Астана медицина университеті АҚ Клиникаға кіріспе кафедрасы СӨЖ Тақырыбы : Медициналық құралдармен материалды стерилизация лоу тәсілдері мен түрлері. Орындағандар: Айтжанова С. Е Айтмағамбетова Б. С Жакиева Н. Ж Сабенова А. К Таңбаев С. Д Тексерген: Амирбекова А.А Астана 2016 ж.

ЖОСПАР: I.Кіріспе II. Негізгі бөлім. 1. Стерилизациялаудың түрлері 2. Медициналық құралдарды стерильдеу тәртібі 3. Стерилизаторлар III. Қорытынды IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

КІРІСПЕ Стерилизация дегеніміз – бұл аспаптарда, таңу материалдарында микроағзалар мен олардың спора ларын толық жою болып табылады. Науқасты күту және емдеу кезінде қолданылатын кез- келген затрат толық стерилизацияланбаса басқа адамдарға ауру жұқтыра аллоды. Жеткіліксіз стерилизацияланған аспаптарды қолдану сарысу, гепатит, ЖИТС, стафилококк және басқа инфекцияларды дамыта аллоды. Біздің елімізде « Медицинаға белгіленген өнімдерін дезинфекция алу және стерилизация лоу тараулық стандарты енгізілді. Осы стандарт пен дезинфекция алу мен стерилизация лоудың әдістері, дәрілері мен тәртіптері белгіленді. Қазіргі емдеу мекемелерінде орталықтандырылған залалсыздандыру бөлімшелері ұйымдастырылды. Олардың негізгі мақсаты медициналық құралдарды залалсыздандырып, алтын –ала тазарту. ОЗБ-ның құрылымы 2 блоктан тұрады. Біріншісі залалсызданған, екіншісі залалсызданбаған блок. Залалсызданбаған блокта залалсыздандыру алтындағы тазартуды, залалсыздандыруға арналған материалдарды қораптау және бу стерилизаторларын, құрғақ ауа-шкафтарын дайындау жүргізіледі. Ал залалсызданған блокқа стерильденген материалды түсіреді. ОЗБ-да ашық түрде медициналық өнімдерді залалсыздандыруға болмайды. Ашық түрде құрғақ ауа шкафы нда залалсыздандыруға болады.

Стерилизация түрлері Жылулық ХимиялықСәулелік

Жылулық( термиялық) стерилизация микробтардың жоғарғы температураға сезімталдығына негізделген. 60С-та және су бар жердь ақуыз денатурациясы, нуклеин қышқылдарының, липидтердің деградациясы болып, нәтижесінде микробтардың вегетативті түрлері жойылады. Құрамында аз мөлшерде суы бар және онымен тығыз байланысқан тығыз қабығы бар споралар С-та жойылады. Жылулық стерилизация да негізінен құрғақ ыстық пен қысымды бу қолданылады. Өңдеу келесі манипуляциялардан тұрады: Сынама қойған кезде бақыланып отырған затқа екі реактив тендер тамызады. Қан немесе жук затратының қалдықтары бар болған жағдайда ондай затратды қайта өңдеу керек болады.Стерильдеудің алтындағы тазарту сапасын бақылауға тәулігіне өңделген затратдың әр түрінің 1%-ы алынады. Жылулық стерилизация қатарына құрғақ ыстықпен стерилизация лоу жатады. Құрғақ ыстықпен стерилизация лоу аулы стерилизатор лорда немесе Пастер пешінде жүргізіледі.

ЖЫЛУЛЫ Қ СТЕРИЛИЗАЦИЯ Ғ А ЖАТАДЫ : Автоклавтау Құрғақ ауамен стерилизация лоу Қайнату Ультракүлгін сәулелермен стерилизация лоу

АВТОКЛАВТАУ : Автоклавтау – қысымдағы бумен әсер ететін стерилизация болып табылады. Булы стерилизация жоғары температура (138 С) мен жоғары қысым (2,5 ат.қ.) арқылы әсер етумен жүзеге осады. Нәтижесінде стерилизация ли камера дан барлық ауа ығыстырылады. Емдеу мекемелерінде бұл әдістің 2 режимі қолданылады: 1 режим -температура 132 С, қысым 2 атмосфералық қысым, уақыты 20 мин. Бұл режим арқылы шины құралдар, шприц, корозияға тұрақты металдар стерилизация дан өтеді. 2 режим температура 120 С, қысым 1,1 атмосфералық қысым.

ҚҰРҒАҚ АУАДА СТЕРИЛИЗАЦИЯ: Металлдан, шиныдан жасалған құралдарға арналған. Стерилизацияның бұл түріне көбінесе су өтпейтін құрғақ қағазбен қапталған (немесе қапталмаған) затрат ұшырайды. Қағазбен стерилизацияланған затратды 3 күннен артық сақтауға болмайды. Стерилизациялы камераның жұмыс температурасы 180 С, ұстау уақыты 60 мин. Қағаз қапшықтарды қолдан жасап, 5% крахмал мен желімдейді. Құрғақ ауадағы стерилизация жұмысының орындалу реті: Салқын стерилизатор Қыздыру Стерилизация: қажетті температура 180 С, белгіленген уақыт 60 минут Суыту: С дейін

Қ АЙНАТУ : Бұл әдіспен ұсақ хирургиялық құралдар, шприц, заттық үстелше және т.б. Құралдар стерилизацияланады. Оларды су құйылған арнайы стерилизаторларға орналастырады. Судың қайнау температура сын жоғарылату үшін 1-2% натрий бикарбонатын қосады. Қайнату уақыты 30 мин. Бірақ бұл әдіс толық стерилизацияны қамтамасыз етпейді, себебі кейбір вирустар (гепатит вирусы) мен бактерия спора лары толық жойылмауы мүмкін

Стерилизациялаудың химиялық түрінде: полиэтилене жасалған құралдар, өкпені жасанды вентиляциялайтын аппарат тар, эндоскоптар дезинфекция алушы ерітінділер немесе газдармен стерилизацияланады. Химиялық стерилизация: Газды Ультрадауысты Инфрақызыл шағылыстыру

СТЕРИЛИЗАЦИЯНЫҢ ДҰРЫС ЖҮРУІН ҚАДАҒАЛАУ: Бактериологиялық әдіс – ең нақты, бірақ уақытты көп қажет етеді. Бұл әдіс стерилизацияның дұрыс жүруін қадағалайды. Техникалық әдіс – манометр мен дұрыс жұмыс істеуді, камераға максимальді термометр орналасқандықтан периодті түрде температура сын тексеруді талап етеді. Термиялық әдіс күнделікті өткізіледі. Ол құрамында құм тәрізді затратдың түсін өзгертіп, олардың белгілі бір температурада еруіне негізделген. Стерилизацияны қадағалау үшін қолданады: Температураны, қысымды, уақытты, өлшеу; химиялық тестілер; термохимялық индикаторлар және биотестілер.

РАДИАЦИОНДЫҚ ӘДІС:

БИОЛОГИЯЛЫҚ ӘДІС:

ИНДИКАТОРЛАР

ҚОРЫТЫНДЫ: «Денсаулық-зор байлық» легендой, адам денсаулығы –өмірлік қуатқа толы жан- тәнінің айнасы.Денсаулық – тылсым өмір. Қазіргі таңда денсаулық сақтау мәселесі алдыңғы қатарлы проблемалардың қатарына жатады. Шынымен де бүгінгі күні өте ауры сырқаттардың таралуы жиілеп отыр.Әрине мұндай сырқаттардың көбйіп кетуі алуан түрлі жағдайлармен байланысты. Сондай жағдайлардың бірі емдеу мекемелеріндегі медициналық құралдардың жоғары запада стерильденбеуі.Медициналық құралдарды стерилизация лоу кезінде ереже бойынша,уақытында стерилизация жүргізу ауры сырқаттардың алтын алуға мүмкіндік береді. Міне, сондықтан да емханаларда, емдеу мекемелерінде, процедуралық кабинеттерде, медициналық құралдарды пайдаланғаннан кейін қатаң түрде стерилизацияның жүргізілуіне мән беруіміз қажет.Тек сонда ғана ауры сырқаттардың таралмауын қамтамасыз ете аламыз.

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: С.А. Амиреев Эпидемиология -2, Алматы 2002 ж. В.А. Вилькович «Дезинфекционное дело» Москва 1987 г. А.И. Шпирина Лечебное пособие по основам сестринского дела Алматы 2003 ж Каркабаева А.Д Клиникаға кіріспе-1 Астана 2013 ж