Қазақ халқының ата- тегі болған тайпалар мен ұлыстар туралы сайта отырып, Арал- Каспий теңіздері бойын мекенденег сармат тайпаларының шығу тегі және олардың мекенденег жерлері туралы толық түсінік беру §28. Сармат тайпаларының орналасуы.Сармат қоғамы.

Аты-жөні Пікірлері А.Марцеллин«Ертелі –кеш ат үстінен түспейді. Маңызды істер туралы кеңесетін бокса,кеңесті де атүстінде отырып өткізеді...» дейді. Византия елшісі Прииск «Олар соғыстан кейін тыныш әрі қамсыз тіршілік етеді,әркім қолында барымен қанағат етеді» дейді. Аттиланың бір замандасы «Аттила таңертең үйден шығысымен, есік алдында тұрып,халықтың мұң- мұқтажын тыңдады,күні бойы әлемнің әр түрлі елдерінен келген елшілерді қабылдады...» дейді.

Жаңа сабақтың жоспары: 1.Сарматтардың орналасқан жері 2. Савроматтар 3.Арал-Каспий теңіздері аралығын мекенденег тайпалар 4.Қоғамдық құрылысы. Жаңа сабақ: Сармат тайпаларының орналасуы.Сармат қоғамы.

Арал – Каспий аралығын мекенденег Сарматтардың ескерткіштері: Батыс Қазақстан жеріндегі Жайық, Елек, Жем өзендерінің бойында. Каспийдің жағалауында каспийлер өмір сүрген. Каспий теңізін сол кезде Гиркан теңізі деп атаған 1. Сызба арқылы көрсету «Сармат» денег жұрттың аты көне дәуір авторларының еңбектерінде б.з.б. 3 ғасырдан бастап кездеседі. Б.з.б. 8 ғасырда савроматтар деп атаған. атаған. Савромат жөнінде грек, рим тарихшылары Диодор, Үлкен Плиний, Полибий жазып кеткен.

Сарматтар б.з.б. 2 ғасырда Батыс Қазақстан жерінен біртіндеп жаулап Қара теңіздің солтүстік аймақтарына дейін жетті Алдыңғы Азия, Солтүстік Кавказ, Парфияға жаулаушылық жорықтар фасады 2. Сызба арқылы көрсету Орталық Азия Қара теңіз аймағы Дах – массагет исседондармен туыстас келеді. Сарматтар скиф тіліне жақын тілде сөйлеген Сарматтар Сарматтардың халықның саны б.з.б ғ.–да 20 мың. Б.з.б. 2 – 1ғ. –да 10 мың. Б.з. – дың 1ғ. – да 5 -7 мың.

Дайлар ерте темір дәуірінде Маңғыстау түбегін мекенденег бүгінгі Кіші жүз құрамындағы дайлармен байланыстырылады. Біріншіден, дай және дай денег тайпа атауларының ұқсастығы. Екіншіден, екеуіде ежелден осы Маңғыстау түбегінде өмір сүрген. Дай атауы дай тайпасының атауымен жалғастық табуы әбден ықтимал. Б.з.б жилдары Арсақ қолбасшы дайлардың апарин тайпасынан шыққан Аршакидтер әулеті билігінің негізін салған. Арал-Каспий теңіздері аралығын б. з. б. 1 мыңжилдықта мекенденег тайпалар Гирканияны, Парфияның үлкен бөлігін басып аллоды 3. Сызба арқылы көрсету

4.Сарматтардың қоғамдық құрылымы Әскери демократия жетілді Ағашқы қауымдық құрылыс ыдырап,мүлік теңсіздігі шықты Сармат қоғамында әскери демократия әйелдерге де қатысты балды

Ежелгi грек тарихшысы Геродоттың хабарлауынша, савроматтар ____________________ өте жақын тiлде сөйлеген, қауымдағы __________________________ тең саналған. Савроматтар ____________________, ______________________ туыстас келген. Дай мен дай ара сын кемінде ________ жил бөліп жатыр. Көп нүктенiң орнына тиiстi сөздердi қойыңдар.

Ежелгi грек тарихшысы Геродоттың хабарлауынша, савроматтар скиф тіліне өте жақын тiлде сөйлеген, қауымдағы ерлер мен әйелдер тең саналған. Савроматтар дух-масагеттермен, исседондармен туыстас келген. Дай мен дай ара сын кемінде 1 мың жил бөліп жатыр. Көп нүктенiң орнына тиiстi сөздердi қойыңдар.