Такырыбы: Созылмалы аурулары бар балаларды диспансерлік бақылау Орында ғ ан: Касенбаев Қ.Д. Факультеті: Жалпы медицина Тобы: 505 Б Тексерген: ______________ Алматы 2014 ж Қазақстан – Ресей Медициналық Университеті
Жоспар. 1.Кіріспе бөлім. Созылмалы ауруы бар балаларды диспансерлік бақылау. 2. Негізгі бөлім -Созылмалы өкпе қабынуы және бронхит - Ревматизм -Өт жолдары аурулары (холецистит, холецистохолангит, дискинезия) -Созылмалы сары ауру және гастродуоденит. - Созылмалы пиелонефрит - Ауыр лейкоз. 3. Қорытынды бөлім
«Диспансеризация» - балардағы патологияны арте анықтауға, қауіп топтарына бөлуге, бала ағзасында патологиялық өзгерістердің алдын алу үшін профилактикалық және сауықтыру шараларын жүргізуге, созылмалы процесті болдырмауға және созылмалы патологиясы бар балаларды реабилитациялауға бағытталған шаралар жиынтығы.
Келесі денсаулық топтары бар: 1 топ – сау балалар 2 топ – сау балалар, функционалды өзгерсітері бар 3 топ – компенсация сатысындағы созылмалы аурулары бар балалар 4 топ – субкомпенсация сатысындағы созылмалы аурулары бар балалар 5 топ - декомпенсация сатысындағы созылмалы аурулары бар балалар
Созылмалы ауруы бар балаларды диспансерлік бақылау – оларды мезгілді қарау, ауру өтуін динамикалы белсенді бақылау, уақытында жүйелі емдеп, сауықтандыру. Диспансерлеуге жататын балаларды – барлық мамандықтағы дәрігерлер амбулаториялық қабылдауда, уйде көмек көрсеткенде анықтайды.
Созылмалы өкпе қабынуы және бронхит. Мамандар қарау жиілігі. Учаскелік педиатр ремиссия кезінде диспансерлік бақылаудың 1 жилда кемінде 3 лет сосны жилына 2 лет. Отоларинголог жилына 1 лет. Стаматолог жилына 2 лет, фтизиатр және басқа мамандар көрсеткішіне қарай. Ерекше көңілді неге аудару керек. Жалпы күй, тыныс жетіспеушілік дәрежесі, цианоз "барабан саусақ« симптомы, өкпе өзгерістері. Жүрек қан тамыр жүйесінде өзгерістер. Дене қызуы. Гематологиялық көрсеткіштерді талдау мен рентген мен тексеру. Мұрын қуысын, миндалин дер, тістер күйі. Қосымша тексеру әдістері Спирометрия және пневмотахометрия, бронхография көрсеткішіне қарай, қан және зәр анализі. Сауықтандыруды ң негізгі жолдары Таза ауада күніне қыста 3-4 сағат, жажда күні бойы. Тамақ В витаминдерінің тобымен, аскорбин қышқылымен, летинмен байытылған. Созылмалы инфекция ошақтарын санациялау. Ингаляция, ЛФК. Шынықтыру процедура лары, гипосенсибилизация лоу емі. Санаториялық ем. Нәтижелілік көрсеткіші. Жалпы күй. Бронхо өкпелік процесс ремиссия ұзақтығы және спирография, пневмотахометрия мәліметтері бойынша тыныс мүшелерінің функционалды көрсеткіштері. 2,5 жилда бронхо өкпелік асқыну болмаса есептен шығарылады. созылмалы пневмония да 1 жил дипансерлік бақылауда болады.
Ревматизм Мамандар қарау жиілігі. Учаскелік педиатр,ревматолог шабуыл уақытында тоқсанда, ай сайын, тоқсанда 1 лет, сон тоқсан сайын. Белсенді фазасында. Жылына 1 лет. ОРВИ бастадан соң 3 опта бойы ревматолог бақылауында, жилына 2 лет отоларинголог пен стоматолог Ерекше көңілді неге аудару керек. Анамнез. Шағымы, жалпы күйі. Жүрек қан тамыр жүйесин күйі. Белсенді ревматикалық процесс белгілері. Миндалин, тіс, мұрын қуыс күйі. Баспа, ОРВИ мен ауру жиілігі. Жүрек қан тамыр қызметінің компенсациясы. Қосымша тексеру әдістері Термометрия. Қан қысымы, пульс. ЭКГ,ФКГ. Ревмобайқау. Жылына 2 лет қан анализі, көрсеткішіне қарай қайталап. Баспа, ОРВИ – ден кейін қан тексеру, ЭКГ. Сауықтандырудың негізгі жолдары Режим, қосымша демалыс. Кезеңді емді сақтау. Шынықтыру емдік дене тәрбиесі. Созылмалы инфекция ошақтарын санациялау. Тәулік бойы бициллин мен ем. Корсеткішіне қарай арнайы санаторий, санаторий типті лагерлерде. Нәтижелілік көрсеткіші. Қайта шабуылдардың азаюы немесе жоғалуы. Жүрек патологиясының көбеймеуі. Жүрек ақауларының панда болмауы. Созылмалы тонзиллит, баста мен ауру сиреуі. 5 жилда процесс белсенбеген және жүрек ақауы панда болмаған балаларды есептен шығарады.
Асқазан ішек жолдары аурулары бар балаларды диспансер лесу.Созылмалы ауру 1% балаларда кездеседі Көбіне ӨШЖД гипермоторлы немесе гипомотрлы түрі кездеседі. Д есепте тұратын балалар калесі жоспар бойынша бақыланады: Педиатр бақылауы (өршуден кейін бірден) – 1 лет тоқсанына, седан кейін жарты жилда 1 лет Асқазан ішек жарасы,созылмалы гепатите ауруында жасөспірімдер бөліміне өткенше диспансерлік бақылауда болады. Лор дәрігер мен стоматолог – 1 лет жилына Созылмалы инфекция ошақтарын санациялау Басқа мамандар көрсеткіш бойынша Көрсеткіш бойынша іш қуысының УДЗ-і Қан, зәр анализі, 3 леттік гелминттерге тексеру Диетотерапия Витаминотерапия ЛФК
Өт жолдары аурулары (холецистит, холецисто-холангит, дискинезия) Мамандар қарау жиілігі. Педиатр 1 жилда әр 2-3 ай сайын, калесі жилдары әр 6 ай сайын, отоларинголог, стоматолог көрсеткішіне қарай. Ерекше көңілді неге аудару керек. Іш ауруы, оң бүйірінің басқанда ауырады. Бауыр ұлғаюы мен ауру сезімі. Қосымша тексеру әдістері Дәлетті лямблий цисты мен глист жұмыртқасына. Стационардан шыққан соң алғашқы жарты жилда 3 айда 1 лет дуаденальды зондылау, кейін көрсеткішіне қарай. Бауыр байқаулары ( билирубин, холестерин, аминотрансфераза) Сауықтандырудың негізгі жолдары Диета сақтау. Өт жолдары дискинезиясы түріне қарай холинолетикалы дәрілер. 6 ай бойы Демьян бойынша дюбаж оптасына 1 лет. Бауырға физиоем жилына 2-3 курс. Нәтижелілік көрсеткіші. асқынбауы, бауыр ұлғаюы, оң бүйір ауырмаса, 1,5 – 2 жил бойы дуаденальды алулар қалыпты бокса есептен шығарылады. Егер асқынумен өтсе 3 жил бақылауда болады.
Созылмалы сары ауру және гастродуоденит. Мамандар қарау жиілігі. Педиатр асқынудан кейінінгі жилда 3 ай сайын, калеси жилдары 6 ай сайын. отоларинголог, стоматолог - жилына 2 лет. Ерекше көңілді неге аудару керек. Жалпы күйі, дене салмағы динамикасы,асқазан дискомфорты, кекірік, құсу, лоқсу, әбет төмендеуі. Қосымша тексеру әдістері Қан талдауы, асқазан сөлін фракциялы тексеру, дуоденальды зондылау, асқазан мен ішектер рентгеноскопиясы, копрограмма. Дәлетті лямблий цисты мен глист жұмыртқасына тексеру. Сауықтандырудың негізгі жолдары Тамақтану режимі, поливитамин дер. Көктеммен күзде 2-3 опталық қайталануға қарсы ем курсы, диета, физиоем. Дәрілік ем- мексаза, глютавит. Тіс, қосалқы аурулар санациясы. Нәтижелілік көрсеткіші. дене салмағының қалыпқа келуі, шағымы жоқ. Асқазан секрециясы қалыпты, негізгі белгілер жойылғаннан соң 2 жил өткен соң есептен шығарылады.
Зәр шығару жолдарының аурулары бар балаларды диспансер лесу Диспансерлік бақылау емхана мен бала оқып жатқан мекеменің мед қызметкерлерімен бірлесіп жүргізіледі. Жиі зәр шығару жолдарының ауруларымен бала 6-7 жасында ауырады. Бақылау жоспары: Педиатр – тоқсан сайын 1 лет Лор дәрігер және стоматолог жилына 1 лет Созылмалы гломерулонефрит,нефропатия жасөспірімдер бөліміне дейін бақылауда болады. Басқа мамандар көрсеткіш бойынша Созылмалы инфекция ошақтарын санациялау Емханада зәр және қан анализі Егулер кисте бойынша Әлеуметтік гигиеналық факторларды қалпына келтіру Индивидуальды диетотерапия Иммунологиялық статусы коррекция лоу Фитотерапия
Созылмалы пиелонефрит Мамандар қарау жиілігі. Педиатр айына 1 лет. Ерекше көңілді неге аудару керек. Жасырын бүйрек жетіспеушілігімен өтетін ауру түрлерін анықтау. Қосымша тексеру әдістері Қан, несептің жалпы талдауы. Несепті бактериологиялық зерттеу. Қалдық азотпен мочевина мөлшерін анықтау. Зимницкий бойынша бақылау. Қан қысымын өлшеу. Эксклеторлы урография. Сауықтандырудың негізгі жолдары Жалпы шынықтыру еммарасы. Интеркурентті ауруларды болдырмау. Витаминге бай тағам. Нәтижелілік көрсеткіші. Бүйректің шығару қызметі көрсеткіштерінің қалыпқа каленше есептен шығармау. Толық жазылудан соң 3 жилдан кейін дипансерлік бақылаудан шығаруға болады.
Ауыр лейкоз. Мамандар қарау жиілігі. Педиатр мен гематолог ремиссия кезеңінде 2 оптада 1 лет. Ерекше көңілді неге аудару керек. Жалпы күй, шаршағыш, сүйек пен бас ауруы, жүрек айну және басқа диспепсиялық көріністер. Геморрагиялық синдром, шеткері бездері, бауыр, көкбауыр, аналық без көлемі, менингиальды синдром, ОЖЖ – де ошақты өзгерістер. Несеп түсі, шеткері қан өзгерістері және миелограмма. Қосымша тексеру әдістері Ремиссия кезінде 2 оптада 1 летқандағы тромбоцитттер деңгейін анықтау. 2 айда 1 лет сүйек миын зерттеу, 2- 3 айда 1 лет қанның биохмиялық талдауы. Сауықтандырудың негізгі жолдары Қолдаушы дәрі – дәрмектік ем: 6 – меркаптопурин, метотрексат, циклофасфан, винкристин( кезекпен). Нәтижелілік көрсеткіші. Есептен шығарылмайды. Алдын алу егулер мен дене тәрбиесі мен айналысуға тиым салынады.
Жүрек қантамыр жүйесінің аурулары бар балаларды диспансер лесу Физикалық жүтемелереді шектей отырып, қатаң режимдерді сақтай отырып кардиолог пен бірлесе бақыланады
ЛОР ағзаларының аурулары бар баллады диспансер лесу диагноз: ГНМ, аденоидтар, созылмалы тонзиллит. Бұл балалар ЛОР дәрігердің бақылауында рецидивке қарсы ем аллоды. Балалар мекемесі бақылауымен ағза резистенттілігін жоғарылату, фитотерапия жүргізіледі.
Қорытынды Қорыта кале, созылмалы ауруы бар балаларды диспансерлік бақылау кезінде міндетті түрде баланы тіркеуге алып, оған қажетті барлық медициналық көмекті толығымен жүргізу қажет. Бұл балаларға тіркеуге алынған сәттен бастап, баланың болашақ денсаулығын жақсарту мақсатында жеке жоспары құрастырылуы қажет және сол жоспар арқылы жил сайын баланың денсаулығына баға беріледі. Егер баланың денсаулығы ұсынылған емдік шаралардан кейін жақсарған жағдайда, баланы аймайқтық дәрігер мен басқа да маман дәрігерлері келісімс бойынша тіркеуден алынады.
Қолданған әдебиеттер: 1. Е.Т. Дадамбаев, Т.К. Кулмаханов Емханалық педиатрия, Алматы – 1998 ж. 2. Аюпова Г, Клиникалық педиатрия www. yandex. Ru 5. Руководство участкового педиатра Под ред.Т. Г. Авдеевой, ГЭОТАР Медиа Педиатрия Под ред Г.А.Самсыгиной, Москва 2009