«Астана медицина университеті» А Қ1 Жалпы д ә рігерлік кафедрасы Та қ ырыбы: Фармакоэпидемиология ж ә не фармакоэкономика аны қ тамасы, даму кезе ң дері, негізгі принциптері. Экономикалы қ ба ғ алауды қ олдану – медицинада шешім қ абылдау ғ а с ә йкес элемент. Орында ғ ан: Ә мірханова Ж. Тобы: 306-ЖМ Тексерген: Н ұ р ғ айын Ә. Астана қ аласы 2014Ж

Жоспары: Фармакоэпидемиология Фармакоэпидемиологияның негізгі міндеті Фармакоэканомика Фармакоэканомиканың негізгі міндеті Жіктемесі,дамуы

Фармакоэпидемиология дегеніміз не? Фармакоэпидемиология – популяция де ң гейінде немесе ү лкен топтардан т ұ ратын адамдар ғ а д ә рілік заттарды қ олдануды зерттейтін ғ ылым. Фармакоэпидемиология ғ ылымы фармакология ж ә не эпидемиология ғ ылымдарыны ң қ осындысы болып табылады. Осы ба ғ ытта фармакоэпидемиологияны фармакологияны да, эпидемиологияны да байланыстырушы ғ ылым.

Фармакоэкономика дегеніміз не? Фармакоэкономика – ө мір с ү ру барысында емдеу ма қ сатында қ олданылатын д ә рілік заттарды ң шы ғ ыны мен қ олданылуын салыстырмалы т ү рде зерттейтін ғ ылым саласы. Б ұ л ғ ылым фармакология ғ ылымымен экономика ғ ылымдарыны ң ө зара қ осындысы.

Экономикалы қ ба ғ алау Жалпы экономика ғ ылымыны ң бірнеше аны қ тамасы бар. Сонымен қ атар экономика ғ ылымы барлы қ салада қ олданылатын ке ң қ олданыс тап қ ан ғ ылым. Экономика – қ о ғ ам ж ә не жеке адам алдында т ұ ратын шаруашылы қ, ә леуметтік ж ә не саяси м ә селелерді ң шешуіне арнал ғ ан ә дістерді ң теориялы қ негізін қ айталайтын қ о ғ амды қ ғ ылым. Ал бізге қ ажеті медициналы қ экономика. Медициналы қ экономика – пациенттерді ң аурухана келгендегі қ олданылатын медициналы қ ж ә рдем, д ә рі-д ә рмек к ө лемін, медициналы қ аппаратура, жи һ аз, нау қ астарды ң т ү рлі аурумен ауыр ғ анда ғ ы статисттикасына ж ұ мсалатын қ аржылы қ есептерді ң жина қ тал ғ ан ғ ылымы.

Медициналы қ экономика де ң гейлері: Метаэкономикалы қ де ң гей Макроэкономикалы қ де ң гей Микроэкономикалы қ де ң гей; Медиумэкономикалы қ де ң гей

Метаэкономикалы қ де ң гей Метаэкономикалы қ де ң гей – б ұ л де ң гейде ә р т ү рлі мемлекеттер денсаулы қ са қ тау ж ү йелерінде ұ лтаралы қ экономикалы қ қ атынастар қ алыптасады да содан олар ә лемдік экономика бірлестігін құ райды. Осы ү рдістерді ң ү йлестіруші қ ызметін Д ү ниеж ү зілік денсаулы қ са қ тау ұ йымы ат қ арады. Онда мынадай м ә селелер шешіледі: Ә леуметтік салдары зор ж ұқ палы ж ә не ж ұқ палы емес аурулар ғ а қ арсы к ү рес ж ү ргізу мен қ атар оларды ң алдын алу шараларыны ң ма қ сатты қ ба ғ дарламаларын дайындау, қ аржыландыру, экономикалы қ негіздеу; Заманауи медициналы қ технологияларды дамыту, д ә рілік заттарды ж ә не медициналы қ құ рал-жабды қ тар ө ндіруді ү йлестіру ж ә не бірегйлерндіру; Мамандар дайындау ж ә не медициналы қ - биологиялы қ зерттеулер ж ү ргізуді қ аржыландыру.

Макроэкономикалы қ де ң гей Макроэкономикалы қ де ң гей – б ұ л де ң гейде денсаулы қ са қ тау саласыны ң бас қ а шаруашылы қ салаларымен ө зара байланысы қ арастырылады. Осы де ң гейде ұ лтты қ экономика ше ң берінде денсаулы қ са қ тауды ң бас қ а салалармен тікелей байланысы барболса экономикалы қ қ атынастар пайда болады. мемлекеттік т ұ р ғ ыдан денсаулы қ са қ тау ғ а жалпы ішкі ө німнен б ө лінетін қ аржыны ң пайызды қ ү лесі белгіленеді; халы қ денсаулы ғ ын қ ор ғ ау аясында ж ү ргізілетін ма қ сатты қ ба ғ дарламаларды дайындаумен қ атар оларды ң экономикалы қ негіздерлуі жасалады; мемлекеттік қ аржы м ү мкіншілігіне с ә йкес халы ққ а тегін медициналы қ к ө мек к ө рсетуді ң кепілдік к ө лемі белгіленеді; денсаулы қ са қ тау ғ а стратегиялы қ жоспарлау мен қ аржыландыруж ү йесін енгізуді ң экономикалы қ негізі дайындалады.

Медуимэкономикалы қ де ң гей Медиумэкономикалы қ де ң гей – б ұ л де ң гейде денсаулы қ са қ тау ж ү йесіні ң ө зіні ң ішкі экономикалы қ қ атынастары белгіленеді де келесі м ә селелер шешуін табады: Халы қ ты ң ә р т ү рлі медициналы қ к ө мекке қ ажеттілігіні ң экономикалы қ негізі жасалады; Ә р айма қ ты ң демографиялы қ даму ү рдісіні ң ерекшеліктеріне ж ә не т ұ р ғ ындарды ң аурулы қ к ө рсеткіштеріні ң де ң гейі мен құ рамына с ә йкес денсаулы қ са қ тау мекемелерін ұ йымдастыру шешімдері қ абылданады ж ә не т.б.айма қ ты қ м ә селелер қ арастырылады;

Микроэкономиалы қ де ң гей Микроэкономикалы қ де ң гей – б ұ л де ң гейде ә рбір жеке емдеу-профилактикалы қ мекемені ң ж ә не оны ң құ рылымды қ б ө лімшелеріні ң қ ызметі белгіленеді: денсаулы қ са қ тау ұ йымдарыны ң қ аржысын қ алыптастыру; жеке денсаулы қ са қ тау мекемесіні ң қ орларын пайдалануыны ң экономикалы қ тиімділігін талдау; бухгалтерлік, салы қ ты қ ж ә не статистикалы қ есеп ж ү ргізу; т ұ р ғ ындар ғ а тегін медициналы қ к ө мек к ө рсетуді ң мемлекеттік тапсырысын орындауды қ ада ғ алау ж ә не т.б. Қ ызметтер ат қ арылады;

Фармакоэканомикалық шығындардың үш түрі бар: -1-тікелей медициналы қ шы ғ ындар -2- тікелей медициналы қ емес шы ғ ындар -3- тікелей емес шы ғ ындар

Денсаулы қ са қ тау экономикасы зерттейтін м ә селелері: Денсаулы қ са қ тау саласын бас қ аруды жетілдіруді ң шаруашылы қ ізденістері; Денсаулы қ са қ тау саласыны ң басшыларыны ң құқ ы қ тарын ке ң ейтумен байланысты салалы қ қ аржыландыру м ә селелерін жетілдіру; Денсаулы қ са қ тау саласында экономикалы қ т ә жірибе ретінде ты ң жа ң алы қ тарды енгізуі; Ауруша ң ды қ де ң гейі, оны ң ө згеруі; Ауруды ң саны; Дені сау адамдарды ң саны;

Қолданылған әдебиеттер Громовик Б. П. Лікарське забезпечення з позицій логістики // Фармац. журн С. 34–41. Заліська О. М. Інформаційні аспекти фармакоекономіки // Клінічна фармація Т. 3, 2. Заліська О. М. Класифікація фармакоекономічних витрат // Галицька аптека С. 10.