Тақырыбы: Бүйректің тула біткен ақаулары. Қабылдаған: Орындаған: Касимова М.С Топ: 528 ЖМ
Жоспар:. Кіріспе ІІ.Негізгі бөлім 1. Бүйрек даму ақауларының этиологиясы 2. Бүйректер санының аномалия лары 3.Бүйрек маша-көлемінің аномалия лары 4.Бүйректер құрылымының аномалия лары 5. Бүйректердің орналасуының аномалия лары ІІІ.Қорытынды ІV.Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Этиологиясы Тұқым қуалау факторы Жүктіліктің бирінші триместріндегі әр түрлі ифекциялық аурулар – краснуха, грипп. Ионизирлеуші сәулелер. Қант диабет. Созылмалы алкоголизм. Венерологиялық аурулар, сифилис. Жалпы организмнің гипоксиясы Химиялық улы өнімдер, ауры металдар (қорғасын, сынап, уран т.б) Дәрі-дәрмектер (антибиотиктер, сульфаниламид тер, зәр айдатқыштар,жүктілікке қарсы дәрілерді бей брекет қолдану) Кейбір бактериялар:гемолиздік стрептококк тар, ішек таяқшалары, энтеробактар, протей, клебсиелла және т.б. Өсімдік және жануарлар улары: саңырауқұлақ, жылан, құрт-құмырсқа улары. т.б ;
Бүйрек даму ауытқушылықтарының жіктелуі. Бүйректер санының аномалия лары Бүйрек маша-көлемінің аномалия лары Бүйректер орналасуының аномалия лары Бүйректердің өзара қатынасының аномалия лары Бүйректер құрылымының аномалия лары
Бүйректің саның аномалия лары. Бүйрек агенезиясы мен аплазиясы органның тула болмауымен немсе дамуының тоқтауымен сипатталады. Әдетте, бұл патология несетағар мен оның сағағы болмауымен қабатасады. Бүйректің аплазиясы. Бұл ақау несет жолының төменгі жартысындағы вольф түтігінің дамуының тоқтап қалуынан не дамы май қалуынан болады. Бүйректің аплазия сын атрофиядан ажырата білу керек, себебі бұл патологиялардың клиникалық көрінісі біртипті. Контрлатералды бүйректің қалыпты дамуында, бұл ақаудың клиникалық көріністері байқалмайды. Көбінесе бүйрек аплазия сында, несетағардың болмауымен және оның сағасы мен несетқуығының сәйкес келетін үшбұрышының болмауымен сипатталады Бүйрек аплазия сының диагностикасы қазіргі уакытта цистоскопия, экскреторлық урография, ультрадыбыстық сканирлеу, компьютерлік томография және бүйрек ангиографиясы негізінде жүзеге асырылады. Бұл патология кезінде әдетте контралатеральдық бүйректің викарлық гипертрофиясы байқалады.
Агенезия Аплазия почек
Қосымша бүйрек Бұл сирек кездесетін бүйректің ақауына жатады. Қосымша бүйрек жеке қанмен қамтамасыз етіледі және жеке несетағары болады, яғни жеке несетағармен немсе негізгі бүйректің несетағарымен қамтамасыз етіледі. Кейде бұл эктопиялық орналасуы мүмкін, сол себепті зәр үнеі бөлініп тұрады. Қосымша бүйрек қалыптыға қарағанда төмен орналасады. Және төменгі бел омыртқада не мықын аймағында, сирек жамбаста орналасады. Олардың өлшемдері – вариабельді, алайда жиі көлемі кішірейген.
Бүйрек аплазиясы Қосымша бүйрек
Бүйректің екі еселенуі Бұл бүйректің саны жағынан ең жиі кездесетін ақауы. Бүйректің екі еселенген ақауы, қалыпты бүйрекке қарағанда ұзынырақ, көбінесе оның эмбриональдық үлестілігі анық байқалады. Жоғарғы және төменгі бүйректің арасында әртүрлі деңгейде дамыған жүлгелер болады. Екі еселенген бүйректің жоғарғы бөлігі төменгі бөлігіне қарағанда кішкентай. Екі еселенген бүйректің қанмен қамтамасыз етілуі екі бүйректік артерия мен қамтамасыз етіледі. Лимфаайналымы - екі еселенген бүйректің әр бөлігінде бөлек-бөлек жүреді. Толық екі еселенген бүйректе тостағанша-түбектік жүйе бөлек- бөлек болады, төменгі бөлігінде – қалыпты, жоғарғы бөлігінде – дамы май қалған. Әр тостағанша несетағар бойынша кеткен. Бүйректің екі еселенуі жеке орган ретінде көрінеді, сондықтан аталуы да сендай. Тостағаншасы екі еселенбей, қан тамары мен паренхимасы екі еселенсе, оны бүйректің толық емс екі еселенуі деп атаймыз.
Шама-көлемінің аномалия лары Бұл аномалилға көлемнің кішіреюін бүйрек гипоплазия сын жаткызады; ол бүйректердің қалыпты морфологиялық қүрылымымен, олардың секреторлық және экскреторлық функцияларының бұзылу белгілерінің болмауымен сипатталады. Аномалия әдетте бір жақты болады, алайда екіжақтылық болуы мүмкін. Диагностика экскреторлык урография, УЗИ мен бүйреқтердің компьютерлік томографиясы, сендай-ақ ангиография негізінде жүзеге асырылады. Гипоплазияланған бүйректі хирургиялық емдеу кажеттілігі артериялык гипартензия кезінде туындайды. Бұл әдетте пиелонефрит, яғни көбінесе бүйректің әжімделіп және артериялық гипартензиямен көрінеді. Бұл кезде нефрэктомия жасайды.
Бүйрек гипоплазиясы
Орналасу аномалнясы немсе бүйректердің дистопиясы: жамбастық мықын астылық Бел кеуде сегізкөздік дистопия болуы мүмкін. Орналасу аномалия лары немсе бүйректердің дистопиясы
Жамбас дистопиясы бірмаша сирек кездеседі және бүйректің жамбаста орналасуымен сипатталады: еркектерде ол тік ішек пен қуықтың арасында, әйелдерде жатыр мен тік ішектің арасында орналасады. Мықын асты дистопиясы неғұрлым жиі кездеседі, мұндайда бүйрек мықын асты шұңқыршасында орналасады. Бұл аномалияның неғұрлым жиі болатын көрінісі іш аурыады, ол дистопияланған бүйректің көрші орган армен жиі нерв өрімдеріне батуынан болады. Бел дистопиясы әдетте 2-3 бел омыртқаларының деңгейінде орналасады, оның шүмекшесі алға қарап тұрады. Диагностика пальпация, экскреторлық урография мен ультрадыбыстық сканирлеу негізінде жүзеге асырылады. Кеуде немсе торакалдық дистопия ілуде бір ғана кездеседі. Қиылысты дистопия да өте сирек кездеседі және бір бүйректің ортаңғы сызықтан сыртына ауысуымен сипатталады, осины нәтижесінде екі бүйректе бір жақта орналасқан болып шығады.
ӨЗАРА ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС АНОМАЛИЯЛАРЫ Екі бүйректің өзара тұтасып бітуімен сипатталады. Бүйректердің тұтасуын олардың ортаңғы беті бойынша саралайды – галет тәрізді бүйрек. Бір бүйректің жоғарғы полюсі екінші бүйректің төменгі полюсімен тұтасқан кезде S тәрізді немсе L тәрізді деп аталатын бүйрек құралады.
Диагностика пальпация, экскреторлык урография мен ультрадыбыстық сканер лесу негізінде жүзеге асырылады. Кеуде немсе торакалдық дистопия ілуде бір ғана кездеседі. Киылысты дистопия да өте сирек кездеседі және бір бүйректің ортанғы сызықтан сыртына ауысуымен сипатталады, осиның нәтижесінде екі бүйрек те бір жакта орналаскан болып шығады. Бүйректердін. дистопиясы кезінде хирургиялық емдеу тиісті патологиялық процесс бар бокса ғана кажет болады.
Таға тәрізді бүйрек деп бүйректердің атас полюстерінің тұтасуымен сипатталатын жиі кздесетін аномалия. Бұл оранда екі жартысының төменгі сегменттерін қосатын бүрек мойнағы әдетте ірі тамырлардың – қолқа мен қуыс венаның, сендай-ақ нерв торының алдында орналасады. Бұл аномалия көп жағдайда уродинамиканың бұзылуларымен және қайталама гидронефроздың дамуымен қабатасады.
Құрылым ақаулықтары Бұл негізінен бүйректердің кисталық аурулаы болып табылады. Бұлардың арасында бүйректердің қарапайым киста лары, мультикисталық бүйрек, бүйректердің поликистозы, қуысты бүйрек және бүйректердің дермоидтік кистасы ауруларын саралайды. Бүйректердің қарапайым киста лары тула біткен және жүре пайда болған, даралық немсе көптік, бір немсе екі жақты болады. Кисталар домаланған не овал формулы болады, бүйректің әртүрлі сегменттерінде орналасады, интрапаренхимдік және экстрареналдық шоғырлануы мүмкін. Кистаның көлемінің ұлғаюы бүйрек паренхимасының атрофия сына әкеп соғады, бүйректің гемо- және уродинамикасын бұзады.
Бүйрек мультикистозы – тула бітетін аномалия, оның кезінде бүйрек паренхимасының орнын форматы көлемдері алуан түрлі кисталар болады. Мұның өзі әдетте бір жақты болатын, өте сирек кездесетін аномалия. Бүйректердің поликистозы – бірмаша жиі кездесетін, ауры әр уақытта екі жақты болатын, тұқым қуалайтын ауру. Дендей беретін бұл аномалия арте ме кеш пе бүйрек жетіспеушілігіне пары соғады. Поликистоздың шығу негізі іште жүрген кезеңдегі даму кезінде секреторлық және экскреторлық нефрон сегменттерінің, яғни түзу және ирек өзекшелерінің дер кезінде және дұрыс емс қослуы.
Мультикистоз Мультилокулярлы киста
Қолданылған әдебиеттер: Патология - Пауков В. С. Литвицкий П. Ф. – Учебник Год выпуска: 2004 Болезни почек: диагностика и лечение:Учебник. Шишкин А.Н. Детские болезни - Баранов А. А. – Учебник Год выпуска: 2002 «Адам анатомиясы». Т.М. Досаев, Т.С. Қосманбатов, М.З. Шайдоров