Сабақтың тақырыбы: Көмірсулар

Сабақтың мақсаты: Білімділік : білімгерлерге көмірсу өкілі глюкозаның құрылысы табиғатта кездесуі, молекула құрамы, жіктелуі, қаситтетері, қолданылуы, алынуы және изомерлері жайлы түсініктер беру. Дамытушылық: Білімгерлерде глюкозаның қаситетері жөнінен білім-білік, дағды іскерліктерін қалыптастырып, ой-өрісін дамытып, таңымдық қабілетерін арттыру. Тәрбиелік: Білімгерлерді еңбектенуге, тазалыққа, парасаттылыққа тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ Сабақтың типі: Жаңа сабақ топтастыру. Сабақтың әдісі: Баяндау, сұрақ-жауап, ой – туғызу Сабақтың байланысы: Биология, география, математика Сабақтың көрнекілігі: 1) интерактивті тақта 2) демонстрация 3) кестелер, бүктемелер, 4) тірек сызбалар 5) дидактикалық материалдар

Сабақтың барсы: Ұйымдастыру кезеңі: Сабаққа қатысып отырған білімгерлерді ұйымдастыру, көңіл – күйлеріне, денсаулықтарыңа назар аудару, сабақ құралдарын түгендеу және ртетеу. Үй тапсырмасын сұрау: 1)Карбон қышқылдарына сипаттама жасап, формула сын джаз 2)Карбон қышқылдарының жіктелуі 3) Карбон қышқылдарының гомологи 4)Карбон қышқылдарының қаситетері қандай? 5)Құмырсқа альдегиді мен құмырсқа қышқылы арасындағы ұқсастық пен айырмашылықты венн диограммасы арқылы көрсет.

Жаңа сабақ: Көмірсулар табиғатта өте көп таралған. Және адам тіршілігінде маңызы өте зорь рөл атқарады. Крахмал қоректік зат, маталар, қағаздар, жасанды талшықтар т.б. өндірісіне жұмсаллоды. Көмір сулар деп аталуы себебі көміртек және судан құралған органикалық зат Сп (Н2О) m

Көмірсулар моносохоридтерполисохоридтердисохоридтер

Глюкозаның табиғатта кездесуі: өсімдіктердің барлық мүшелерінде, жемістерде, тамырларда, жапырақтарда, гүлдерде, әсіресе жүзімдердің шырындарында, жемістер мен жидектерде көп болады. Адам ағзасында, адам қанында 0,1%, бұлшық тете глюкоза болады. Глюкозаның құрылысы: 1) Егер глюкоза ерітіндісіне Cu(ОН)2 қосса, ашық көк түсті ерітіндісі түзіледі. 2) Егер глюкоза ерітіндісіне күміс нитратының аммиактағы ерітіндісін қосып қыздырса «күміс айна» реакциясы болады. Бұған қарап зат молекуласындағы оттегінің алтын мен, атомды альдегид чтобының бар екендігін көруге болады. Глюкозаның құрылысы: 1) Егер глюкоза ерітіндісіне Cu(ОН)2 қосса, ашық көк түсті ерітіндісі түзіледі. 2) Егер глюкоза ерітіндісіне күміс нитратының аммиактағы ерітіндісін қосып қыздырса «күміс айна» реакциясы болады. Бұған қарап зат молекуласындағы оттегінің алтын мен, атомды альдегид чтобының бар екендігін көруге болады.

Н Н Н Н Н О Н Н Н Н Н О Н –С – С – С – С – С – С ОН ОН ОН ОН ОН Н ОН ОН ОН ОН ОН Н

Глюкоза әрі альдегид, әрі көп атомды спирт болғандықтан – альдегидоспирт деп атайды, бұл ашық тізбекті формуласы, осымен бірге альдегид чтобы жоқ глюкозаның тұйық тізбекті құрылысы да болады, бұларды перспективті формулалар деп атайды.

Физикалық қасиеті: Глюкоза суда жақсы еритін, түссіз кристаллы зат, дәмі тәтті. Химиялық қасиеті: Глюкоза гидроксил және альдегид топтарына байланысты бірнеше химиялық қасиет көрсетеді:

Глюкоза изомері – фруктоза, бұл кетоноспирт. Тәтті жемістерде болады, ара балының негізгі бөлімі фруктозаны жеміс қанты деп те атайды. CН2ОН-(СНОН)3 – С-СН2ОН фруктоза О Глюкозаның алынуы: 1)Глюкоза табиғатта фотосинтез поцесінде түзіледі: 6СО2 +6Н2О Һν C6Н12О6+6О к Дж 2)Қантты заттарды ең алғаш 1861 жилы А.М.Бутлерев кальций гидроксиді қатысында формальдегидтен синтездеді: 6Н-СОН Сu(ОН)2 С6Н12О6 3) Глюкозаны өнеркәсіпте крахмал немесе целюлозаны гидролиздеп аллоды: (С6Н10О5)n +n Н2О to n С6Н12О6

Жаңа сабақты бекіту:

Сөз жұмбақ 1. Ұйқы безінде болатын элемент 2. Ең терең көлді ата 3. Солтүстік мұзды мұхитта тіршілік ететін жануар 4. Сілтілік металл 5. Адам тыныс алтын газ 6. Амин қышқылын түзуге қатысатын элемент 7. Бөлінбейтін кішкентай бөлшек

1) Француз әдістемесі бойынша синквейн құру -глюкоза -тәтті ақ -ериді, ағзаға сіңеді, ашиды -энергия құндылығы жағынан ағзаға керек. -альдегидроспирті 2) …Менің тұжырымым дұрыс па? 1) Глюкоза ж азат 2) глюкоза тотығады 3) глюкоза тотықсызданады 4) хонда тек қана 1 функционал топ бар

Үйге тапсырма: 1. §35 Көмірсу өкілдері- сахароза, крахмал, целлюлозалардан реферат даярлау. 2. Осыларға қандай химиялық ортақ қасиет тән, жауаптарыңды реакция теңдеулерімен дәлелдеңдер.