Орындаған: Калмурзина Алия Тобы: Тексерген: Тұрсынбекова Г.А. С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДА Ғ Ы Қ АЗА Қ Ұ ЛТТЫ Қ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА
1. Ұ ялты қ сана-сезімді қ алыптастыруда ғ ыт ә рбие ұғ мы; 2. Т ә рбиені ң м ә ні – т ұ л ғ анна қ алыптастыру ү дерісі; 3. Болаша қ мамандар ғ а ұ ялты қ т ә рбие беру: ма қ сайты, міндеттері, маз ұ на; 4. «М әң гілік ел» ұ ялты қ идеясы- ұ ялты қ т ә рбиені ң ә діснамалы қ негізі; 5. М әң гілік ел контекстіндегі ұ ялты қ т ә рбие беруді ө зектендіру;
. Қоғамнаң дамуы мен сақталуы ұрпақ тәжірибесін үздіксіз беремен байланнасты. Она жаңа ұрпақ материалдық және рухани құндилықтарды дамытуда өз үлесін қоса отырып, меңгереді және қолданады, байытады және жетілдіреді. Мұндай байланнас пен сабақтастық ТӘРБИЕ арқилы жүзеге асырылады. Тәрбие – бұл қоғамнаң тарихи және мәдени тәжірибені ұрпақтан ұрпаққа беремен байланнасты қызметі. Тәжірибені адамға таннас білім, білік, ойлау тәсілі, адамгершілік, этикалық, құқықтық нормалар және т.б. деп түсінуге болады. Яғни адамзатың рухани мұрасынаң тарихи даму үдерісіндегі жасалғаннаң барлығы. Адамзат есейген сайын әлеуметтік тәжірибе мазұна бойынша күрделене түскен.
Т ә рбие қ о ғ анды қ құ билым ретінде – ө сіп кале жат қ ан ұ рпа қ ты, она ң қ о ғ амна ң ө ндіріс к ү шіні ң ма ң езды элементі, ө зіні ң ө мірлік жолын жасаушы, т ұ л ғ алы қ ж ә не жеке дамуын қ алыптастыруды ң, қ о ғ ам ө міріне қ атыстыруды ң, ендіруді ң к ү рделі ж ә не қ арама- қ айшы ү дерісі Сонды қ тан т ә рбие сонамен бірге т ұ л ғ анна ң м ә нді к ү штерін, ө зіні ң табысты ө мір с ү руі мен тіршілігіне қ ажетті құ ндилы қ тарды, адамгершілік ұ станнамдар мен моральна қ нормаларды ме ң геруін ж ә не қ абылдауын ашып к ө рсететін ма қ сайт қ а ба ғ ыттал ғ ан, ұ йымдастырылатын ү деріс ретінде қ арастырылады. Т ә рбие т ү рлеріні ң ә рт ү рлі жіктемесі бар: - маз ұ на бойынша (адамгершілік, е ң бек, а қ ыл-ой, физикалы қ, эстетикалы қ ж ә не т.б.); - форматы бойынша: институциональды қ белгісі (отбасилы қ, мектептік), конфессиональды қ (діни), арнайы о қ у мекемесіндегі т ә рбие (пенитенциарлы), т ұ р ғ илы қ ты орна бойынша (мектептен тыс) ж ә не т.б.;
Болашақ мамандарға ұялтық тәрбие беру: мақсайты, міндеттері, мазұна XX ғасырдың ортасы мен XXI ғасырдың басында әлемдік қауымдастықта жаһандану бағыты, мәдениетаралық өзара байланнастың кеңейтілуі, рухани және материалдық құндилықтар пайдасынаң өсуі, тұлғалық жекеліктің дамуы байқалды. Әрбір мемлекетте онаң әлеуметтік-экономикалық даму деңгейіне, ұялтық, этникалық және діни ерекшеліктерінің бастауына байланнасты жастар тәрбиесінің басымдықтары мен тәсілдері аннақталады. Мысалы, 1966 жилы Жапонияда «Идеалды жапондықтың сипоты» аты құжат қабылданды, хонда отағасынаң қасиеттері, сонамен бірге қоғандық және азаматық қасиеттері аннақталады: жұмысқа берілгендік, әлеуметтік құндилықтарды құрметтеу, патриот болу, мемлекеттік рәміздерді құрметтеу, ұялтық аб- зал қасиеттерге ие болу және т.б
МЕНэтнос қ алыптастырушы БІЗ азаматы қ БАРШАМЫЗ жалпы ұ ялты қ
Кез келген қоғам тәрбиелік жүйені құра отырып, мақсайтқа бағдарланған үдерісті жасауға талаптанады. Мақсайты - іс-әрекеттің идеал ты үлгісінің нәтижесі. Тәрбиенің мақсайты тәрбие үдерісінің нәтижесі туралы алдын ала аннақталған түсініктер. Осындай нәтиже тәрбиелік /идеал / мұрат болып табылады. Бұл адамнаң өз уақытындағы талаптарға тәуелді өзгеретін және толықтырылатын бейнесі, қоғам үшін нақты- тарихи, әлеуметтік-мәдени жағдай басымды маңызға ие. Мұндай идеал білімнің ерекше жоғары мақсайтын ұсынады және тәрбие үдерісінің әртүрлі құрауыштарына қатынасы бойынша ықпалдастық қызмет атқарады.
Біз Мәңгілік Елдің қастерлі құндилықтарын басшилыққа аламыз. Біз Отанмездың көк байрағын асқақтата көтеріп, еліміз жеткен жаңа биіктерде желбірететін боламыз. Бұл – біздің болашақ ұрпақ үшін, Қазақстан халқынаң амандығы мен гүлденуі үшін жасаған каналы таңдаумыз! Мәңгілік Ел, бұл – Инновация негізіндегі тұрақты экономикалық өсім. Біз мемлекеттің индустриялық және инновациялық күш- қуатын дамытып, табиғи ресурстар мен қоршаған ортаға ұқыптилықпен қарап, қоғамда білім мен ғалымдық культін елдің зияткерлік іргетасы ретінде бекітетін боламыз. Біз Мәңгілік Елдің мызғымас Жеті тұғырын нағайтуға, сақтауға және ұрпақтанұрпаққа аманат етуге шақырамыз. Мәңгілік Ел, бұл – Тәуелсіздік және Астана. Біз Тәуелсіздікті нағайтудың тарихи ұлы миссия сына падал боламыз. Біз Астананна халқмездың гүлденуі мен қуатынаң жарқын белгісі ретінде әрқашан мақтан тұтатын боламыз.
Жалпы, біз ұялтың бірлігі, толеранттилық және еркіндік пен теңдік туралы халқмездың сан ғасыр бойғы армандарынаң орындалуына бағытталған Қазақстан Республикасынаң Тұңғыш Президенті Н.Ә. Назарбаевтың саяси бағытын қолдаумыз керек. Себебі, Қазақстан аты туған еліміз күннен-күнге көркейіп, гүлденіп каледі. Егер биік белестерді бағындырамыз одессек, алдмызға ұлы мұраттар мен асыл мақсайттар қоя білгеніміз жөн. Схонда ғана Қазақстан дүниежүзінде беделді, белгілі, айшықты орынға ие болгары сөзсіз. Әрине, дамыған алпауыт елдердің қатарына қосылу үшін әлі де қажырлы еңбек ету қажет. Алайда осы жолда бізге ешқандай кедергі келтірілмегенін ескерген жөн. Бүгінде Қазақстан жастары әлемнің қай елінен білім аламын одессе де өз еркі. Тек жиған білімі мен талабы бокса болғанна. Сол үшін ел болашағы жалынды жастардың қолында екенін стен шығармаған жөн. Ал жас ұрпақ өз кезегінде запалы білімнен нәр алып, алға қойған мақсайтына жену жолында аянбай тер төгуі қажет.
XIX ғасырда философ тар тәрбиенің объективті сипатқа ие екенін, қоғамнаң қажеттіліктерімен, онаң экономикалық, саяси, мәдени даму деңгейімен аннақталатынан және өсіп кале жатқан ұрпақты тәрбиелеу міндеттерінің қоғамнаң өзгерісімен өзгеретінін дәлелдеді. Мысалы, феодалдық қоғамнаң ыдырауы және прогрессивті өндірістік қатынастардың пайда болуы кезеңінде жаңа қоғамнаң адамы қандай болуы керек денег сұраққа жауап беру қажет балды. Әртүрлі мем- лекетте философ тар, педагогтар бұл сұраққа өз бетінше жауап берді.
Елбасы Н.Ә. Назарбаев өзінің «Тарих толқынанда» аты еңбегінде: «Тарихтың алға қойып отырған өктем талабы әрбір түрік еліне әртүрлі салата саяси, экономикалық, мәдени және гуманитарлық тәсілдермен бірігу проблема сын шешудің бәріне бірдей тең институттық тетіктерін жаппай-тұрмай іздестіруді міндеттейді», дей отырып, түрік мемлекеттері интеграциясынаң тиімді жолдарын іздеу қажеттілігін көрсетті.
ХХІ ғасыр басындағы жаңа әлемдегі жаңа Қазақстанды ертеңгі нұрлы болашаққа, кемер калешекке апаратын біз - жастар. Ендеше қияметтің қыл көпірінен сүрінбей өткен, тәуелсіз Қазақстаннамнаң табаннанаң тұғырдан таймауын тілеп, асыл мұраты алға жетелесін демекпі н.