ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ РК КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА Такырыбы: Тексерген: Жақсыбаева Г.Б. Орындаған: Жұмабай М.Қ. Топ:
Бүйрек функция сының жіті жеткліксіздігі (БФЖЖ) – метаболизмнің бүйректермен сыртқа шығарылатын (экскрецияланатын) азоты (несетнәр, креатининді қоса алғанда) және азоты емс өнімдерінің қордалануына алып келетін шумақшалық сүзу жил дамдығының жил дам (сағаттар-күндер) төмендеуінің (электролиттері деңгейінің, қышқылды-сілтілік тепе-теңдіктің, сұйықтық көлемінің бұзылуымен) салдарынан дамитын синдром
· бөлінетін несет көлемінің азаюы немсе несеттің болмауы; · шеткі (перифериялық) ісінулер; · ентігу; · шөлдеу; · ауыздың құрғауы; · әлсіздік; · лоқсу, құсу; · тәбеттің болмауы. · Телімді (спецификалық) шағымдар – БЖЗ этиология сына байланысты.
Клиникалық көрінісі: Бастап қ ы статусы Олигоанурия статусы Полиурия статусы Реконвалесценция
Зертханалық зерттеулер: ЖҚА: ЭШЖ жоғарылауы, қаназдық. ЖЗА: 0,5 г/тәу мөлшердегі бірқалыптыдан ауры деңгейге дейінгі – 3,0 г/тәуліктен көп протеинурия, макро/микрогематурия, цилиндрурия, несеттің салыстырмалы тығыздығының төмендеуі Қанның биохимиялық талдауы: гиперкреатининемия, ШСЖ төмендеуі, электролиттік бұзылыстар (гиперкалиемия, гипонатриемия, гипокальциемия). Қанның ҚСЖ: ацидоз, бикарбоната деңгейінің төмендеуі.
· ЭКГ: ырғақтың және жүрек өткізгіштігінің бұзылуы. · Көкірек қуысы ағзаларының рентгенографиясы: өкпеқап қуыстарына сұйықтықтың жиналуы, өкпенің ісінуі. · Ангиография: БЖЗ-ның тамырлық себептерін (бүйрек артериясының стенозы, құрсақ қолқасының қабаттанатын аневризма сын, төменгі қуыс венаның өрлемелі тромбозын) жоққа шығару үшін. · Бүйректің, құрсақ қуысының УДЗ: бүйрек көлемінің үлкеюі, бүйрек түбекшелерінде немсе несет шығару жолдарында конкременттердің болуы, әртүрлі ісіктерді диагностикалау. · Бүйректерді радиоизотопы сканер лесу: бүйрек перфузия сын бағалау, обструктивті патологияны диагностикалау. · Компьютерлік және магнитті-резонанстық томография. · Көрсетімдер бойынша бүйрек биопсиясы: БЖЗ кезіндегі күрделі диагностикалық жағдайларда пайдаланылады, этиологиясы белгісіз бүйректік БЖЗ, анурия кезеңі 4 аптадан көпке созылған БЖЗ, нефроздық синдроме, жіті нефриттік синдроме, өкпенің некроздаушы васкулит типі бойынша жайылған (диффузиялық) зақымдануымен ассоциацияланған БЖЗ кезінде көрсетілген.
Дәрі-дәрмексіз емдеу: Алғашқы тәуліктерде төсектік режим, седан кейін палаталық, жалпы. Емдәм: калораж бен дәрумендер құрамы жеткілікті болған кезде ас тұзын (натрийді) және сұйықтықты шектеу. Ісінулер болған кезде, әсіресе, олардың өрістеу кезеңінде тағамдағы ас тұзының болуы тәулігіне 0,2-0,3 грамға дейін шектеледі, тәуліктік рациондағы ақуыздың болуы, негізінен, жануарлық шығу тегіндегі ақуыздар есебінен 0,5-0,6 г/дене салмағының кг мөлшеріне дейін шектеледі.
калий антагонисті - кальций глюконаты немсе хлориді 10% 20 мл в/і 2-3 минут бой на, 1 (ЭКГ-да өзгерістер болмаған кезде сол мөлшерде қайталап енгізу, әсері болмаған кезде – гемодиализ); 20% глюкоза 500 мл + 50 МЕ қысқа әсерлі, адами еритін инсулин в/і кап ЕД әр 3 сағат сайын, 1-3 тәулік, қандағы калий деңгейі қалыптанғанға дейін; натрий гидрокарбонаты 4-5% в\і кап; натрий хлориді 0,9% в\і кап 500 мл немсе 10% 20 мл в\і тәулігіне 1-2 рейт - АҚК тапшылығын толықтырғанға дейін; фуросемид мг в\і перфузор арқылы, сағат сайынға несет шығаруды бақылаумен; допамин 3 мкг/кг/мин в\і кап, 6-24 сағат бой на, артериялық қысымды бақылай отырып, ЖЖЖ -2-3 тәулік; адсорбикс 1 капсула х күніне 3 рейт – креатинин деңгейін бақылай отырып.
Диализдік терапия БЖЗ кезінде БТЕ жүргізу қажет болғанда пациент 2- ден 6 аптаға дейін, бүйрек функциясы қалпына келгенге дейін диализделеді.
Емнің ұзақтығы бойынша БТЕ-нің мынадай түрлері бар: БТЕ-нің 8 сағаттан аспайтын уақытқа созылатын, үзілісі кезекті сеанстың ұзақтығынан көп болатын (орташа алғанда 4 сағат), кезектесетін (үзік-үзік) әдістемсі ұзақ уақыт бой на (24 сағат және одна көп) бүйрек функция сын алмастыруға арналған БТЕ-нің ұзартылған әдістері (ҰБТЕ). ҮБТЕ шартты түрде мыналарға бөлінеді: - жартылай ұзартылған, 8-12 сағат (жартылай ұзартылған гемо(диа)сүзу МЭС-н қараңыз) - ұзартылған, сағат (ұзартылған гемо(диа)сүзу МЭС-н қараңыз) - тұрақты, тәуліктен астам (тұрақты гемо(диа)сүзу МЭС-н қараңыз)
Кері байланыс сұрақтары ЖБЖ-і этиологиясы бойынша қалай жіктеледі? Пререналды,реналды,постреналды ЖБЖ-мен аурыатын науқастардың басты шағымдары қандай? бөлінетін несет көлемінің азаюы немсе несеттің болмауы,перифериялық ісінулер, ентігу, шөлдеу, ауыздың құрғауы,әлсіздік,лоқсу, құсу,тәбеттің болмауы. Бүйректің, құрсақ қуысының УДЗ-де қандай өзгерістер байқалады? бүйрек көлемінің үлкеюі, бүйрек түбекшелерінде немсе несет шығару жолдарында конкременттердің болуы, әртүрлі ісіктерді диагностикалау. Қанның биохимиялық талдауынан қандай өзгерістер байқалады? гиперкреатининемия, ШСЖ төмендеуі, электролиттік бұзылыстар (гиперкалиемия, гипонатриемия, гипокальциемия).