Қоршаған орта – адамзат қоғамы өмір сүретін табиғи және антропогендік орта ; адамдар, жануарлар немэссе объектілер тіршілік ететін немэссе әрекет ететін орта немэссе контекст
1 – эссеп. Тәулігіне 1 ағаш 1 адамға жететін оттегі бөледі. Қалада қажетсіз газдардың бөлінуіне бұл оттегі 10 эссе кемісе, бір жарим миллион халқы бар Алматы каласының тұрғындары үшін қанша ағаш қажет ? 2 – эссеп. Бір автомобиль тәулігіне 20 кг газ бөліп шығарса, 6 автомобиль 1 айда қанша кг газ бөліп шығарады ? 3 – эссеп. 1 тонна мата қалдығынан өңдеп 600 метр мата алуға болады. Осындай 35 тонна мата қалдығынан қанша метр мата алуға болады ? Шешуі : метр
4 - эссеп Құмырсқа 1 минута ұясына 20 жәндік тасып әкелсе, 2 сағатта қанша жәндік тасып әкеледі ? 5 – эссеп Пәтердегі су крана дұрыс жабылмаса 6 минута 1 стакан су ағады. Осындай крана 1 сағатта (1 тәулікте ) наше литр су ағады ? 6 – эссеп 1 үйеңке ағашы бір жылда 2 кг 100 г оттегі бөліп шығарады. Ал шегіршін ағашы одна 7 эссе көп оттегі бөліп шығарса, хонда жылына бір үйеңке және шегіршін ағаштары қанша кг оттегі бөліп шығарады ? 7 – эссеп Атмосферадағы ауаның ластану нәтижесінде 1 жылда 16 миллиард теңгеге зала келеді, ал 10, 20, 50, 100 жылда қанша зиян шегеміз ? 8 – эссеп Шошқа өсіретін кешендерден тәулігіне 350 метр куб лас затрат өзенге құйылады. Жылына қанша мөлшерде өзендерге лас затрат құйылады ? 9 – эссеп Әр адам 1 жылда 3 ағаштан жасалған қағазды пайдаланады. 1 жылда сеніңотбасыңа қанша қағаз керек ? 10 – эссеп 60 кг макулатура 1 ағаштың өмірін қорғаса, балалар жинаған 420 кг макулатура наше ағаштың өмірін қорғайды ?
Бір тал кессең, (……………) Бұлақ көрсең көзін аш, (………………..) Тау бұлағымен көрікті, (…………………) Сулы жер – (………….) Бабалар еккен шингарды, (………………..) Арманымен ер сұлу, (………………) Жері байдың (……………….) Қара жерге не ексең, соны орасың, (………………………….) Орман – ел дәулеті, (…………..) Атаңнан мал қалғанша, (…………………..) Дала көркі – мал, (………………..) Ер – елдің көркі, (……………………) Көк құрақ – көлдің сәулеті, (………………………..) Ат айналып (…………….) Құс патшасы –.... (……….) Аң патшасы – (………………) Су атласы –..... (…………); Сөз атласы –..... (………….); Жол атласы – (………….).