СӨЖ Мұрыннан қан кету Қарағанды Мемлекеттік Медицина Университеті Қарағанды 2017 Орындаған: Аймахан Г. Т топ ЖМФ Тексерген:Мұзафарова Қ. О.
Жоспар: 1. Кіріспе 2. Негізгі бөлім Мұрыннан қан кету себе птері Мұрыннан қан кетуді тоқтату әдістері: Мұрынға алдыңғы тампонада қою 3. Қорытынды
Кіріспе Мұрыннан қан кету -мұрын қуысынан қанның ағуымен көрінетін, жиі кездесетін жағдайды айтады.
Мұрыннан қан кету себе птері: Жалпы немсе жергілікті себе птер әсерінен болуы мүмкін. Жалпы себе птерге: Инфекция аурулары жатады. Сүзек көбінесе мұрыннан қан кетумен басталады. Мұрыннан қан кету көбінесе дифтерия да, қызамықта, қызылшада, тілмеде, гриппе байқалады. Мұрыннан қан кету-алейкия, лейкемия, пернициозды анемия, пурпура, скорбут сияқты аурулар белгісі болуы мүмкін. Қан қысымын көтеретін жүгіру, секіру жаттығулар да таймыр жүйесінің тұрақсыздығынан қан кетуді тудырады. Мұрынның бір жағынан қан кету мұрын қуысы аймағында ісіктің хабаршысы болуы мүмкін.
Жергілікті себе птерге: ұрғаннан кейінгі қан кетуді айту керек. Мұрыннан қан кету алдыңғы бас сүйегі ойығының сыну белгісі болуы мүмкін. Мұндай жарақаттарда кейде мұрыннан жұлын сұйықтығы ағады. Көбіне мұрын пердесінің алдыңғы қабырғасын саусақпен зақымдаудан жиі қан кетеді.
Мұрын қуысындағы қан кетуге бейім аймақтар. 1- Киссельбах аумағы. 2- ішкі таңдай негізгі артериясының жоғарғы және төменгі тармақтары
Мұрыннан қан кетуді тоқтату әдістері: Қан кету орнын анықтау оңай емс, азғантай қан кетуді ең қарпайым әдіспен тоқтатуға тырсу керек. Қан ағып тұрған жақтағы мұрын қанатын мұрын пердесіне саусақпен басу, науқасты дұрыс қалыпта ұстау. Адамды жатқызуға болмайды себебі мұндай жағдайда қан мұрын-жұтқыншаққа кетіп науқас оны жұтып, ол асқазанды тітіркендіріп, рефлексті түрде құсықпен сыртқа шығады. Алдымен мұрынды ұйыған қаннан тазартып, егерь де науқас жас бала болатын бокса, 1:10000 адреналин ерітіндісіне батырылған мақта қояды. Қанаған жерді мұрын пересінің алдыңғы шетінен бастап іздейді.
Мұрынға алдыңғы тампонада қою Тампонада қоюға негізгі көрсеткіштер: қарапайым гемостатикалық шаралардан кейін тоқтамайтын мұрыннан қан кету кезінде % жағдайда тампонада қойылады. Тампонада қоюға негізгі қолданылатын құралдар: Мұрын кеңейткіш; Бүйрек тәрізді лоток; Бүгілмелі пинцет, корнцанг немсе Гартман қысқышы; Колденеңінен 1,5 см, ұзындығы 10 және 20 см. дәкелі тығындар; Мұрынға тампонада қою ауры процедура, сондықтан мұрынның шырышты қабатын бүрку арқылы жансыздандырады неме бұлшық сетке енгізу арқылы жансыздандырады: 2% дикаин ерітіндісі немсе 5% кокаин ерітіндісі; 1% промедол ерітіндісі, 2% димедрол -1 мл және 50% анальгин ерітіндісі 2 мл.
Қан тоқтату үшін мұрынға тампонада қою техникасы Алдыңғы риноскопияда мұрын қуысына вазелин майына, алдын ала жылытылған қан тоқтататын пастаға, тромбинге, гемофобине малынған дәкелі тығын қояды. Мұрын қалқасының алдыңғы бөлімінен қан ксеткенде жалпы мұрын жолына бірінің артынан бірін ұзындығы 7-8 см бірнеше тығын қояды да, тығынды мұрын қалқанына қарай басады.
Алдыңғы тампонаданың кемшіліктері: Тығынды алу кезінде түзілген тромбтар түсуі мүмкін; Шырышты қабат зақымдалуы мүмкін; Егер мұрында жара бокса, тығынды алу кезінде жараның беті қайта қанауы мүмкін. Осы кемшіліктерді болдырмау үшін, биологиялық гетероперитонеальды тампон қолданылады, ол стерильді гетероперитонеальды пластина дан жасалған. Оны қолданардан бір күн бұрын қайнату арқылы залалсыздандырады. Егер алдыңғы тампонада тиімсіз бокса, артқы тампонада қолданады. Алдыңғы тампонада кезінде қойылған тығынды міндетті түрде 2-3 тәуліктен кейін инфекция түспеу үшін және іріңді отит болмау үшін алып тастайды. Мұрынның алдыңғы бөлігінен қан ағу қайталана беретін бокса, гальванокаустика қолданады, ляпис аймағын үшхлорсірке немсе хром қышқылымен күйдіреді.