Қазақстандағы нарық түрлерінің біріне экономикалық тұрғыда талдау жасау, мысалы қаржы нарығы, еңбек нарығы.
Қазақстаның бағалы қағаздар нарығының даму кезеңдері: III кезе ң II кезе ң I кезе ң жж жж жж.
I кезе ң – жж. Мемлекеттік кәсіпорындарды жекешелендіру негізінде акционерлік қоғамдардың құрылуы. Еңбек ұжымдарына мемлекеттен кәсіпорын жарғылық капиталының 10% шамасында артықшылықты акцияларын иелену құқығы берілді. Жетекші саланың ірі кәсіпорындарын жекешелендіруде стратегиялық шетел инвестор лары тартылды жилы ҚР Қаржы министрлігі құнды қағаздардың бірінші эмиссия сын тіркеді. Бағалы қағаздард эмиссиялайтын бірінші акционерлік қоғамдар пайда болды.
II кезе ң – жж. институционалдық инфрақұрылым мен нормативті заңдылық базасының жетілдірілуі; Қазақстан Республикасының бағалы қағаздар нарығы жайында заңдылықтары: Бағалы қағаздар нарығы туралы; Инвестициялық қорлар туралы; ҚР банктер мен олардың қызметі туралы; ҚР сақтандыру қызметі туралы және т.б.
II кезе ң – жж. o 2001 жилы Ұлттық банк; o 2004 жилы - Қазақстан Республикасының қаржы нарығы мен қаржилық ұдымдарды қадағалау мен реттеу агенттігі. ТМД елдері арасында Қ аза қ стан бірінші болып зейнета қ ы жена қ тау ж ү йесіне ауысты (1998 жилы Зейнета қ имен қ амсыздандыру туралы За ң ). Ірі институционалды қ инвесторлар:16 жена қ таушы зейнета қ ы қ орланы ж ә не зейнета қ ы активтері мен инвестициялы қ бас қ пруды ж ү ргізетін 10 ұ дым
III кезе ң – жж. Пайлық инвестициялық қорлардың пайда болуы; 2006 жил. Шетел қор нарықтарында қазақстандық компаниялардың акцияларын ашық орналастыру: Қазақмыс, АҚ РД Қазмұнайгаз, АҚ Казкоммерцбанк, Шалкия Цинк, АҚ Казахголд. Алматы қалалық аймақтық қаржилық орталық (РФЦА); Пайлық инвестициялық қорлардың пайда болуы; 2006 жил. Шетел қор нарықтарында қазақстандық компаниялардың акцияларын ашық орналастыру: Қазақмыс, АҚ РД Қазмұнайгаз, АҚ Казкоммерцбанк, Шалкия Цинк, АҚ Казахголд. Алматы қалалық аймақтық қаржилық орталық (РФЦА);
Алматыда бәсекелестігі жоғары қаржы орталығын дамытуға жағдай жасау жилға дейін Алматы Өңірлік Қаржы Орталығы – Азияның 10 алдыңғы қатарлы қаржы орталықтар қатарына ену.
Агенттік ішіндегі халықаралық кеңес келесі сұрақтар бойынша пікірлері мен нұсқауларын береді: 1.Қаржы орталығының дамудының негізгі жолдарын анықтайды. 2.ҚР қаржы нарығы саласында нормативті құқықтық бараны дамыту 3.Қазақстаның қор нарығының дамуына жағдай жасау Агенттік ішіндегі халықаралық кеңес келесі сұрақтар бойынша пікірлері мен нұсқауларын береді: 1.Қаржы орталығының дамудының негізгі жолдарын анықтайды. 2.ҚР қаржы нарығы саласында нормативті құқықтық бараны дамыту 3.Қазақстаның қор нарығының дамуына жағдай жасау
Инфра құ рылымы
Құнды қағаздар нарығы қатысушыларына қолайлы жағдай жасау Қаржы құралдары мен эмитенттердің базасын кеңейту Инвесторлар базасын дамыту және олардың құқықтарының қорғалуын қадағалау Алматы қаласын бәсекелестігі жоғары қаржы орталығына айналу Халықтың инвестициялық мәдениетін және қаржилық білімділігін дамыту.
АӨҚО арқылы Қазақстан Республикасына портфельдік инвестициялар торты лады. Қазақстандық капиталға шетелдік бағалы қағаздар нарығына шығу жеңілдетіледі. Өңірлік қаржы орталығының табысты жұмыс атқаруы Қазақстан Республикасының Қаржы нарығының дамуына септігін тигізезеді.
Кемшілік тері Жасалған келісімдер cанының аздығы Капиталдандырудың төмен деңгейі Акциялардың акционерлердің шектеулі тобының қолындағы жоғары концентрация Айналымдағы бағалы қағаздардың аз болуы Нарықта еркін айналымда жүретін ірі компаниялардың акцияларының орналастырылмауы
Акция нарығына шектеулі қатысу Нормативтік Құқықтық база экстенсивті интенсивті Акциялар орналастырылмайды Қазақстандық қор нарығы
Бағалы қағаздар арқылы Бюджет дефицитін қаржиландыру Макроэкономикалық тұрақтылық Қаржы ресурстарының қайта бөлінуі Ақша ресурстарының мобильділігі Мемлекеттік құнды қағаздар Қаржы ресурстарының рационалды қолданылуы Салалық, салааралық, мемлекеттік және мемлекетаралық Макро және микродеңгейде
Экономикалық өсу тенденциялары Экономиканың нақты екторимен секторимен байланысы байланысы Экономикалық дамудың жаңаекпіні Қаржилық саясат Инвестиция лық бағыт Қор нарығының дамуы Қор нарығының дамуы шетелдік тәжірибе
123 Нарықта эмитенттердің санин көбейту Ұзақ мерзімді ішкі нарықта мемлекеттік қарыз алуды күшейту Тиісті бэнчмаркаларды дайындау Компаниялардың акцияларын ашық түрде орналастыруы Отандық қор нарығында айналыста болатын өтімді жəне сенімді қаржы құралдарының тізбесін кеңейту
Әлемдік қор нарығына кірігу мақсатында ҰсыныстарҰсыныстар биржа қатысушыларының ақпаратты KASE-ге жүйелі беріп отыруы механизмдерін, агенттердің тəуекелдерін бақылау жəне шектеу мақсатында брокерлердің қаржилық есептілігін мониторингілеу жүйесінің құрылуын қамтамасыз эту; шетелдік ұдымдардың қор биржасының мүшелігіне тікелей қол жеткізуі үшін қосымша критерийлерді айқындау KASE шетелдік мүшелерінің қызметтер көрсэтуін тұтынатын инвесторлардың құқықтарын қорғау механизмдерін құру; KASE суда- саттық жүйесін Internet – трейдинг жүйесін жетілдіру жəне KASE – дегі суда- саттыққа қазақстан дық брокерлер арқылы қашықты қтан қол жетімділі кті жетілдіру; Клиенттердің бағалы қағаздармен мəмілелер жасасу бұйрықтарын ресімдеген кездегі электрондық цифрлық қолтаңбаны пайдалану рəсімін жеңілдэту мүмкіндіктерін қарастыру.
Табыс пен тәуекелдің түрлі жағдайында инвестициялық стратегияны жүзеге асыру үшін қаржы құралдарының ұштастырылуы
Қазақстандағы IPO IPO initial public offering Бірінші ретті ашық орналастыру эмитент компанияның қызметінің ашықтығы инвесторларға, мемлекеттік органдардың өкілдеріне және көпшілікке оның қаржилық, есептік құжаттарының қолжетімдігі Бәсекелестерден қорықпай, ақпараттың мұндай ашылуына тек қана нарықта тұрақтанған компаниялар ғана бара аллоды.
Құпиялықты жоғалту Бақылаудың төмендеуі Реттеудің күшеюі Жауаптылықтың артур Шығындар Қайтарымсыз қаржиландыру Жоғары өтімділік, бизнесті бағалау Жекешелендіру әдісі Несиелендіруді азайту Компания имиджін көтеру, танымал эту Табысты басқару Халықаралық нарыққа шығу
2003 жилы енгізілді. Казахмыс, Қазмұнайгаз, KazakhGold құнды қағаздарын Лондон биржасында ашық судаға шығарудан көп шетел инвестор ларын (30 млрд астам) труда. Қазақстан қор нарығы шетелге шығуға мүмкіндігі жоқ орта деңгейдегі компанияларға ғана тән болып табылады. Бірінші себеп - Әлемдік қор биржаларына шығуға шығындарды көтере алмайды. Қазақстанда акцияларын орналастыратын эмитенттерге салық льгота лары, қатысушыларды тіркеудің жеңіл түрі т.б. жеңілдіктер қарастырылған. Акцияларын шетелге шығарғысы келетін ірі компаниялар бір бөлігін Қазақстанда орналастыруы қажет. Қазақстандағы IPO
Ұлттық байлықты үлестік иеленуге көптеген адамдарды тарту перспективасы. Іске асыру 2012 жилға дейін ұзартылды. Ұлыбритания мұндай жобаны 25 жил бұрын іске асырған. Компанияны эффективті басқару мәселелерін заң жүзінде іске асыру: отандық және шетел инвестор лары өз бизнестеріне сенімді болуын қамтасыз эту
KASE биржасы үшін тиімді өзгерістер: - KASE Американың қорғауында; ә лемдік индекс тер провайдері Dow Jones Indexes Қ аза қ станы ң KASE (7) ж ә не Мысырды ң EGX–ді (77) ө зіні ң индекс теріні ң қ атысушыларыны ң қ атарына қ осты.
KASE -нің Оңтүстік Азиядағы урны 2011 жилдың шiлдесiнде қазақстандық фондылық биржасы(KASE ) оңтүстiк - азия (SAFE ) қор биржа федерация сына кірді және федерация да үлесі бар (аффилирленген) мүше статусы берілді
Асыл инвест АҚ технологиясы қор нарығына жаңа жеке және бiрлескен инвесторларды тартуға мүмкiндiк беретін электрондық судалық платформа iске қосылады. платформа арқылы техникалық мүмкiндiктер онлайн режимiнде және кез- келген жердин суда жасай аллоды
2011 жилдың 14 қарашасында KASE штаб пәтері ауысты