Ыбырай Алтынсарин
Ыбырай Алтынсарин (шин аты Ибраһим) қазақтың аса көрнекті ағартушы-педагоги, жазушы, этнограф, фольклоршы, қоғам қайраткері.
Туып-өскен жері Қостаннай облысының Қостаннай ауданы, Арқарағай ауылы. Осы өңірде, Тобыл өзенінің жағасынан топырақ бұйырған. Ыбырай орыс-қазақ мектептері үшін арнаулы оқу құралдарын шығару қажет деп каннады. Мектеп оқуында, әсіресе, анна тіліне үйретуде К.Д.Ушинскийдің ойларына жүгінді.. Ол орыс-қазақ училищесінде Ушинскийдің «Балалар дүниесін», Л.Н.Толстойдың «Әліппе және оқу құралын», Д.И.Тихомировтың «Грамматиканың қарапайым курсын» оқу құралы ретінде ұсынды.
Ыбырайдың бүкіл өмірін арнаған ағартушылық- педагогтық қызметі посылай басталады. Тікелей өзінің араласуымен халықтан жинаған қаржыға мектеп үйін және интернат салып, 1864 жилы 8 қаңтарда мектептің жаңа ғимаратын салтаннатты түрде пшады. Ұстаздық-ағартушылық қызметке қоса Ыбырай ға басқа да жұмыстарды атқару жүктеледі. Орынбор генерал- губернаторының тікелей тапсыруы бойынша Торғайда төрт рет уездік судья болып ( ), торғай уездік бастығының аға жәрдемшісі ( ) қызметін атқарады
Ыбырайдың өлеңдері, әңгімелері, аудармалары. Кел, балалар, оқылық Қарлығаш Әй, достарым! Қолыңнан келсе қыл қайыр! Жаз Ө нер білім бар жұрттар Шеше мен бала, Бір уис мақта, Мейірімді бала, Аурудан аяған күштірек, Әдеп, Әділдік, Петр патшаның тергелгені, Тәкаппарлық, Таза бұлақ әңгімелері мен аудармалары жазушиның осыниетінің жемісі еді.
1991 жылдың қазан айында Қостаннай қаласында қазақтың ағартушысы, ұлы ұстазы Ы. Алтынсаринның мемориалды мұражайы ашылды.
Қостаннай қаласындағы Ыбырай Алтынсарин атындағы балалар мен жасөспірімдерге арналған кітапханна сіздерді кітап оқу әлеміне еліктіретін, қызықтыратын және сабақ боларлық саяхат жасауға шақырады!
Мәрмәрден жасалған ескерткіштер
Тек қанна оқу-ағарту жұмыстары емс, Ыбырай сонымен бірге сол кездегі қоғамдық саяси өмірге сергей араласып, ғылым-білімге, еңбек пен өнерге, дінге, этнографияға қатысты мақалалар жажды.