Б АЛАБА Қ ШАДА Ғ Ы ЕРЕСЕК ТОПТА СУРЕТ САЛУ DRAWING IN THE OLDER GROUP OF KINDERGARTEN Жоспар: Ересек топта сурет салу ма қ саты мен міндетері Сурет салу т ү рлері

1. Ересек топта сурет салуды ң ма қ саты: Мектепке дейінгі ересек жаста ғ ы балаларды ң шы ғ армашылы қ құ зыреттілігіні ң қ алыптастыру міндеттеріне с ә йкес бейнелеу ө неріні ң мазм ұ нын толы қ тыру 2. Сурет салуды ң барлы қ т ү рлеріндегі іскерліктерін жетілдіру 3. Бейнеленетін бейнелерді т ү сіну қ абілеттерін т ә рбиелеу мен эстетикалы қ сезімдерін қ алыптастыру.

Міндеттері: 1. Заттар мен қ орша ғ ан ортада ғ ы құ былыстарды т ү сінуі мен зат қ а қ арап, пішінін, заттарды ң қ атынасын, б ө ліктеріні ң орналасуы мен т ү сін бейнелеу т ә сілдеріне ү йретуді жал ғ астыру. 2. Қ иялын, бай қ а ғ ышты ғ ы мен ә лемді бейнелі қ абылдауын дамыту. 3. Бейнелеу ө неріні ң техникаларын, іскерлігі мен да ғ дыларын қ алыптастырып, сурет салу барысында д ұ рыс отыру, қ ыл қ аламмен ж ә не қ арындашпен ж ұ мыс істеу да ғ дыларын бекіту. 4. Бейнелеу ө неріні ң материалдары мен құ ралдарыны ң қ асиеттерімен таныстыру. 5. Балалар ә дебиеті суретшілеріні ң шы ғ армаларымен, бейнелеу ө неріні ң алуан т ү рлерімен таныстыру. 6. Іс- ә рекет м ә дениетіне т ә рбиелеу, ынтыма қ тасты қ да ғ дыларын қ алыптастыру, ұ жыммен ж ұ мыс істеуге ү йрету. Балаларды ң аналитикалы қ қ абілеттерін дамыту: қ ойыл ғ ан міндеттерге с ә йкес ө з ж ұ мысыны ң н ә тижесін ба ғ алай білу іскерлігі.

Е РЕСЕК ТОПТА СУРЕТ САЛУ Т Ү РЛЕРІ Зат қ а қ арап сурет салу Балаларды елестету ж ә не заттар ғ а қ арап г ү лдер, к ө к ө ністер, к ү рделі емес ойыншы қ тар с ұ лбасын ө здеріне т ә н ерекшеліктерін са қ тай отырып салу ғ а ү йрету. Пішіндер (ше ң бер, сопа қ ша, тікт ө ртб ұ рыш) туралы білімдеріне с ү йене отырып негізгі пішінін, заттар мен оларды ң б ө ліктеріні ң ү йлесімділігін на қ ты беруге, б ө ліктерді ң салыстырмалы к ө лемі мен орналасуына, т ү стер туралы біліміне ( қ ызыл, қ ызыл-сары, сары, жасыл, к ө к, к ү лгін, қ о ң ыр, қ ара, а қ ж ә не оларды ң ре ң ктері) с ү йене отырып заттарды ң т ү стеріне, ө з тал ғ амымен т ү стерді та ң дау ғ а ү йрету. Құ старды ң сырт қ ы бейнесі, барлы қ құ старды ң сырт қ ы ерекшеліктеріне қ арамастан құ рылымы жа ғ ынан ұқ састы ғ ы, пішіні мен б ө ліктеріні ң шамаларынан жалпы т ү сініктерін қ алыптастыру. Суретте адамны ң қ арапайым қ имылдарын, қ оз ғ алу барысында ғ ы қ ол мен ая қ тарыны ң қ алыптарын бере білуге ү йрету. Серуен кезінде бай қ а ғ андары бойынша а ғ аштарды, ү йлерді, трамвай мен автобустарды ж ә не мереке к ү ндерінен, қ арапайым таби ғ ат суреттерінен ал ғ ан ә серлерін сал ғ ызу. А ғ аштарды ң б ұ та қ тары ( қ ызыл тал, шырша, мимоза, терек), жапыра қ ты немесе г ү лдеген б ұ талар ғ а, кейбір дала ж ә не ба қ ша г ү лдеріне (т ү ймеда қ, ба қ ба қ, қ ыз ғ алда қ, лалаг ү л) қ арап сурет салу.

С Ә НДІК СУРЕТ САЛУ Қарапайым пішіндерде (шеңбер, сопақша, шаршы) өрнектерді құрастыра білу іскерліктерін бекіту. Геометриялық пішіндер мен өсімдік элементтерінен өрнектерді ырғақпен орналастыруға үйрету (шеңберлер, үшбұрыштар, ирек сызықтар, жуан және жіңішке сызықтар, жағыстар, нүктелер, гүлдер, жидектер, жапырақтар және т.б.). Түрлі халықтардың қолданбалы өнеріне тән өрнектердің элементтерімен және түстердің үйлесімділіктерімен таныстыру. Түзу сызықтардың түрлі байланыстарымен құрылған қазақтың «Тұмар», «Балта», «Шаршы», «Ілгек», «Жұлдыз», «Ботагөз», «Бес жапырақ» «Гүл» өрнектерінің суретін салу. Элементтерді пішіндер мен сұлбалардың ортасы мен шеттеріне орналастыра білуге үйрету. Дымков ойыншықтарымен (аттар, лақтар, шелектер), ағаштағы ас тақтайшалары, панно, сәнді табақтарды городец көркем суретімен таныстыру. Ұжымда жұмыс істеуге, халық шеберлерінің еңбегін құрметтеуге тәрбиелеу.

С ЮЖЕТТІ СУРЕТ САЛУ Бір мазм ұ н ғ а біріктіре отырып бірнеше заттарды ң суреттерін (таби ғ ат суреттері, қ орша ғ ан ортада ғ ы о қ и ғ алар, мерекелер, адамдарды ң е ң бегі, ертегі, әң гіме, ө ле ң, ә ндер мен маза қ тамаларды ң сюжеттері) бейнелей білуге ү йрету. Қ аза қ хал қ ыны ң ө мірін, т ұ рмысын, е ң бегін білдіретін қ аза қ ты ң ертегілері мен а ң ыздарыны ң желісімен суреттер салу (« Қ а ң ба қ шал», «А қ са қ құ лан» ж ә не т.б.). Кейіпкерлерді ң ө зара қ арым- қ атынастарын бейнелеуге ү йрету. Кейіпкерлерді ң ә рекеттерін бейнелеу. Қ арапайым психологиялы қ сипаттамаларын құ ру, заттарды ң ке ң істікте бір-біріне жа қ ын, бірге ж ә не т.б. орналасуын бере білу. Бейнелерді б ү кіл пара ққ а, бір сызы қ ты ң бойына, жалпа қ жола қ ша ғ а (жа қ ын, алыс) орналастыру іскерліктерін қ алыптастыру. Қ а ғ азды ң т ө менгі жола қ шасына жердегі заттарды, жо ғ ар ғ ы б ө лігіне жо ғ арыда ғ ы заттарды орналастырып ке ң істіктік қ атынасын бере білуге ү йрету. Ойдан салу ж ә не ұ жымды қ ж ұ мыстарды қ олдану.