Тақырыбы:Вирусты гепатит С Орындаған:.Отжанова М.К. стоматология Тексерген:Ауесбаева Ш.Қ. Қарағанды 2017 ж.
Мазмұны: I.Кіріспе II.Негізгі бөлім С вирус ты гепатит этиологиясы С вирус ты гепатит эпидемиологиясы С вирус ты гепатит патогенезі С вирус ты гепатит клиникасы С вирус ты гепатит диагностикасы С вирус ты гепатит емі Болжамы Асқыныстары III.Қорытынды IV.Пайдаланған әдебиеттер
Вирусты гепатит С Гепатит С –дегеніміз вирус арқыли жұғатын,бауыр түйіршіктерін зақымдайтын ауру. С-гепатитінің ерекшілігі ол бастапқы жұққан уақытында және жіті кезеңінде көбінесе білінбей, ауру ағымы жасырын түрде өтеді. Бұл өте қауіпті ауру, өйткені ол созылмали түрде және тек қана бауырды зақымдап қана қоймай ағзаның басқа да мүшелерін зақымдап, қатерлі шиленістерге әкеліп соқтырады. Дәрігер кеңесіне келген көптеген аурулар өздерінің С гепатитімен ауратындарын біліп таң қаллоды,өйткені С гептитінің вирусы баяу зақымдайтын инфекцияға жатады, сондықтан аурудың алғашқы белгілері оның тек қана созылмали түріне ауысқанда, немсе қатерлі асқынған түріне айналғанда ғана білінеді.Сол себепті С вирус ты гепатитін «йорке немсе тыныш ауру» деп атайды.
Этиологиясы С гепатиттінің вирусы (HCV) флавивирустар (Flaviviridae) тұқымдастығына жататын РНҚ-ли вирус болип табылады.Оның диаметрі 50 нм және майдан еритің қабықшасы бар.НСV геномы құрамдық және құрамдық емс белоктардан тұрады.Құрамдық белоктарға:ядролиқ С белого және екі қабықшалиқ Е1,Е2 гликопротеин жатады.Ал құрамдық емс белоктар вирус репликация сына қатысатын төрт түрлі ферменте тұрады:NS3 протеаза/геликаза, NS5 РНҚ ли полимераза.
С гепатиті қоздырғышының ең басты ерекшелігі,оның генетикалиқ әректілігінде.Оның ялты генотипі бар(1 а,1 в,2 а,2 в,3 а),ал олардың өзі субтипке бөлінеді.Қазіргі кезде вирус ты С гепатитінің 50 ден астам субтипі бар.Сол себепті С гепатитімен ауырған адама спецификалиқ иммунитет панда болмайды да,адама қоздырғыш әр түрлі субтиптерімен генотиптері ауру тудырыды. Вирус 50 градус дейінгі температураға төзімді болады,бірақ липидтерді ерітетін еріткіштердің және ультракүлгін сәулелердің әсеріне өте сезімтал.Қоршаған ортада тұрақсыз қасиет көрсетеді.
Эпидемиологиясы. С гепатитінің көзі тек қана науқас адам немсе вирус тасымалдаушы. Берілу механизмі парентеральды. Таралу жолдары:стерильді емс инелермен инъекция жасағанда,гемодиализ кезінде,татуаж жасағанда,гемотрансфузия,құлақ тескенде,жыныстық қатынас кезінде,анадан балаға.
Қауіп қатер топтары:нашақорлар,гемодиализ бөлімшесінің пациенттері,медицина қызметкерлері,донор қанының реципиенттері. С гепатитіңі ауру шақырушы дозасы анағұрлим көбірек.Сондықтан тұрмыстық жолмен,жыныстық қатынас кезінде,ауру анадан босану кезінде балаға берілу аз орын аллоды.
Патогенезі. Вирус гепатоциттерге еніп,хонда репликацияланады.Вирустың бауырдан тыс репликация сады дәлелденген.Ол әсіресе қанның мононуклеарларында жиі жүзеге осады.С гепатитінің вирусы тікелей цитопатиялиқ әсер етеді.Оның иммуногендігі әлсіз болғандықтан гепатоциттердің қоздырғыштың таралуы тез арада жүзеге аспайды.Вирус үнемі өзінің антигендік құрылимын өзгертіп отыратындықтан,иммундық жүйе бейімделіп үлгермейді де,вирус иммундық бақылаудан тыс қаллоды.Осының салдарынан өте өзгергіш штамдардың мөлшері көбейіп,активті репликацияланады.Мутациялардың жылдамдығы репликация жылдамдығынан босым болады.Сондықтан жұқпа көптеген жылдар бойы организмде белсенді түрде сақталлоды.
Сонымен қоса С гепатитінің вирусы Т лимфоцит тер рецепторларының функционалды антогонистері болип табылатын пептидтерді ынталандырады.Осының салдарынан «Т жасушаларының анергиясы» хелперлік және цитотоксикалиқ белсенділігі тежеледі де,жұқпали процестің созылмали түріне алип келеді. С гепатитінің реконвалесценттерінде бірінші топтағы Т хелперлердің цитокиндері соның ішінде интерлейкин 2,гамма интерферон синтезі босым болады.Ал созылмали түріне ауысқанда екінші топтағы Т хелперлердің цитокиндері көбейеді(интерлейкин 4,5,10)
Клиникасы Инкубациялиқ кезеңі 20 күнен 150 күнге дейін,орташа күн.Жедел С гепатиті көп жағдайда жасырын түрде өтеді.Диагнозды АЛТ мөлшерінің жоғарлауына,HCV РНҚ анықтау арқыли,кейде HCV IgM, IgG анықталуына қарап қояды. Манифестті С гепатитінің клиникалиқ ағымы көбінесе жеңіл,сирек жағдайда орташа түрде өтеді.Жедел бауыр жетіспеушілігі өте сирек демиды.
Астеновегативті және диспепсиялиқ синдром дар сарғыштанумен өтетін С гепатитінің бастапқы түрінде және сарғыштанусыз өтетін түрінде кездеседі.Науқастар әлсіздіктің,енжарлиқтың,тез шаршағыштықтың,тәбетсіздік тің орын латынина шағымданады.Сонымен қатар оң жақ қабырға астында ауырсыну сезімі панда болады.Кейбір науқастардың дене қызуы көтеріледі.
Сарғаю айқандылиғы төмен болады,көздің,таңдайдың аздап сарғаюымен,терінің білінер білінбес сарғыштануымен,холурия және ахолия белгілерінің бер екі рет байқалуымен сипатталлоды.Кейде батыры аздап үлкейеді.Көкбатыры үлкеймейді.
Буындардың ауруы,қышыну.
Негізінде вирус ты гепатит С үш деңгейде демиды. 1-деңгей созылмали гепатит 2-деңгей бауыр циррозы 3-деңгей бауыр ісігі-немсе (гепатоцеллюлярная карцинома)
Созылмали гепатит С бауырдан тыс көріністерге ие болуы мүмкін: Депрессия; В жасушасының лимфопролиферативті аурулары; Васкулит; Қызыл жазық теміреткі; Шегрен синдромы; Гломерулонефрит; 2 типті қант диабеті.
Анамнез жинаған кезде гемотрансфузия,мүшелер мен тіндер трансплантациясы,медициналиқ емс қауіпті инвазивті терапия болғандығын,қауіп тобина жататындығын сұрастыру керек.
Диагностикасы.Физикалды тексеру. Бастапқы кездерінде физикалды тексеруде тек қана гепатомегалия анықталлоды.Аурудың дамуы кезінде бауыр тінінің тығыздалуы болады. Ал созылмали гепатиттің бауыр циррозы на өтуі кезінде бауырдың дисфункциясы мен портальды гиертензияға негізделген симптом дар панда болады: Перифериялиқ ісіктер; Асцит; Қанталаулар; Жұлдызды гемангиомалар; Ерлердегі куеде және іш бөлігіндегі түктерінің түсуі; Өңеш пен асқазанның көктамырларының варикозды үлкеюі.
Лабораторли тексерулер. ЖҚА: анемия(гиперспленизм мен қан кету нәтижесінде), лейкопения, тромбоцитопения(гиперспленизм мен ВГС миелодепресситі әсерінің нәтижесінде), ЭТЖ көтерілуі (инфекциялиқ асқыныстар кезінде). Биохимиялиқ қан анализі. АЛТ АСТ ( 10 ЖШН). Биллирубин жедел түрінде жоғарғы,ал созылмали түрінде норма да. Альбумин,МНО,ПВ төмендеуі жедел түрінде. Серологиялиқ: (ИФА ИХА) anti-HCV, басқа да парентералды инфекциялардың маркерің ВГВ (HBsAg, HBeAg, anti-HBs, anti-HBe, anti-HBc total/IgM), ВГD (anti-HDV у носителей HBsAg), ВИЧ (anti-HIV), сонымен қоса (при подозрении на острый гепатит) ВГА (anti- HAV) и ВГЕ (anti-HEV). Молекулярли диагностика ПТР :HCV RNA анықтау.
Инструменталды тексерулер. УЗИ Эндоскопиялиқ Пункциялиқ биопсия. Эластография және эластометрия.
Дифференциалды диагностика Вирусты гепатит В Наличие HBsAg, HBV ДНК в сыворотке крови Вирусты гепатит D Наличие anti-HDV (total, IgM), HDV РНК в сыворотке крови
Емі. Медикаментозды емс: Сақтандырушы режим(дененің қызуынан,инсоляция дан сақтану,физикалиқ жүктеме түсірмеу) Күніне 2-3 литр су ішу; Қауіп факторларын шектеу: арақ,табак,гепатотоксикалиқ дәрілер.марихуана,биологиялиқ белсенді қосылистар.
Медикаментозды ем: Пегилированный.интерферон альфа-2 а, Раствор для инъекций 180 мкг/0,5 мл Пегилированный интерферон альфа-2,Раствор для инъекций 50 мкг/0,5 мл 80 мкг/0,5 мл 100 мкг/0,5 мл 120 мкг/0,5 мл 150 мкг/0,5 мл Рибавирин Противовирусные препараты прямого действия. Капсули/таблетки 200 мг Симепревир Противовирусные препараты прямого действия. Капсули 150 мг Дасабувир, Омбитасвир + Паритапревир + Ритонавир Противовирусные препараты прямого действия. Дасабувир 250 мг; Омбитасвир 12,5 мг + Паритапревир 75 мг + Ритонавир 50 мг
Болжамы Жедел HCV жұқпасының 85-90% созылмали түрге ауысады,ал 10-15% ғана жазылады. Вакциациясы жоқ.
Асқыныстары: Бауыр фиброзы; Жасушалар дистрофиясы; Бауыр циррозы; Гепатокарционма; Бауырлиқ кома
Пайдаланған әдебиеттер: 1. Покровский В.И. и др. Инфекционные болезни и эпидемиология. М.: ГЭОТАР-МЕД, с. 2. Шувалова Е. П. Инфекционные болезни. Ростов-Н/Д.: Феникс, с. 3..Малов, В.А. Сестринское дело при инфекционных заболеваниях: Учеб. пос. для вузов/ В.А.Малов.- М.:Мастерство, с.
Назарларыңызға рахмет!