"Астана Медицина Университеті״АҚ Клиникаға кіріспе кафедрасы Тақырыбы: Бронхиалды астма ұстамасы кезінде мейірбике көмегінің алгоритмі. Орындаған:Жиенқұл Р.У. Казбекова М.Б. Топ:205 Тексерген: Тайжанова Л.Е. Астана 2017
Жоспар: І Кіріспе ІІ Негізгі бөлім а) Бронхтық домікпе туралы түсінік ә) Бронхтық домікпенің симптом дары б) Мейірбикенің дәрігерге дейінгі көмегі в) БД- кезінде ингаляция жасау алгоритмі ІІІ Қорытынды Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе Бронхылық астма ( грекше: asthma- тұншығу)- аллергиялық жапаптың салдарынан бронхылық тарам дар арқылы апаның кері шығуы(экспирация) қиындап, ұстамалы ентікпе дамитын сырқат. Бронхылық астма тұқым қуалайтыны күмәнсіз, бірақ оның басты себебі экзогендік аллерген дер. Бронхылық астманың ұстамасы лаброцит, базофил клеткаларына бекіген антиденелер аллергенмен қосылғанда басталады. Сол сәтте түзілген антиген- антиденелік кешеннің әсерінен лаброциттер грануласынан биологиялық активті затрат ( гистамин, серотонин, киндер) бөлініп бронхылардағы таймырлардың экссудаты жапабын өрбітеді.Бронхылардың бұлшықетті қабаты жиырылып,кілегейлі қабықшасы шырышты тым көп түзеді,сөйтіп олардың саңылауы арқылы апаның өтуі қиындайды.
Бронхтық домікпе – бронх қабырғасындағы тегіс бұлшық еттердің спазмасы салдарынан, бронх ағашының шырышты қабығының ісінуінен болады.Соның салдарынан дом шығару қиындайды (Экспираторлық ентігу) қалыпты астма
Симптомдары Құрғақ жөтел Шулы тыныс алу Тыныс алуды жеңілдету үшін куеде қуысының, іштің қосымша бұлшықеттерінің іске қосылғанын байқауға болады. Қақырықтың болуы (алдымен қою сосны сұйық ) Ентігу
Мейірбикенің дәрігерге дейінгі көмегі. 1.1.Науқасты орындыққа отырғызыңыз немесе төсекке басын көтеріп,арқасына жастық төсеп отырғызыңыз.
2. Терезені ашыңыз. Науқастың таза аумен тыныс алу на жағдай жасаңыз. 3. Мейірбике науқастан қандай дәрілерді қолданғанын,қанша мөлшерде қолданғанын, және себептерін анықтауы тиіс. 4. Мейірбике дәрігер келгенге дейін науқастың таймыр соғысын, тыныс алу жиілігін, артериялық қан қысымын өлшеп, ауру тарихына жазып қоюы керек.
5.Дәрігерге науқастың ұстамасының қаншаға созылғанын, қолданған дәрілерін, тыныс алу жиілігін, артериялық қан қысымын, пульсін айтамыз. 6.Дәрігердің тағайындаған ем-шара сын жүзеге асырып, науқастың жағдайын бақылаймыз.
7. Егер науқастың жағдайы жақсармаса науқасқа оттегі беру керек және ем – шараны жалғастырып, науқасқа төсек режимін белгілеу керек. 8.Ұстама аяқталған соң науқас шөлдеп, сусин сұрауы мүмкін.Мейірбике науқасқа қант қосылған шай (егерь науқас қант диабетімен аурымайтын бокса) немесе ас содасы қосылған шай беруі керек.Бұл науқастың қақырығының тез түсуіне көмектеседі.
Ингаляция -дәрілерді тыныс алтын апа арқылы енгізу әдісі.
Ингалятор – ингаляция жасауға арналған құрылғы. А-канистр В- клапан С- мундштук
Ингаляторды қолдану Орындалтын іс әрекеттер: 1.Баллончиктің қақпағын ашыңыз және оны төмен қаратыңыз. 2. Аэрозолы бар баллончикті жақсылап шайқаңыз. 3.Науқасқа терең тыныс алу н өтініңіз. 4.Баллончикті қолыңызға алып науқастың пузына енгізіңіз және мундштук ты ерінімен ұстауын өтініңіз. 5.Науқастан терең тыныс алу н өтініңіз және осы мезетте баллончикті қатты қысыңыз, сол кезде ауыз қуысына аэрозоль түрінде дәрілік зат енеді. 6.Науқастан бірнеше секунд тыныс алмауын өтініңіз және мундштук ты ауыздан шығарыңыз және жайлап тыныс алу н өтініңіз. 7. Егер науқастың ауры халіне байланысты терең тыныс алу мүмкін болмаса,хонда аэрозольдың бірінші дозасы ауыз қуысында еріп кетеді. 8. Ингаляциядан кейін баллончиктің қалпағын кигізіңіз.
Пикфлоуметрия-бронх домікпесі кезіндегі бақылау мен диагностикасы әдістерінің бірі.Бұл әдіс кез келген өкпе ауруларында қолданылады,бірақ негізінен бронх домікпесі кезінде өте маңызды. Пикфлоуметр-бронх домікпесі кезінде өзін- өзі бақылауға арналған индивидуальный аспап.
Бронхтық домікпенің асқынулары : 1. Астмалық статус. 2. Жедел, жеделдеу өкпетекті жүрек. 3. Өкпе эмфиземасы. 4. Ұстаманың шыңында дамуы мүмкін спонтанды пневмоторакс. 5. Ателектаз. 6. Миокардтың дистрофиясы.
Бронх домікпесінің аурылық дәрежелері Аурудың түрлеріКлиникалық көрінісіСыртқы тыныстық көрсеткіштер Жеңіл эпизодтық (интермиттеуші) Жеңіл тез басылатын ұстамалар шамамен аптасына бір рейтин немесе одна сирек. Өршулері қысқа. ТШТК/ТШТК, қалыпты деңгейде Орташа аурылықты Ұстамалар аптасына 1- 2 рейт жиі. Дене қызметінің шектелуі мен ұйқының бұзылысы болады. тштк/тштк Тиісті көрсеткіші 80% артық, көрсеткіштің тәуліктік тербелісі 20%кем. Ауыр түріҰстамалар аптасына 5- тен көп.Күрделі ауытқулар тән. тштк/тштк Тиістіден 60-80%, тәуліктік тербеліс %.
Қорытынды Бронх домікпесі-емделмейтін ауру. Терапияның басты мақсаты-күнделікті өмірдің дұрыс сақталуы, физикалық белсенділікті қоса. Приступ басталған жағдайда мейірбикенің көмегі, яғни науқасты ыңғайлы жерге төсек немесе диванға жатқызып, таза апа бар жоғын қадағалап, куедесі мен аяғына горчичник басады. Қазіргі кезде астма мен аурыатындар көбінесе қалталық ингаляторларды арнайы затрат қоспасын қолданады.Науқаста бронх домікпесі басталған сәтінде, ол қатты қорқыныш сезімінде болады, мейірбике науқасты тыныштандыру керек. Қазіргі кезде курорттық емдеу орындары өте көп, мұнда аллергиялық ауруларды емдеу шаралары жүргізіледі.
Пайдаланылған әдебиеттер 1. И.Г Формина Общий уход за больными 2. А.А Шептулин, А.М Хохлов, А.Я Гребенов Основы общего ухода за больными 3. И.В.Яромвич Сестринское дело. 4. С.А.Мухина Общий уход за больными. 5. «Внутренние болезни» I том, глав.редакторы: А.И.Мартынов, Н.А.Мухин, В.С.Моисеев. Москва Гэотар-МЕД А.И Башмакова Азбука первой помощи 7. В.Г Веденко Палатная медицинская сестра 8.