридианы ң батысында 5. Қ аза қ стан меридианы ң ши ғ ысында

Жаңа сабақты бекіту Глобус

Жаңа сабақты қорытындылау 1. Экватор І Жердің оңт. және солт. шеткі нүктесі 2. Параллель ІІ. Солт. полюсті қосатын сырықтар 3. Меридиан ІІІ Экваторға қатар жүргізілген сырықтар 4. Полюс ІҮ. Жерді дәл ортасынан 2-ге бөледі

Үйге тапсырма Глобустағы және географиялық картадағы градус торы, географиялық ендік оқып түсініктерін айту. Глобустағы және географиялық картадағы градус торы, географиялық ендік оқып түсініктерін айту.