Сальпингоофарит

Сальпингоофарит – жатыр қосалқыларының қабыну аурулары.Жыныс жүйесінің аурулары ішіндегі ең жиі кездесетіні:өрлеме жол арқылы,инфекция қынаптан,жатыр қуысынан жиі асқынған босануда және аборт тан кейін тарайды,сонымен қатар – көрші органдардан (соқыр ішек,тік және сигма тәрізді ішектен)немесе гематогенді жолмен.

Қабыну процесі кілегей қабаттан басталып,жатыр түтігінің басқа қабаттарына да тарайды.Қабыну процесі әсерінен жиналған экссудат жатыр түтігі қуысында жиналып құрсақ қуысына төгіліп жиі түтік айналасында жабысқақ процесін тудырады,ал оның ампуласы мен түтіктің жатырлық бөлігінің тесігін бітеп тастайды.

Түтік қуысында серозды сұйықтық жиналуы гидросальпинкс деп аталады.Гидросальпинкс бір жақты және екі жақты болады.Сальпингит- тің ауры ағымында және микроорга- низмдердің веруленттігі жоғары болғанда түтікте іріңді түзіліс пиосальпинкс пайда болады.Пиосаль- пинксте кіші жамбаста ішастармен,шарбы майымен,қуықпен жабысқақтар түзіледі.

Клиникасы Сальпингофарит басталуы жедел,жеделдеу және созылмалы болады.Жедел сальпингофаритке белдегі және іштің төменгі бөлігіндегі аурысыну,қандағы өзгерістер қабыну процесіне тән,жатыр жалғамалары мен оны қоршаған ткандердің инфиль- трациясы және экссудация процесінің болуы тән.

Кейде сальпингоофорит клиникалық белгісі беткей өтуі мүмкін,ал бұл кезде қосалқыларда айқын өзгерістер тіпті іріңдеуге дейін жүріп жатады. Пиосальпинкс кезінде температура жоғарылайды,қалтырау,іштің төменгі бөлігіндегі қатты аурысыну, іш пердесінің тітіркену симптомы,қан жағынан айқын өзгерістер(лейкоцит- тер санының көбеюі,лейкоцитарный формуланың солға жылжуы,ЭТЖ жоғарылауы).

Созылмалы сатыдағы қабыну процесіне байланысты қосалқылардың ығысуынан олардың аурысынуы,қозға- лысының шектелуі,тығыздану тән. Созылмалы қабынуда ереже бойынша нервті,эндокринді,қан тамыр,ас қорыту және зәр шығару жүйесінде функцияларының бұзылысымен жүреді.Жиі өрши отырып,баяу,ұзақ өтеді.Қабыну процесінің ұзақ уақыт болуына байланысты науқастарда түтіктік бедеулік пайда болады.

Диагностика Жатыр қосалқыларының қабыну диагнозы анамнез мәліметтеріне,ауру дың клиникалық көріну ерекшелікте- ріне,жатыр қосалқысының 2 жақты немесе 1 жақты ұлғаюына,гематолог- гиялық көрсеткіштер өзгерісіне негізделіп қойылады.

Жатыр қосалқыларының жедел қабынуы сайты сын аппендицит пен дифференциация жасау қажет,аурудың созылмалы ағымында – түтіктік аборт тан,аналық без ісігінің айналып кетуінде.Параметральды қабыну инфильтраты сальпингоофориттен тығыз консистенциялы болумен ерекшеленеді:инфильтрат кіші жамбас қуысына өтеді,қынаптың кілегей қабаты инфильтрат астында қозғалыссыз.

Емі Аурудың жедел сайты сында УВЧ- терапия,кальций,магний,цинк пен электрофорез жасалады.Организмнің қорғаныштық функцияларын күшейту үшін аутогемотерапия,алоэ,фибс инекциясы,поливитаминдер жүргізіледі.Созылмалы сайты сында антибактериальды ем жүргізілмейді,себебі бұл кезде микробтардың рөлі минимальды.

Жатыр қосалқыларының қапшықты түзілісі бар науқастарға операция жасалынады.Жиі іріңдеген қапшықты алып тастайды.Операцияға дайындық 7-10 күнге созылады.Операция алдында сульфаниламид тер,антибиоз- тикер енгізілмейді,өйткені түзілістегі капсула дәрілік заттардың енуіне кедергі болады.Плазма,альбумин,глюкоза құю кең қолданылады.