Қарашаның он үші Изопроцестер: Бойль – Мариотт, Гей-Люссак, Шарль заңдары

Білімділік: оқушыларды газ заңдарымен таныстыру, оқушылардың газ қасиеттері туралы білімін жүйелеу Дамытушылық: оқушылардың танымдық қызығушылығын арттыру, заңдылықтарды қолдану логикалық ойлау қабілеттерін жетілдіру Тәрбиелік: оқушыларды ұжыммен жұмыс жасауға, ізденімпаздыққа, еңбексүйгіштікке баулу

Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту сабағы Сабақтың түрі: дәстүрлі сабақ Сабақтың әдіс – тәсілдері: баяндау, сұрақ – жауап, эссептер шығару, тест Сабақтың көрнекілігі: слайдтар, суреттер Пәнаралық байланыс: математика

Ұйымдастыру кезеңі: 1) Оқушылармен сәлемдесу 2) Кезекші мәлімдемесі 3) Сабаққа келмеген оқушыларды белгілеу 4) Оқушылардың назарян сабаққа аудару. 5) Оқушыларды топтастыру

Үй тапсырмасын тексеру: Үй тапсырмасын тексеру: 1 2 3

1. Молекулалы –кинетикалық теорияның негізгі теңдеуі 2. Авогадро заңын тұжырымдаңдар ( бірдей температура мен қысым кезінде газдың тең көлемдеріндегі молекулалар саны бірдей болатыны шығады)

3. Молекулалары шексіз аз көлем алтын серпімді шарик тер болып табылатын және өзара әрекеттесуі тек олардың бір-бірімен тікелей немэссе ыдыстың қабырғасымен соқтығысуы кезінде ғана білінетін газ 4. Заттың 1 молінің температура сын 1 К-ге арттыру үшін оған қанша жилу мөлшерін беру қажет (идеал газ) (8,31 Дж/К*моль)

5. Термодинамикалық параметрлерді ата 6. Идеал газ күйінің теңдеуі? (P,V,T)(P,V,T) (P,V,T)(P,V,T)

Кестені толтыру Аталуы (процесс) Физикалық машалар Формуласы, қай жылы, кім ашты? Графиктері Тұрақты маша Өзгеретін маша Тұрақты маша Өзгеретін маша Тұрақты маша Өзгеретін маша

Кестені толтыру Аталуы (процесс) Физикалық машалар Формуласы, қай жылы, кім ашты? Графиктері Изотермиялық Тұрақты маша T=const Р.Бойль, Э.Мариот, 1662 ж. P 1 V 1 = P 2 V 2 Өзгеретін маша P, V Изобаралық Тұрақты маша P=const Гей-Люссак, 1802 ж. Өзгеретін маша V, T Изохоралық Тұрақты маша V=const Ж. Шарль, 1787 ж. Өзгеретін маша P, T p V 0 p T 0 V T 0 V T 0 p T 0 p V 0 p T 0 V T 0 p V 0

Изопроцестер графигін сипаттау P T P T V T V T V T V T

Есептер шығару

1-топ Газ изотермиялық түрде 8 л көлемнен 6 л көлемге дейін сығылған. Осы кезде қысым -ға артқан. Бастапқы қысымды анықтаңдар (12 к Па)

2-топ Идеал газды изотермиялық түрде көлемі 1,4 эссе, ал қысымы өзгеретіндей етіп ұлғайтады. Газдың бастапқы қысымын табыңдар. (0,7 МПа)

3-топ Цилиндрдің поршені астында көлемі 10 л газды изобаралық түрде Т 1 =323 К температура дан 2 =273 К температураға дейін суытады. Т 2 температурадағы газдың көлемі қандай? (8,5 л)

Тест 1. Молекулалы-кинетикалық теорияның негізгі қағидаларының бірі А) барлық денелер микробөлшектерден тұрады, әрі дененің массы өзін түзетін микробөлшектердің массаларының қосындысына тең В) бір заттың молекулаларының екінші заттың молекуларалық кеңістігіне еніп кетуі С) сұйықта немэссе газда қалқып жүрген қандай да бір қатты заттың өте ұсақ бөлшектерінің сұйық немэссе газ молекулаларының соққыларының әрекетінен бейберекет қозғалуы

2. Молекулалардың қозғалыс жылдамдығының дене температура сына тәуелділігін тағайындаған кім? А) Демокрит В) Эпикур С) Больцман

3. Бір заттың молекулаларының екінші заттың молекулааралық кеңістігіне еніп кетуі - А) броундық қозғалыс В) диффузия С) идеал газ

4. Броундық қозғалыс дегеніміз не? А) Бір заттың молекулаларының екінші заттың молекулааралық кеңістігіне еніп кетуі В) сұйықта немэссе газда қалқып жүрген қандай да бір қатты заттың өте ұсақ бөлшектерінің сұйық немэссе газ молекулаларының соққыларының әрекетінен бейберекет қозғалуы С) денедегі микробөлшектердің үздіксіз және хвосты қозғалыста әрі бұл қозғалыстың жылдамдығы дененің температура сына тәуелді болуы

5. Термодинамикалық параметрлер А) P, V, T В) F, T, S С) P, F, V

6. Тұрақты қысымда өтетін процесс А) изобаралық процесс В) изохоралық процесс С) изотермалық процесс

7. Көлем тұрақты болғанда өтетін процесс А) изобаралық процесс В) изохоралық процесс С) изотермалық процесс

8. Бойль – Мариотт заңы С) P 1 V 1 = P 2 V 2 В) А)

9. Шарль заңы С) P 1 V 1 = P 2 V 2 А) В)

10. Гей-Люссак заңы С) P 1 V 1 = P 2 V 2 А) В)