ҚОЖА АХМЕТ ЯСАУИ АТЫНДАҒЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ - ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ Медицина факультеті Адам патологиясы кафедрасы медицина кафедрасы Қабылдаған: Жұмабаева А Т Орындаған: Абдукаххарова М Тобы: ЖМ-327 Түркістан 2017
Жоспары: 1. Кіріспе бөлім. Жүрек-қантаймыр жүйесінің ауруы. 2. Негізгі бөлім А) ЖИА-на сипаттама. Б) Этиологиясы мен клиникасы. В) Морфологиялық сипаттамасы. 3. Қорытынды 4. Пайдаланылған әдебиеттер
Жүректің ишемиялық ауруы Жүректің ишемиялық ауруы (ЖИА) деп жүректің тәждік артериясындағы қан айналуының бұзылуына байланысты дамитын жүректегі ишемиялық (дистрофия дан некрозға дейінгі) өзгерістерді түсінеміз. ЖИА халық арасында өте көп таралғандықтан ЖИА негізінен жастағы ер адамдар арасында кездеседі, бірақ та ол жастағы кісілерде де дамуы мүмкін.
1-ші. Атеросклероздың дамуын тездетуші қауіп- қатер факторы. 2-ші. Атеросклерозды тікелей шақырушы себе птер ЖИА на алып келетін себе птер екі топқа бөлінеді.
гиперболе стиранием ия Артериялы қ гипертония Шылым шегу Семіздік Нервтің шарап- шалдығу ы. Стресс Қимыл- әрекеттің аздығы Қантты диабет
2-ші себеп Жүрек артерия лары ның тромбозы Журектің қанға талабымен қамтамасыз етілуінің арасындағы сәйкессіздік Журек қан таймырларының басылып қалуы Ұзаққа созылған спазм
Жүректің ишемиялық ауруылары атеросклероз және гипертония ауруымен тығыз байланыстылығын ескерсек, оның этиологиясы аталған себе птермен шектеліп қана қоймайтыны түсінікті. Атеросклероз бен гипертония ауруын өрістететін этиологиялық факторлардың барлығы, әсерісе психика-эмоциялық зорыгу, жүректың ишемиялық ауруының дамуына да себеп болады. Сондықтан атеросклероз бен гипертония ауруы және жүректің ишемиялық ауруы «үзеңгілесе» демиды. Жүректің ишемиялық ауруы келесі форма лорда байқалуы мүмкін: стенокардия, инфаркт миокарды, инфаркта соңғы кардиосклероз, жүрек қағысының бұзылуы, жүрек жетімсіздігі мен кенеттен қайтыс болу.
Негізінен коронарлы артериялардың тарылу себебі болып атеросклероз, яғни, таймырдың ішкі қабырғасына холестериннің финалуы болып табылады. Холестериннің финалуы нәтижесінде артерияларлың ішкі саңылауы тарылып, миокардтың қанмен қамтамасыз етуі азаяды да, әсіресе адамға физикалық күш түскен кезде жүрек жиі соғып, оған жеткізілетін ата мен қан мөлшері жеткіліксіз болады да, жүрек аймағында аурыру белгілері панда болады (жүрек талмасы). Корнонарлы артериялар тарылған сайын болмашы жағдайдың өзінде-ақ, мысалы, сөйлесу кезінде, тамақ ішкен соң, суықтың әсерінен, жүйкеге салмақ түсу кезінде ауыру белгілері байқалады. Әдетте, куеде тұсындағы ауру тыныштық жағдайында бірнеше минуттардан соң өздігінен тарайды. Ауру сол жақ жауырынға, қолға, астыңғы мекке, кейде асқазанға да беріледі. Бұл жағдайда адам оны гастрит немсе асқазанның ойық жарасымен шатыстыруы мүмкін.
АТЕРОСКЛЕРОЗ. Атеросклероз (грекше atere – ботқа және sklerosis -тығыздалу) бұл ірі артериялардың ішкі қабатында май және белок алмасуының бұзылуы нәтіжесінде панда болатын морфологиялық өзгерістермен сипатталатын созылмалы ауру. Осы күрделі өзгерістер атеросклероздың микро және макроскопиялық негізін құрайды. Бұл үрдіс қолқада, жүрек, ми, мықын, ішек және бүйрек артерия ларында айқын көрінеді. Атеросклероз денег атауды Америка ғылымы Маршан 1904 жилы ұсынған.
ЖИА-ның клиникалық түрлері Жедел: стенокардия, күтпеген жүректік өлім және жедел миокард инфаркты Созылмалы: Жүректің созылмалы ишемиялық ауруы
Стенокардия Стенокардия төс сүйегінің артында немсе жүрек аймағында ауыру ұстамасы панда болуымен сипатталатын, миокардтың жедел ишемия сына байланысты клиникалық синдром.
Стенокардия түрлері Стенокардияның үш түрін ажыратады: күш түсуге байланысты дамитын тұрақты (стабильді) түрін, тыныштық стенокардия сын тұрақсыз (стабильді емс) түрін ажыратады.
Миокард инфаркты Миокард инфаркты деп жүрек бұлшықеттерінде дамитын некроз процесін түсінеміз. Жүрек инфаркты тек сағаттан соң ғана көзбен көріп шекарасын анықтауға болады, ал осы аралықта жүрек етінде инфаркттың некрозға дейінгі (ишемиялық) кезеңі демиды.
Инфаркт түрлері Инфаркты ң к ө леміне қ арап: Трансмуралды Интрамуралды субэндокардиалды перикардиты т ү рлерін ажыратады.
Жүректің созылмалы ишемиялық ауруы Жүректің созылмалы ишемиялық ауруы жүректің ишемиялық ауруымен бірнеше рет сырқаттанғаннан кейін панда болады. Жоғарыда көрсетілгендей, инфарктқа ұшыраған жер әдетте дәнекер тінмен алмасып, оның урны тыртықтанып бітеді, бұл процесті инфаркта кейінгі ірі ошақты кардиосклероз деп атайды.
Науқастың өлімі Науқастың өлімі жүрек аневризмасының жарылып кетуі немсе осы жердь түзілген тромбтардың басқа қан таймырларына тығылып қалуымен (тромбоэмболия) тікелей байланысты. Осы жедел жағдайлар болмағанда науқас жүректің созылмалы жетіспеушілігінен өледі.
Осы аурулардың 75% ауруханаға жетпей –ақ өліп кетеді. Өлімнің ЖИА-ға әсері бар екенін ашып көргенде көз жеткізуге болады. Жүректегі ишемиялық аймақтарды анықтау үшін тетразолий тұздарын, калий теллуритін қолданады. Ишемия аймақтары боялмастан, сау қоңыр түсті миокардқа қарағанда ақшыл болып тұрады. Микроскопта қарағанда жүрек бұлшық еттері өздерінің көлденең жолақтарын жоғалтып, эозинмен, фуксинмен қызыл түске боялады.Миокард талшықтары өздерінің қалпын өзгертіп дота-дота болып ирелектеліп қалады. Ишемия аймағындағы капилярларда эритроцит стазы, лейкостаз, лейкодиапедез, қан құйылу ошақтары көрінеді. Өлген кісілердің кей бреулерінде тромб барлығын, ал 35-40% миокард инфарктісін анықтауға болады. Тромбтардың финалу себебінен облитерация үрдісі қалыптасады.
ЖИА-мен өлген адамдардың қан таймырларындағы өзгерістер 1. атеросклероз жоқ немсе өте әлсіз 10 % 2. атеросклероз барлық таймырларда біркелкі дамыған 18 % 3. атеросклероз әр мүше таймырларынд а әр түрлі, өте күшті дамыған 72 %
Асқынулары Миға қан құйылу Жүрек-таймыр қыыметінің жеткіліксіздігі Миокард инфарктысы Ми инфарктысы Тамырлар аневризмасы Тром, тромбоэмболия Гипертензиялық энцефалопатия
Қ олданыл ғ ан ә дебиеттер : 1. Патологиялы қ анатомия : о қ улы қ / Ж. Б. Ахметов. - өң делягин жене толы қ тырил ғ ан 4-басылым. - М.Литтерра, б. 2. Патологиялык анатомия : о қ улы қ / А. И. Струков, В. В. Серов ; қ аза қ тiлiне удар ғ ан жене жатапты редакторы М. Т. Айт қ улов. - 5-ші басылым,стереотипті. - М. : ГЭОТАР-Медиа, бет. 3. Патология: о қ улы қ : 2 т. / редакция сын бас қ ар ғ андар М. А. Пальцев, В. С. Пауков; қ аза қ тіліндегі басылым: жатапты редакторы Д. М. Шабдарбаева ; қ аза қ тіліне ударгандар С. А. Апбасова, Б. Р. Алимбекова. - М. : ГЭОТАР- Медиа, I том б. 4. Патология : о қ улы қ : 2 т. / М. А. Пальцев, В. С. Пауков редакция сын бас қ ар ғ андар ; қ аза қ тіліндегі басылым: жатапты редакторы Д. М. Шабдарбаева ; қ аза қ тіліне удар ғ андар С. А. Апбасова, Б. Р. Алимбекова. - М. : ГЭОТАР-Медиа, II том б.