Әлеуметтік институттар 1.Институттану процесі және институттардың дамуы 2.Әлеуметтік институттардың функциясы және ерекшеліктері. Негізгі ұғымдар: әлеуметтік.

Презентация:



Advertisements
Похожие презентации
Мемлекет түсінігі, мәні, функциялары. Мемлекеттік билік және мемлекет механизмі. Орындаған: 1 Г-16 Молдаш Бағила Тексерген: Досжанова М.Т.
Advertisements

Мемлекет органдары және оның түрлері. Мазмұны Мемлекеттік орган мемлекеттік басқарудың ұйымдық құрылымының жүйе құрушы элементі ретінде. Мемлекеттік орган.
ШЕТ ТІЛДЕРІ ЖӘНЕ ІСКЕРЛІК КАРЬЕРА УНИВЕРСИТЕТІ Жоғары мектеп педагогикасының нысаны мен пәні, міндеттері Орындаған: 1 курс магистранты Искендирова Э.Т.
Девиантты мінез-құлық. Жоспары: 1.Девиантты мінез-құлық 2.Девиантты мінез құлық типтері 3.Девиантты мінез құлықтың пайда болуы.
Қазақстан Республикасының Конститутциясы Орындаған:Бейшен Қ Тобы:ҚТ-143.
Гендер және отбасы мәселелерін медико-әлеуметтік тұрғысынан зерттеу ҚАРАҒАНДЫ МЕМЛЕКЕТТІК МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ Қазақстан тарихы және әлеуметтік-саяси.
Сыртқы орта дегеніміз ұйым жұмысына сырттан әсер етуші орта. Кез келген ұйым ашық жүйе ретінде болады. Сыртқы ортаның күрделілігі; ол әсер етуші факторлардың.
СӨЖ Тақырыбы : Меншік және экономикалық жүйе Орындаған : Исабекова Д. М топ Қабылдаған : Магзумова Л. К. Қарағанды,2017.
ҚАҚТЫҒЫС ЖӘНЕ ОНЫҢ ТҮРЛЕРІ, ШЫҒУ СЕБЕПТЕРІ. Ғылыми-әдістемелік, педагогикалық- психологиялық әдебиеттерде ғылыми халықаралық термин – конфликт қазақ тілінде.
Демократия саяси мәдениеттінің түсінігі МҰФТОЛЛАЕВ ДУЛАТ.
{ Дін туралы түсінік MyKaz.kz – Ашық мәліметтер порталы.
Мемлекет қоғамның ажырағысыз бөлігі болғандықтан барлық дерлік гуманитарлық ғылымдар мемлекеттік басқару мәселелерін қарастырады. Философия табиғат, қоғам.
Орында ғ ан:М ұ ратов С. Тобы: МКЯ – 701 Тексерген: Джанбубекова М. З.
Қоғамдағы әлеуметтік теңдік және теңсіздік мәселесі Орындаған: Тасболатов Мадияр Факултет: Ақпараттық технологиялар факультеті Мамандығы: ВТиПО 16-2 Б.
Орында ғ ан: Шайхыслам А Ммех-11 тобы. * Ұжым әлеуметтік тұтастықтан белгілі бір нышандары негізінде бөлінетін адамдардың шектеулі шамадағы қауымдастығы.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті Орындаған: Сейсембай ДінқауымОрындаған: Сейсембай.
Д Ә РІС 14 ТА Қ ЫРЫБЫ: Стандарттау категориясы. Стандарттау т ү рлері.
ҚР үрдіс алған мемлекеттік бағдарламалар – әлемдік тәжірибе нәтижелері. Тексерген: Сайлан Б.С. Орындаған: Ахметова Р.Е.
«Аrteducationkz»: Адам әлеуетін дамыту мен қоғамдық сананы жаңғыртудағы өнердің күші» TarSPU-Art.
Транксрипт:

Әлеуметтік институттар 1. Институттану процесі және институттардың дамуы 2.Әлеуметтік институттардың функциясы және ерекшеліктері. Негізгі ұғымдар: әлеуметтік институттар, институционалдану, дифференция, институция, нормалар, әлеуметтендіру.

Әлеуметтік институттар алғашқы қауымдық қоғамнан қазіргі заманға дейінгі кез келген қоғамда болған. Оларсыз қоғам өзін құрайтын адамдарға қатысты өзінің негізгі функцияларын - біріктіру, қорғау, қамтамасыз эту, тұлғаны әлеуметтендіру, рухани және мәдени даму, т.б. орындай алмаз еді. Адамдардың әлеуметтік өзара байланыстары мен қарым- қатынастары мінез-құлықтың жалпы ережелері мен қоғамдық мүддеге және жеке адамдардың мүддесіне қол жеткізудің қалыптасқан, рұқсат етілген тәсілдерінің негізінде құрылады. Ең алғашқы институттардың бірі жыныстық қатынастарды, қандас туыстар мен тайпаластар арасындағы қолдау көрсэту мен өзара көмектесуді рентген, мәдени сабақтастықты, әлеуметтік тәжірибені ұрпақтан ұрпаққа беру нормаларын баянды еткен отбасы және неке институты болып табылады.

Социологтар "институт ұғымын құқықтанушылардан бай әлеуметтік мазмұнмен толықтырып алған. Ол базалық социологиялық категориялардың бірі болып табылады, теориялық тұжырымдамаларды құру мен шынайы қоғамдағы әлеуметтік қатынастарды талдауда оны айналып өту мүмкін емс. Ағылшын социологі Г.Спенсер "әлеуметтік институт терминін алғаш ұсынған адам. Кез келген мекеме (әлеуметтік институт) әлеуметтік әрекеттердің орнықты құрылымы ретінде қалыптасады. Ол институттар қоғам өмірін реттеу мен жайластыру және адамдардың мінез- құлқына ықпал эту ісінде маңызды рөл атқаратынын этап өткен. Ол әлеуметтік институттардың ялты түрін сипаттап, талдаған: өнеркәсіптік, кәсіподақтық, саяси, әдет-ғұрыптық, шіркеулік, үй.

Латын тілінен іnstіtutum - орнату, жайластыру деп тәржімаланады. "Институция термині орнату, қоғамда қалыптасқан әдет-ғұрып, тәртіп дегенді білдіреді. "Институтұғымы әдет-ғұрыптар мен тәртіптердің заң немсе мекеме түрінде бекітілуін білдіреді. Әлеуметтік институт әлеуметтік жүйенің тұрақтылығын қамтамасыз ететін қоғамдық байланыстар мен қатынастардың кез келген тәртіптелуі, ресмиленуі дегенді білдіреді. Әлеуметтік құрылғы ретінде институт адам қызметінің әр түрлі салаларын реттейтін ресми және бейресми ережелердің, принциптердің, нормалардың, ұстанымдардың орнықты кешенін білдіреді. Олардың негізінде топтар мен адамдардың қарым- қатынас жасау жүйесіндегі орнын, функцияларын, мінез-құлқын анықтайтын әлеуметтік рөлдер мен мәртебелер жүйесі ұйымдастырылады.

Әлеуметтік институттың жеке адамант гөрі жоғары сипоты, өзіндік аса қатаң құрылымы бар, жүйелілік запасы болады. Құндылықтар, үлгілер және нормалар жүйе ретінде жеке адамдардың қандай да бір әлеуметтік қауымдастық шеңберіндегі міндетті мінез-құлықтарын реттеп отрады. Әлеуметтік институт деп көбінесе адамдардың бірлескен қызметінің тарихи қалыптасқан орнықты нысандарын айтады. Институттардың негізігі мақсаты - жеке адамдардың, топтардың және жалпы қоғамның іргелі қажеттіліктерін қанағаттандыру. Олардың сәтті қызмет атқаруы адамдар қауымдастығының өмірін сақтауға мүмкіндік береді, оларды топтар мен қоғамға біріктіреді, олардың өмірін тұрақты етеді. Дәл осы әлеуметтік институттар ұйымдардағы бірлескен корпоративтік қызметті үйлестіреді, әлеуметтік қатынастар сипотын анықтайды және оларды сақтап отрады.

Әрбір институт: - белгілі бір қызмет аясын; - белгіленген құқықтар мен міндеттер негізінде қоғамдық, ұйымдық немсе басқару функцияларын орындауға өкілетті адамдар тобин; - ресми тұлғалар арасындағы қарым-қатынастың ұйымдық нормалары мен принциптерін; - қойылған міндеттерді шешуге қажетті материалдық құралдарды (қоғамдық ғимараттар, құрал-жабдықтар және т.б.) қамтиды. Мысалы, әділет органдары (юстиция) әлеуметтік институт ретінде құқықтық қатынастар мен оларды реттеу саласын білдіреді. Оған жататындар белгілі бір адамдар чтобы (прокурорлар, соттар, адвокаттар); қабылданған ресми заңдар мен басқа да заңнамалық актілер, сендай-ақ құқықтық өкілетті тұлғалардың мінез-құлықтарының бейресми стандартталған үлгілері (соттың, прокурордың, адвокаттың және т.б. рөлдері); мекемелер (прокуратуралар, соттар, тұтқындау орындары және т.б.) және әділетті қаржыландыруға арналған ел бюджетінен бөлінетін қаражат.

Қоғамдық байланыстар мен қарым-қатынастарды тәртіпке келтіру, ресмилендіру және стандарттау процесіинституционалдандыру деп аталады. Қоғамның белгілі бір байланыстардың әлеуметтік ұйымдастыруға қажеттілігін ұғынуы барысында сол қажеттілікті қанағаттандыра алтын әлеуметтік нормалар, ережелер, мәртебелер мен рөлдер бекиді. Әлеуметтік институттың қызмет атқаруына жәрдемдесетін жалпы мақсаттар, топтар және ұйымдар қалыптасады, институттың барлық мүшелерін қамтитын нормалар мен санкцияларды қолдану ресімдері, мәртебелер мен рөлдер жүйелері құрылады.

Неғұрлым маңызды қажеттіліктерді қамтамасыз ететінәлеуметтік институттардың бес негізгі түрі бар: - бала туу, өсуі (отбасы және неке институты); - қауіпсіздік және әлеуметтік тәртіп (саяси институттар, мемлекет); - тұрмыстық құрал-жабдықтар өндіру (экономикалық институттар, өндіріс); - білімді беру, өскелең ұрпақты әлеуметтендіру, кадрлар даярлау (білім беру, ғылыми және мәдени институттар); - рухани мәселелер, тіршілік мағынасын шешетін қажеттіліктер (дін институты).