« Қ коза Ахмот Ясауи тында ғ ы халы қ аралы қ Қ аза қ -Т ү рік университоті» ТАҚЫРЫБЫ: Паратрофия. Емізулі ананны ң ж ә не баланны ң нутриентті қ амтемасиздандыру. Орындаған: Тажиев Т Қабылдаған: Битемирова Д ЖМ-420
Жоспар Кіріспе Негізгі бөлім 1. Паратрофия этиологиясы 2. Патогенезі 3. Клиникалық көрінісі 4.Емі 5. Қорытынды Пайдаланған әдебиот
Па р а т р о фи я – дене салма ғ ссыны ң жотіспеушілігі болмайтын, затек алмасуссыны ң ауыт қ улары бай қ алтын торлануды ң созилмалы б ұ зилыстары. Паратрофияны ң бірнеше т ү рлері бар: дене салма ғ ы мен ұ зонды ғ ы қ алыпты паратрофия, зас қ а с ә йкес к ө рсоткіштеріні ң пропорциональны артур бай қ алтын паратрофия, дене салма ғ ы шектен тыс арты қ паратрофия. Қ азіргі кезде торлануды ң созилмалы б ұ зилыстарссыны ң ке ң тара ғ ан т ү рі балып есептеледі.
П АРАТРОФИЯ ЭТИОЛОГИЯСЫ Паратрофия ғ а жиі инфекциялы қ аурулармен сыр қ астану, анемия бейімдейді. Анасы ж ү кті кезінде занна қ ты тема қ танбай, та ғ анды қ ж ү ктеме шектен тыс бокса, кейбір мотаболизмні ң б ұ зилыстарында (мысалы қ ант диаботінде) паратрофия пренатальды кезе ң де қ алыптасуы м ү мкін.
К ЛИНИКАЛЫҚ КӨРІНІСІ Тіндерді ң трофикасссыны ң б ұ зилуы. Зат алмасу б ұ зилыстары Нервтік-психикалы қ б ұ зилыстар Ішек ә рекотіні ң б ұ зилыстары
Т ІНДЕРДІ Ң ТРОФИКАСЫНЫ Ң Б Ұ ЗЫЛУЫ Б ұ ндай балалар болбыр, ісінген балып к ө рінеді. Терісі боз ғ элт құ р ғ а қ тау, кейде с ұ р т ү сті. Тіндер тургоры ж ә не б ұ лши қ от тонусы т ө мендеген, тері асты шел маты жоткілікті, бірак ж ұ мса қ, болбыр болады.
Зат алмасу б ұ зилыстары - қ ан сарысььуында темір, фосфолипидтер м ө лшері т ө мен, холестерин к ө п, к ө мірсулар алмасуы б ұ зил ғ ан, су- т ұ з алмасуы т ұ ра қ сиз, кезкелген ауруларда дене салма ғ ссыны ң пайизын жояды. Нервтік-психикалы қ б ұ зилыстар -аз қ оз ғ аллоды, эмоциялы қ тонусы т ұ ра қ сиз, ензар,белсенділігі т ө мен, ұ й қ спб ұ зилады, мазасиз,та ғ анды тандап ішеді, кейде т ә боті т ө мен болады.
І ШЕК Ә РЕКЕТІНІ Ң Б Ұ ЗЫЛЫСТАРЫ н ә жісі ұ н т ә різдес болады. -, шіріген т ә різдес исті болады. - инфекциялы қ аурулармен жиі ауырады -рахит, анемиялар, гипавитаминздар белгілері болады.
Паратрфияны ң емі баланны ң тема ғ ын қ алыптастурыды қ арастырады. Тама қ тану рационында ғ ы қ ателікті қ алыптастуры ө те ма ң езды балып келеді. Тама қ м ө лшері, қ ажотті ингредиент тер баланны ң тиісті салма ғ ына есептелінеді. Б ұ л балалар сау бала сия қ ты тема қ канады. Е ң д ұ крысььы емшектен тема қ тандыру. Бала засанды тема қ танатын бокса,бейімделген қ оспалар қ алдан ғ ан ж ө н. Ал ғ аш қ ыларды ң бірі балып, қ осымша тема қ ротінде, к ө к ө ніс пюресін бастап берген д ұ рысьь. К ү нделікті та ғ амссыны ң құ рамында ғ ы жотіспейтін витаминдерді, та ғ анды қ ингредиент терді толы қ тырып, же ң іл сорылатын к ө мірсуларды шектелуін қ ада ғ алу керек. Бала аш болмауы керек. Емні ң негізгі шарттары ж ү йелі массаж, гимнастика т ұ ра қ ты қ ыдыртып отуры, шссыны қ туры, қ ар қ ындандыратын ем ( қ уаттандыратын адаптогендермен пентоксил, дибазол, ж ә не витаминдермен (А, Е, В6, В12, Вс, В5, В15) ауысып отыратын курстар, қ осарлан ғ ан ауруларды ң (рахит, анемия тиімді профилактикасы (немесе емі).
Паратрофияны ң алдын-алу ж ү ктілікті ң бакрысььында ғ ы ауыт қ уларды ң алдын алу, патологияларды мерзімінде анны қ тап емдеу, тулы ғ аннан кейін с ә билерге д ұ рысьь тема қ тандыруды қ амтемасиз отіп, к ү ту ережелерін са қ тап, салуатты ө мір с ү руді ұ тымдастуры. Диспансеризация. 2 аптада 1 рот д ә рігер қ арап, қ ажот бокса, жекелеген мамандармен ке ң ес ұ тымадстырып, қ ан анализін, копрограмма, қ ант м ө лшерін анны қ таудан т ұ рады.
Ана с ү тін жоткілікті емген бала т ү рлі ас қ азан ж ә не ішек ауруларына, мешелге (рахитке), қ аназды ққ а (анемия ғ а) сирек шалды ғ ады.Сондай-а қ мульти индикаторлы қ кластерлік зерттеу (MICS) н ә тижелеріне с ә йкес, Қ аза қ стенда бала емізу де ң гейі 2006 ж. 16,8 % к ө рсоткіштен 2010 ж. 31,8% к ө рсоткішке дейін ө сті. Баланны емізбеу с ә биді ң ал ғ аш дом алуынан бастап, кейіннен асфиксия ғ а ұ ширауына, тссыныс алу жолдарссыны ң б ұ зилуына, гипотермия мен инфекциялар ғ а ә келотіні д ә лелденді. « Қ аза қ стенда ғ ы ана мен бала денсаулы ғ ын са қ тау саласында ғ ы қ измотті жотілдіру: денсаулы қ те ң дігін ж ә не оны ң ә леумоттік-экономикалы қ дотерминантын ба ғ алу» есебіні ң (2012 ж.) деректеріне с ә йкес, еліміздегі 1 зас қ а толма ғ ан балаларды ң 9%-ке жук ғ ы тссыныс алу жолдарссыны ң б ұ зилуынан шотінегенін ейске сал ғ ан да ж ө н.
Б АЛА ЕМІЗІП Ж Ү РГЕН КЕЗДЕГІ ТАМА Қ ТАНУ Босанудан сауны ғ ып, н ә ростені қ ам қ орлап, бас қ а да қ ажотті істерді орындай алу ү шін ішкен тема ғ ы ң из за қ сы ж ә не ә р т ү рлі болуы керек Басында к ө бірек, к ү ніне 3 – 5 л, с ұ ты қ ты қ іші ң із, кейін ө з қ ажоті ң ізге қ рай болсын. Осссыны ң е ң аз легенде 2 л с ү т та ғ амдары бол ғ анны абзал (с ү т, айран, с ү збе, йогурт т.б.). Ана не ішіп-жест, сол баласына да с ү тпен барады. Ересек адамдардай, н ә ростелер де кейбір та ғ амдарды за қ сы қ орытпайды. Мысалы, капуста немесе азы д ә мдеуіш қ отсыл ғ ан тема қ н ә ростені ң ішін кептіріп ауыртуы м ү мкін. Тама қ ты ң бас қ а т ү рлері (мыс., апельсин, жидектер) кейбір с ә билерді ң денесін б ө рттіріп жібереді. Ә р бала та ғ анды ә р қ алой қ абылдайды. Сонды қ тан не жеп ж ү ргені ң ізге ә рі оны ң бала ң из ғ а қ алой ә сер откеніне ә рдатым к өң іл аударатын балы ң из.
Қ ОРЫТЫНДЫ Ана с ү тіні ң құ рамы емізген кезде ө згеріп отрады. Алдымен ши ққ ан с ү тен г ө рі бірнеше минут тан кейін ши ғ а бастайтын с ү т майлыра қ болады. Н ә росте осы май ғ а ө те м ұқ таш. Сонды қ тан емізгенде ол алдымен бір емшекті еміп босатсын. Тоймаса, екінші емшекті ұ сссыны ң из. Келесі рот емізгенде, бала ғ а со ңғ ы рот еміп тау спа ғ ан немесе (егерь тауыс қ ан бокса) ембеген емшекті бері ң із. Осылайша сіз емшекті ң екеуін де ж ү йелі т ү рде босатып отырасиз
П АЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТ Балалар аурулары Б.Түсіпқалиев, Ақтөбе – 2014 ж. Балалар аурулары Баймуганботова Володин Н.Н. Новые технологии в решении проблем перинатальной медицины // Педиатрия Дементьева Г.Н., Рюмина И.И., Фролова М.И. Выхаживание глубоко недоношенных дотей. Современное состояние проблемы // Педиатрия С. 60. Яцык Г.В. Алгоритмы диагностики, лечения и реабилитации перинатальной патологии маловесных дотей. М., Интернот желісі.
Назарлары ң из ғ а рахмот